Skip to main content
Top
Gepubliceerd in:

01-07-2007 | Wetenschappelijke artikelen

De Volksgezondheid Toekomst Verkenning als infrastructuur voor evidence-based gezondheidsbeleid

Een spel van distantie en betrokkenheid

Auteurs: Stans van Egmond, Marleen Bekker, Roland Bal, Tom van der Grinten

Gepubliceerd in: TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen | Uitgave 7/2007

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Binnen de openbare gezondheidszorg speelt de notie van op ’evidence’ gebaseerd beleid een steeds grotere rol. In dit artikel worden de rol en de betekenis van de VTV beschreven als kennisinstrument voor (overheids)beleid. Vanuit een wetenschapssociologische benadering is onderzocht op welke wijze de VTV zich positioneert als kennisinstrument binnen het gezondheidsbeleid. In hoeverre kunnen we hier spreken van ‘evidence-based policy’ en wat voor vorm neemt dat dan aan? De VTV fungeert, zoals blijkt uit onze analyse, als consensusplatform voor wetenschappelijke kennis waarbij steeds de juiste balans tussen wetenschap en beleid gezocht moet worden. De VTV heeft daarvoor een infrastructuur in het leven geroepen die de participatie van zowel wetenschappers als beleidsmakers in het proces van totstandkoming van de VTV coördineert, zonder dat beiden in elkaars vaarwater terechtkomen. De VTV manifesteert zich frontstage als een wetenschappelijk gefundeerd kennisinstrument met een duidelijke rol binnen het beleidsproces van de overheid. Anderzijds vergt deze rol backstage veel informeel overleg en onderhandeling tussen verschillende actoren uit alle lagen van de overheid en het centrum VTV in het VTV proces. De opzet van de VTV maakt deze twee posities mogelijk. De huidige ontwikkelingen binnen het zorgstelsel vereisen een grotere rol voor lagere overheden, provincies en gemeenten in het zorgdragen voor een goed functionerende openbare gezondheidszorg. Regionale en lokale overheden hebben daarvoor instrumenten nodig die vaak nog niet zijn ontwikkeld. De manier waarop de VTV vorm geeft aan haar gezaghebbende rol binnen het evidence based gezondheidsbeleid van de centrale overheid kan als ’good practice’ dienen voor de verdere ontwikkeling van beleidsinstrumenten voor lokale en regionale overheden, bijvoorbeeld bij het opzetten van lokale VTV’s. De belangrijkste les is dat bruikbare kennis alleen tot stand kan komen in de interactie tussen beleidsmakers en experts. Daarvoor vormen backstage coördinatie van informele contacten tussen experts en beleidsmaker een noodzakelijke voorwaarde voor evidence based gezondheidsbeleid.
Literatuur
1.
go back to reference Keijsers J, Paulussen T, Peters L, Fleuren M, Lammers F. Kennis Beter Benutten: Informatiegedrag van Nationale Beleidsmakers. Woerden, Leiden: NIGZ, TNO; 2005. Keijsers J, Paulussen T, Peters L, Fleuren M, Lammers F. Kennis Beter Benutten: Informatiegedrag van Nationale Beleidsmakers. Woerden, Leiden: NIGZ, TNO; 2005.
2.
go back to reference Geelhoed J, Reijmerink W, de Goeij H. Sneller en beter verbinden van kennis én opvattingen voor een gezondere samenleving. Tijdschr Gezondheidswet 2007;85:70-5. Geelhoed J, Reijmerink W, de Goeij H. Sneller en beter verbinden van kennis én opvattingen voor een gezondere samenleving. Tijdschr Gezondheidswet 2007;85:70-5.
3.
go back to reference Leeuw E de. VTV en gezondheidsbeleid. Tijdschr Gezondheidswet 2000;78:12-3. Leeuw E de. VTV en gezondheidsbeleid. Tijdschr Gezondheidswet 2000;78:12-3.
4.
go back to reference Reijmerink W, Hulshof J. Volksgezondheid Toekomst Verkenning 1997. Een stap dichter bij ’evidence-based health policy making’. Tijdschr Gezondheidswet 1997;75:359-60. Reijmerink W, Hulshof J. Volksgezondheid Toekomst Verkenning 1997. Een stap dichter bij ’evidence-based health policy making’. Tijdschr Gezondheidswet 1997;75:359-60.
5.
go back to reference Hoppe R, Halffman W. Wetenschappelijke beleidsadvisering in Nederland. Trends en ontwikkelingen. Beleidswetenschap. 2004(1):31-61. Hoppe R, Halffman W. Wetenschappelijke beleidsadvisering in Nederland. Trends en ontwikkelingen. Beleidswetenschap. 2004(1):31-61.
6.
go back to reference Berg H van den, Both G, Basser P. Het CPB in politieke zaken. Amsterdam: Wetenschappelijk Bureau Groen Links, 1993. Berg H van den, Both G, Basser P. Het CPB in politieke zaken. Amsterdam: Wetenschappelijk Bureau Groen Links, 1993.
7.
go back to reference Köbben AJF, Tromp H. De onwelkome boodschap. Of hoe vrijheid van wetenschap bedreigd wordt. Amsterdam: Jan Mets, 1999. Köbben AJF, Tromp H. De onwelkome boodschap. Of hoe vrijheid van wetenschap bedreigd wordt. Amsterdam: Jan Mets, 1999.
8.
go back to reference Trommel W. De onderzoeksmethode van het Sociaal en Cultureel Planbureau. B en M, discussie. 2003;30(1):42-54. Trommel W. De onderzoeksmethode van het Sociaal en Cultureel Planbureau. B en M, discussie. 2003;30(1):42-54.
9.
go back to reference Donker van Heel P. De onwelkome boodschap. ESB 2003:2. Donker van Heel P. De onwelkome boodschap. ESB 2003:2.
10.
go back to reference Turnhout E. Een brug over de kloof. Het natuurplanbureau en de relatie tussen kennis en beleid. Werkdocument 2003/32. Wageningen: Natuurplanbureau, 2003. Turnhout E. Een brug over de kloof. Het natuurplanbureau en de relatie tussen kennis en beleid. Werkdocument 2003/32. Wageningen: Natuurplanbureau, 2003.
11.
go back to reference RIVM. Evaluatie van de Volksgezondheid Toekomst Verkenning 1997. Bilthoven: RIVM, 1998. RIVM. Evaluatie van de Volksgezondheid Toekomst Verkenning 1997. Bilthoven: RIVM, 1998.
12.
go back to reference Van Oers JAM, Ruwaard D. De VTV in het nieuwe millennium. De opzet van de volgende Volksgezondheid Toekomst Verkenning. Tijdschr Gezondheidswet 2000;78:3-7. Van Oers JAM, Ruwaard D. De VTV in het nieuwe millennium. De opzet van de volgende Volksgezondheid Toekomst Verkenning. Tijdschr Gezondheidswet 2000;78:3-7.
13.
go back to reference RIVM. Evaluatie van de Volksgezondheid Toekomst Verkenning 1993. Bilthoven: RIVM, 1995. RIVM. Evaluatie van de Volksgezondheid Toekomst Verkenning 1993. Bilthoven: RIVM, 1995.
14.
go back to reference RIVM. Evaluatie van de Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2002. Bilthoven: RIVM, 2003. RIVM. Evaluatie van de Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2002. Bilthoven: RIVM, 2003.
15.
go back to reference Egmond S van, Bal R, Bekker M, Grinten T van der. Wetenschap voor Beleid. Over de rol van de Volksgezondheid Toekomst Verkenning in de beleidsvorming. Rotterdam: iBMG/EMC, 2006. Egmond S van, Bal R, Bekker M, Grinten T van der. Wetenschap voor Beleid. Over de rol van de Volksgezondheid Toekomst Verkenning in de beleidsvorming. Rotterdam: iBMG/EMC, 2006.
16.
go back to reference RIVM. Zorg voor gezondheid. Bilthoven: RIVM, 2006. RIVM. Zorg voor gezondheid. Bilthoven: RIVM, 2006.
17.
go back to reference Hoppe R, Graaf H van de. Beleid en Politiek. Een inleiding tot de beleidswetenschap en de beleidskunde. Muiderberg: Coutinho, 1992. Hoppe R, Graaf H van de. Beleid en Politiek. Een inleiding tot de beleidswetenschap en de beleidskunde. Muiderberg: Coutinho, 1992.
18.
go back to reference Kammen J van, Bos V, Bouwens J, Keijsers J. Kennissynthese: veelbelovende aanpak gericht op benutten van kennis. Tijdschr Gezondheidswet 2007;85:143-45. Kammen J van, Bos V, Bouwens J, Keijsers J. Kennissynthese: veelbelovende aanpak gericht op benutten van kennis. Tijdschr Gezondheidswet 2007;85:143-45.
19.
go back to reference Douglas M, Wildavsky A. Risk and culture: an essay on the selection of technical and environmental dangers. Berkeley: University of California Press, 1982. Douglas M, Wildavsky A. Risk and culture: an essay on the selection of technical and environmental dangers. Berkeley: University of California Press, 1982.
20.
go back to reference Commissie B. Met Beleid Te Werk. Den Haag: Commissie Beleidsgeorienteerde Toetsing van het Centraal Planbureau, 2001. Commissie B. Met Beleid Te Werk. Den Haag: Commissie Beleidsgeorienteerde Toetsing van het Centraal Planbureau, 2001.
21.
go back to reference Lindblom CE, Cohen DK. Usable Knowledge: social science and social problem solving. New Haven: Yale University Press, 1979. Lindblom CE, Cohen DK. Usable Knowledge: social science and social problem solving. New Haven: Yale University Press, 1979.
22.
go back to reference Sabatier PA. Theories of the Policy Process. Boulder, CA: Westview Press, 1999. Sabatier PA. Theories of the Policy Process. Boulder, CA: Westview Press, 1999.
23.
go back to reference Sabatier PA. An advocacy coalition framework of policy change and the role of policy-oriented learning therein. Policy Sciences 1988;21:129-68. Sabatier PA. An advocacy coalition framework of policy change and the role of policy-oriented learning therein. Policy Sciences 1988;21:129-68.
24.
go back to reference Braybrook D, Lindblom CE. A Strategy of Decision. Policy Evaluation as a Social Process. New York, 1963. Braybrook D, Lindblom CE. A Strategy of Decision. Policy Evaluation as a Social Process. New York, 1963.
25.
go back to reference Weiss CH. Policy Research: Data, Ideas, or Arguments? In: Wagner P, ed. Social Sciences and Modern States. Cambridge: Cambridge University Press, 1991:307-32. Weiss CH. Policy Research: Data, Ideas, or Arguments? In: Wagner P, ed. Social Sciences and Modern States. Cambridge: Cambridge University Press, 1991:307-32.
26.
go back to reference Halffman W. Boundaries of Regulatory Science, eco/toxicology and aquatic hazards of chemicals in the US, England and the Netherlands, 1970-1995. Amsterdam: Universiteit van Amsterdam, 2003. Halffman W. Boundaries of Regulatory Science, eco/toxicology and aquatic hazards of chemicals in the US, England and the Netherlands, 1970-1995. Amsterdam: Universiteit van Amsterdam, 2003.
27.
go back to reference Jasanoff S. The Fifth Branch: science advisors as policy makers. Cambridge, Massachusetts, London, England: Harvard University Press, 1990. Jasanoff S. The Fifth Branch: science advisors as policy makers. Cambridge, Massachusetts, London, England: Harvard University Press, 1990.
28.
go back to reference Gieryn TF. Boundaries of Science. In: Jasanoff S, Markle GE, Petersen JC, Pinch T, editors. Handbook of Social Sciences. Thousand Oaks: Sage Publications, 1995:393-443. Gieryn TF. Boundaries of Science. In: Jasanoff S, Markle GE, Petersen JC, Pinch T, editors. Handbook of Social Sciences. Thousand Oaks: Sage Publications, 1995:393-443.
29.
go back to reference Bekker MPM, Putters K, Grinten TED van der. Exploring the relationship between evidence and decision-making. A political-administrative approach to health impact assessment. Environ Impact Assess Rev 2004;24:139-49. Bekker MPM, Putters K, Grinten TED van der. Exploring the relationship between evidence and decision-making. A political-administrative approach to health impact assessment. Environ Impact Assess Rev 2004;24:139-49.
30.
go back to reference Bal R, Bijker WE, Hendriks R. Paradox van wetenschappelijk gezag. Over maatschappelijke invloed van adviezen van de gezondheidsraad. Den Haag: Gezondheidsraad, 2002. Bal R, Bijker WE, Hendriks R. Paradox van wetenschappelijk gezag. Over maatschappelijke invloed van adviezen van de gezondheidsraad. Den Haag: Gezondheidsraad, 2002.
31.
go back to reference Goffman E. The Presentation of Self in Everyday Life. London etc: Penguin, 1990. Goffman E. The Presentation of Self in Everyday Life. London etc: Penguin, 1990.
32.
go back to reference Ruwaard D. Volksgezondheid Toekomst Verkenning 1997. Een Nationale Inspanning. Tijdschr Gezondheidswet 1997;75:356-8. Ruwaard D. Volksgezondheid Toekomst Verkenning 1997. Een Nationale Inspanning. Tijdschr Gezondheidswet 1997;75:356-8.
33.
go back to reference Schnabel P. Volksgezondheid Toekomst Verkenning 1997: de som der delen. Ned Tijdschr Geneesk 1997;141:1900-3. Schnabel P. Volksgezondheid Toekomst Verkenning 1997: de som der delen. Ned Tijdschr Geneesk 1997;141:1900-3.
34.
go back to reference Beuse R. De betekenis van de VTV-2002 voor de GGD’en. Tijdschr Gezondheidswet 2003;81:5-6. Beuse R. De betekenis van de VTV-2002 voor de GGD’en. Tijdschr Gezondheidswet 2003;81:5-6.
35.
go back to reference Brouwer E. De betekenis van de VTV-2002 voor de zorgverzekeraars. Tijdschr Gezondheidswet 2003;81:6-7. Brouwer E. De betekenis van de VTV-2002 voor de zorgverzekeraars. Tijdschr Gezondheidswet 2003;81:6-7.
36.
go back to reference Hollander AEM de, Hanemaaijer AH. Management van gezondheidsrisico’s. Mogelijkheden en beperkingen van kosten-batenanalyses. Justitiële verkenningen. 2003;29(9):70-82. Hollander AEM de, Hanemaaijer AH. Management van gezondheidsrisico’s. Mogelijkheden en beperkingen van kosten-batenanalyses. Justitiële verkenningen. 2003;29(9):70-82.
Metagegevens
Titel
De Volksgezondheid Toekomst Verkenning als infrastructuur voor evidence-based gezondheidsbeleid
Een spel van distantie en betrokkenheid
Auteurs
Stans van Egmond
Marleen Bekker
Roland Bal
Tom van der Grinten
Publicatiedatum
01-07-2007
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen / Uitgave 7/2007
Print ISSN: 1388-7491
Elektronisch ISSN: 1876-8776
DOI
https://doi.org/10.1007/BF03078729