8. Destigmatisering

Mensen met psychische aandoeningen worden vaak niet begrepen, gemeden of uitgesloten. Deze negatieve stereotypering, sociale afwijzing en maatschappelijke uitsluiting worden samengevat in het begrip ‘stigma’. We onderscheiden verschillende soorten stigma’s: (1) publiek stigma (opvattingen die in de samenleving voorkomen en zich uiten in een afstandelijke houding ten opzichte van de personen in kwestie); (2) structureel stigma (ongelijkheid verankerd in wet- en regelgeving, normen en procedures); en (3) zelfstigma (de personen in kwestie hebben de negatieve oordelen van anderen verinnerlijkt). Stigma is een grote barrière in het contact met andere mensen en voor deelname aan de samenleving. Basisprincipes om stigma tegen te gaan zijn: bevorderen van contact en interactie tussen mensen met en zonder psychische aandoening (contactinterventies), een genuanceerd beeld geven van de oorzaken en herstelkansen van psychische aandoeningen, persoonlijke verhalen delen en moeilijke onderwerpen niet uit de weg gaan. Voorbeelden van effectieve interventies zijn de cursus Mental Health First Aid en de Mensenbieb. Bij het tegengaan van zelfstigma helpt een herstelgerichte werkwijze vanuit professionals en ervaringsdeskundigen. Effectieve interventies bij zelfstigma zijn Honest Open and Proud en Photovoice. Bij destigmatisering in de wijk kunnen onder andere bewustwordingsbijeenkomsten een positieve bijdrage leveren.