Skip to main content
Top
Gepubliceerd in: Huisarts en wetenschap 12/2017

01-12-2017 | onderzoek

Determinanten van niet-pluisgevoel bij kanker

Auteurs: Gé Donker, Eva Wiersma, Eva Wiersma, Lucas van der Hoek, Marianne Heins

Gepubliceerd in: Huisarts en wetenschap | Uitgave 12/2017

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Donker GA, Wiersma E, Van der Hoek L, Heins M. Determinanten van niet-pluisgevoel bij kanker Huisarts Wet 2017;60(12):620-2.
Achtergrond Huisartsen gebruiken hun niet-pluisgevoel om kanker te diagnosticeren, maar er is weinig bekend over de relatie van het niet-pluisgevoel met patiënt- en huisartskenmerken.
Methode Prospectief cohortonderzoek onder patiënten in 44 huisartsenpraktijken verspreid over Nederland, van januari 2010 tot en met december 2013. De huisartsen noteerden in een vragenlijst wat de aanleiding was voor het gevoel, het vervolgbeleid en de verwachte diagnose. Drie maanden nadien zijn we met een follow-upvragenlijst bij dezelfde patiënten nagegaan welke diagnose de huisarts had gesteld en of deze conform de geanticipeerde diagnose was. We hebben een chi-kwadraattoets, uni- en multivariate logistische regressie- en multilevel-analyses uitgevoerd.
Resultaten Van 366 gerapporteerde patiënten had 35% drie maanden later kanker als diagnose. De meest voorkomende triggers waren: onverklaard gewichtsverlies (n = 85) en sporadisch spreekuurbezoek (n = 76), gevolgd door het aanhouden van klachten (n = 64). Uit een multivariate analyse bleek dat geen van de triggers samenhing met kanker. De positief voorspellende waarde van het niet-pluisgevoel nam met 2% toe voor elk jaar dat een patiënt ouder was en met 3% voor elk jaar dat de leeftijd van de huisarts toenam. Het geslacht van de huisarts bleek niet van invloed op de voorspellende waarde van het niet-pluisgevoel.
Conclusie Het niet-pluisgevoel van de huisarts blijkt een nuttig diagnostisch instrument voor het diagnosticeren van kanker en de relatief hoge voorspellende waarde neemt toe naarmate de huisarts ouder en meer ervaren is, en naarmate de patiënt ouder is. Deze bevindingen verdienen aandacht in onderwijs en richtlijnen.
Literatuur
1.
go back to reference Ferlay J, Steliarova-Foucher E, Lortet-Tieulent J, Rosso S, Coebergh JW, Comber H, et al. Cancer incidence and mortality patterns in Europe: estimates for 40 countries in 2012. Eur J Cancer 2013;49:1374-403. Ferlay J, Steliarova-Foucher E, Lortet-Tieulent J, Rosso S, Coebergh JW, Comber H, et al. Cancer incidence and mortality patterns in Europe: estimates for 40 countries in 2012. Eur J Cancer 2013;49:1374-403.
4.
go back to reference Hamilton W. Five misconceptions in cancer diagnosis. Brit J Gen Pract 2009;59:441-5. Hamilton W. Five misconceptions in cancer diagnosis. Brit J Gen Pract 2009;59:441-5.
5.
go back to reference Buntinx F, Mant D, Van den Bruel A, Donner-Banzhof N, Dinant GJ. Dealing with low-incidence serious diseases in general practice. Brit J Gen Pract 2011;61:43-6. Buntinx F, Mant D, Van den Bruel A, Donner-Banzhof N, Dinant GJ. Dealing with low-incidence serious diseases in general practice. Brit J Gen Pract 2011;61:43-6.
6.
go back to reference Johansen ML, Holtedahl KA, Rudebeck CE. How does the thought of cancer arise in a general practice consultation? Interviews with GPs. Scand J Prim Health Care 2012;30:135-40. Johansen ML, Holtedahl KA, Rudebeck CE. How does the thought of cancer arise in a general practice consultation? Interviews with GPs. Scand J Prim Health Care 2012;30:135-40.
7.
go back to reference Scheel BI, Holtedahl K. Symptoms, signs, and tests: the general practitioner’s comprehensive approach towards a cancer diagnosis. Scand J Prim Health Care 2015;33:170-7. Scheel BI, Holtedahl K. Symptoms, signs, and tests: the general practitioner’s comprehensive approach towards a cancer diagnosis. Scand J Prim Health Care 2015;33:170-7.
8.
go back to reference Ingebrigtsen SG, Scheel BI, Hart B, Thorsen T, Holtedahl K. Frequency of ‘warning signs of cancer’ in Norwegian general practice, with prospective recording of subsequent cancer. Family practice 2013;30:153-60. Ingebrigtsen SG, Scheel BI, Hart B, Thorsen T, Holtedahl K. Frequency of ‘warning signs of cancer’ in Norwegian general practice, with prospective recording of subsequent cancer. Family practice 2013;30:153-60.
9.
go back to reference Stolper E, Van de Wiel M, Van Royen P, Van Bokhoven M, Van der Weijden T, Dinant GJ. Gut feelings as a third track in general practitioners’ diagnostic reasoning. J Gen Int Med 2011;26:197-203. Stolper E, Van de Wiel M, Van Royen P, Van Bokhoven M, Van der Weijden T, Dinant GJ. Gut feelings as a third track in general practitioners’ diagnostic reasoning. J Gen Int Med 2011;26:197-203.
10.
go back to reference Stolper E, Van Royen P, Van de Wiel M, Van Bokhoven M, Houben P, Van der Weijden T, et al. Consensus on gut feelings in general practice. BMC Fam Pract 2009;10:66. Stolper E, Van Royen P, Van de Wiel M, Van Bokhoven M, Houben P, Van der Weijden T, et al. Consensus on gut feelings in general practice. BMC Fam Pract 2009;10:66.
11.
go back to reference Stolper E, Van Bokhoven M, Houben P, Van Royen P, Van de Wiel M, Van der Weijden T, et al. The diagnostic role of gut feelings in general practice. A focus group study of the concept and its determinants. BMC Fam Pract 2009;10:17. Stolper E, Van Bokhoven M, Houben P, Van Royen P, Van de Wiel M, Van der Weijden T, et al. The diagnostic role of gut feelings in general practice. A focus group study of the concept and its determinants. BMC Fam Pract 2009;10:17.
12.
go back to reference G. Donker SD. Niet-pluis gevoel: een diagnostisch instrument. Huisarts Wet 2011;54:449. G. Donker SD. Niet-pluis gevoel: een diagnostisch instrument. Huisarts Wet 2011;54:449.
13.
go back to reference Hjertholm P, Moth G, Ingeman ML, Vedsted P. Predictive values of GPs’ suspicion of serious disease: a population-based follow-up study. Brit J Gen Pract 2014;64:e346-53. Hjertholm P, Moth G, Ingeman ML, Vedsted P. Predictive values of GPs’ suspicion of serious disease: a population-based follow-up study. Brit J Gen Pract 2014;64:e346-53.
14.
go back to reference Stolper E, Van de Wiel M, Van Royen P, Brand P, Dinant GJ. Hoe pluis is het niet-pluisgevoel? Huisarts Wet 2015;58:192-5. Stolper E, Van de Wiel M, Van Royen P, Brand P, Dinant GJ. Hoe pluis is het niet-pluisgevoel? Huisarts Wet 2015;58:192-5.
18.
go back to reference Stolper E, Van Royen P, Dinant GJ. The ‘sense of alarm’ (‘gut feeling’) in clinical practice. A survey among European general practitioners on recognition and expression. Eur J Gen Pract 2010;16:72-4. Stolper E, Van Royen P, Dinant GJ. The ‘sense of alarm’ (‘gut feeling’) in clinical practice. A survey among European general practitioners on recognition and expression. Eur J Gen Pract 2010;16:72-4.
19.
go back to reference Ingeman ML, Christensen MB, Bro F, Knudsen ST, Vedsted P. The Danish cancer pathway for patients with serious non-specific symptoms and signs of cancer – a cross-sectional study of patient characteristics and cancer probability. BMC cancer 2015;15:421. Ingeman ML, Christensen MB, Bro F, Knudsen ST, Vedsted P. The Danish cancer pathway for patients with serious non-specific symptoms and signs of cancer – a cross-sectional study of patient characteristics and cancer probability. BMC cancer 2015;15:421.
20.
go back to reference Scheel BI, Ingebrigtsen SG, Thorsen T, Holtedahl K. Cancer suspicion in general practice: the role of symptoms and patient characteristics, and their association with subsequent cancer. Brit J Gen Pract 2013;63:e627-35. Scheel BI, Ingebrigtsen SG, Thorsen T, Holtedahl K. Cancer suspicion in general practice: the role of symptoms and patient characteristics, and their association with subsequent cancer. Brit J Gen Pract 2013;63:e627-35.
21.
go back to reference Stolper CF, Van de Wiel MW, Hendriks RH, Van Royen P, Van Bokhoven MA, Van der Weijden T, et al. How do gut feelings feature in tutorial dialogues on diagnostic reasoning in GP traineeship? Adv Health Sci Educ: Theory Pract 2015;20:499-513. Stolper CF, Van de Wiel MW, Hendriks RH, Van Royen P, Van Bokhoven MA, Van der Weijden T, et al. How do gut feelings feature in tutorial dialogues on diagnostic reasoning in GP traineeship? Adv Health Sci Educ: Theory Pract 2015;20:499-513.
23.
go back to reference Shapley M, Mansell G, Jordan JL, Jordan KP. Positive predictive values of >/=5% in primary care for cancer: systematic review. Brit J Gen Pract 2010;60:e366-77. Shapley M, Mansell G, Jordan JL, Jordan KP. Positive predictive values of >/=5% in primary care for cancer: systematic review. Brit J Gen Pract 2010;60:e366-77.
Metagegevens
Titel
Determinanten van niet-pluisgevoel bij kanker
Auteurs
Gé Donker
Eva Wiersma
Eva Wiersma
Lucas van der Hoek
Marianne Heins
Publicatiedatum
01-12-2017
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Huisarts en wetenschap / Uitgave 12/2017
Print ISSN: 0018-7070
Elektronisch ISSN: 1876-5912
DOI
https://doi.org/10.1007/s12445-017-0392-1

Andere artikelen Uitgave 12/2017

Huisarts en wetenschap 12/2017 Naar de uitgave