Skip to main content
Mijn bibliotheek
Shop
Nieuws Boeken Tijdschriften E-learning Web-tv Video Audio
Tips voor Mijn BSL
UITGEBREID ZOEKEN
Inloggen
Top
Bijblijven
Gepubliceerd in: Bijblijven 10/2014

01-10-2014 | Artikelen

Dilemma’s bij palliatieve sedatie

Auteur: Kees Goedhart

Gepubliceerd in: Bijblijven | Uitgave 10/2014

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail
    Link delen
publish
Publiceer nu

Samenvatting

In toenemende mate overlijden in Nederland mensen met een vorm van palliatieve sedatie. In 2010 geschat op 12,5% van alle sterfgevallen in dat jaar. En dit lijkt nog steeds te stijgen.
Uit onderzoek blijkt dat palliatieve sedatie redelijk conform de KNMG-richtlijn (2009) wordt uitgevoerd. Er zijn echter wel degelijk dilemma’s en problemen bij de communicatie, indicatiestelling en uitvoering, met (onnodige) toevoeging van lijden voor de patiënt, en emotionele impact op naasten en zorgverleners.
Een gedegen voorbereiding kan dit grotendeels voorkomen. Dit artikel doorloopt het gehele proces van palliatieve sedatie en reikt praktische aandachtspunten aan. Gebaseerd op de eigen praktijk, en jarenlange ervaring als arts-consulent palliatieve zorg.
vorige artikel Bewust stoppen met eten en drinken om het overlijden te bespoedigen (STED)
volgende artikel Uitzichtloos en ondraaglijk lijden
Voetnoten
1
Indien nodig gebruikmaken van de plaatselijke consultatiemogelijkheden (‘stepped care’ model).
 
2
Acuut, intermitterend, continu wat betreft vorm, en diep of licht wat betreft het niveau van bewustzijnsverlaging.
 
3
Hoewel uit onderzoek van Swart 3 blijkt, dat hulpverleners naar hun gevoel bij meerdere sedaties wel degelijk een geschatte levensverkorting noemen van 0,5-1 à 2 dagen.
 
4
Lijkt overbodig en logisch, maar bij naasten speelt nog vaak de gedachte dat vochttekort ook in de laatste dagen extra lijden toevoegt.
 
5
De sedativa leiden tot relaxatie van de maag/duodenumsfincter met terugloop van darminhoud, en vervolgens braken met grote kans op aspiratie.
 
6
7 mg prednison equivalent aan 1 mg dexamethason s.c. Meestal voldoet 4 mg subcutaan.
 
7
Midazolam heeft een sterke eiwitbinding, hoe lager het albumine, hoe lager de binding, hoe groter de beschikbaarheid.
 
8
Promethazine breidt het spectrum uit tot de antihistaminereceptoren.
 
Literatuur
1.
Heide A van der, Brinkman-Stoppelenburg A, Delden H van, Onwuteaka-Philipsen B. Euthanasie en andere medische beslissingen rond het levenseinde. Sterfgevallen onderzoek 2010. Den Haag: ZonMw; 2012.
2.
Rooijen E. Rapport Palliatieve zorg in beeld. IKNL; 2014.
3.
Swart SJ. The practice of palliative sedation in the Netherlands after the launch of the national guide line. Thesis. Rotterdam: Erasmus MC University Medical Centre; 2013.
4.
Consultatie Palliatieve Zorg, Rotterdam en omstreken, Jaarrapport 2013. IKNL; 2014.
5.
Graeff A de, et al. Richtlijn Palliatieve sedatie, versie 2.0. Palliatieve Zorg, Richtlijnen voor de praktijk. Utrecht: VIKC; 2010.
6.
Verhagen C. Complicaties van/ bij sedatie. Leiden: Boerhaave cursus Palliatieve Zorg; 2013.
Metagegevens
Titel
Dilemma’s bij palliatieve sedatie
Auteur
Kees Goedhart
Publicatiedatum
01-10-2014
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Bijblijven / Uitgave 10/2014
Print ISSN: 0168-9428
Elektronisch ISSN: 1876-4916
DOI
https://doi.org/10.1007/s12414-014-0075-9

Andere artikelen Uitgave 10/2014

Bijblijven 10/2014 Naar de uitgave

Artikelen

Storm in euthanasieland

Artikelen

Euthanasie ‘voor elkaar’: het Hoogeveense model

Artikelen

Uitzichtloos en ondraaglijk lijden

EditorialNotes

Redactioneel ten geleide

Artikelen

Bewust stoppen met eten en drinken om het overlijden te bespoedigen (STED)

Artikelen

Van verzoek tot uitvoering: euthanasie en de rol van de SCEN-arts