Top

TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen

Gepubliceerd in:

01-04-2016 | Wetenschappelijke artikelen

De rol van studieloopbaanbegeleiders bij de ziekteverzuimbegeleiding van leerlingen op het middelbaar beroepsonderwijs

Auteurs: Simone de Poot, Yvonne T.M. Vanneste, Angelique de Rijk, Frans J.M. Feron

Gepubliceerd in: TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen | Uitgave 4/2016

Samenvatting

Introductie

Omvangrijk schoolverzuim kan leiden tot uitstroom naar een lager onderwijsniveau of voortijdig schoolverlaten. Beiden hangen sterk samen met gezondheidsproblemen en hogere sterftecijfers. In het huidige onderzoek werd nagegaan hoe studieloopbaanbegeleiders (slb’ers) de begeleiding bij ziekteverzuim van mbo’ers inhoud en vorm geven en waarom ze dat zo doen.

Methode

Kwalitatief onderzoek met semigestructureerde interviews, afgenomen bij elf slb’ers werkzaam op drie MBO-scholen in West-Brabant.

Resultaten

Volgens slb’ers zijn er drie vormen van ziekteverzuim: verzuim vanwege ziekte, vanwege psychosociale problemen en vanwege ‘niet naar school willen komen’. In de verzuimbegeleiding hanteren slb’ers drie soorten rollen: een controlerende, een structurerende en een empathische rol. Omdat er volgens de slb’ers vaak sprake is van ziekteverzuim vanwege ‘niet naar school willen komen’, wat ze niet legitiem verzuim vinden, hanteren ze vooral een controlerende rol, terwijl ze met deze rol weinig affiniteit hebben. De slb’ers benoemen de randvoorwaarden die volgens hen nodig zijn om de rollen bij ziekteverzuimbegeleiding goed in te kunnen vullen. Deze randvoorwaarden zijn niet specifiek voor bepaalde rollen.

Conclusies

Hoewel slb’ers in hun visie op ziekteverzuim onderscheid maken in drie vormen van ziekteverzuim, blijken ze in hun werkwijze vooral onderscheid te maken tussen legitiem en niet legitiem verzuim. Door deze focus op legitimiteit hanteren ze vooral een controlerende rol. Ze voelen zich echter niet prettig bij deze rol en nemen liever een structurerende of een empathische rol op zich. Hierdoor ervaren slb’ers ziekteverzuimbegeleiding als een ambigue taak.

vorige artikel Ontwikkelingen in de verpleegkunde Maatschappij en Gezondheid

volgende artikel Ontwikkeling van een serious game voor multidisciplinaire samenwerking in zorg en welzijn

Kearney CA. School absenteeism and school refusal behavior in youth: A contemporary review. Clin Psychol Rev 2008;28:451-471.CrossRefPubMed

Christenson SL, Thurlow ML. School Dropouts: Prevention Considerations, Interventions, and Challenges. Am Psychol Soc 2004;13:36-9.

Eckstein Z, Wolpin KI. Why Youths Drop Out of High School: The Impact of Preferences, Opportunities, and Abilities. Econometrica 1999;67:1295-339.CrossRef

Rumberger RW. Why Students Drop Out of School and What Can be Done, in Dropouts in America: How Severe is the Problem? What Do We Know about Intervention and Prevention. Harvard University, 2001:1-45. Zie: http://civilrightsproject.ucla.edu/research/k-12-education/school-dropouts/why-students-drop-out-of-school-and-what-can-be-done/rumberger-why-students-dropout-2001.pdf.

Havas J, Bosma H, Spreeuwenberg C, Feron FJ. Mental health problems of Dutch adolescents: the association with adolescents’ and their parents’ educational level. Eur J Pub Health 2010;20:258-64.CrossRef

Dahlgren G, Whitehead M. European strategies for tackling social inequities in health: Levelling Up part 2. WHO Regional Office for Europe, 2006. Zie: http://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0018/103824/E89384.pdf?ua=""1.

Mackenbach JP. Health Inequalities: Europe in Profile, in Tackling Health Inequalities: Governing for Health. European Commission: Rotterdam, Erasmus University, 2006. Zie: http://www.who.int/social_determinants/resources/european-inequalities.pdf.

Thrane C. Explaining educational-related inequalities in health: Mediation and moderator models. Sol Sci Med 2006;62:467-78.CrossRef

Bosma H, Mheen D van de, Borsboom GJJM, Mackenbach JP. Neighborhood Socioeconomic Status and All-Cause Mortality. Am J Epidemiol 2001;153:363-71.CrossRefPubMed

10.

Huisman M, Kunst AE, Bopp M et al. Educational inequalities in cause-specific mortality in middle-aged and older men and women in eight western European populations. Lancet 2005;365(9458):5-11.CrossRef

11.

Mackenbach JP, Stirbu I, Roskam AJR et al. Socioeconomic inequalities in health in 22 European countries. N Eng J Med 2008;358:2468-81.CrossRef

12.

Lager ACJ, Torssander J. Causal effect of education on mortality in a quasi-experiment on 1.2 million Swedes. Proc Natl Acad Sci USA 2012;109:8461-6.CrossRefPubMedPubMedCentral

13.

Gathmann C, Jürges H, Reinhold S. Compulsory schooling reforms, education and mortality in twentieth century Europe. Soc Sci Med 2015;127:74-82.CrossRefPubMed

14.

Kulhánová I, Hoffmann R, Eikemo TA, Menvielle G, Mackenbach JP. Educational inequalities in mortality by cause of death: first national data for the Netherlands. Int J Public Health 2014;59:687-96.CrossRefPubMed

15.

Beckers I, Traag T. Met een startkwalificatie betere kansen op de arbeidsmarkt. Sociaal-economische Trends 2005;4:23-8. Zie: http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/DA09C565-A07F-4BC5-8025-05A599E30836/0/2005k4v4p023art.pdf.

16.

Junger-Tas J. Diploma’s en goed gedrag II: Preventie van antisociaal gedrag in het onderwijs. Den Haag: Ministerie van Justitie, 2002. Zie: http://members.multimania.nl/veiligeschool/Preventie%20van%20antisociaal%20gedrag.pdf.

17.

Traag T, Marie O, Velden R van der. Risicofactoren voor voortijdig schoolverlaten en jeugdcriminaliteit: relatie VSV en jeugddelinquentie. Den Haag: CBS, 2010;55-60. Zie: http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/131FADA3-2E22-4E51-9A91-6BB53E1E0895/0/2010k2b15p55art.pdf.

18.

Ross CE, Wu C-L. The Links between Education and Health. Am Sociol Rev 1995;60:719.CrossRef

19.

Galobardes B, Lynch J, Smith GD. Measuring socioeconomic position in health research. Br Med Bull 2007;81-82:21-37.CrossRefPubMed

20.

Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Nieuwe voortijdige Schoolverlaters. Convenantjaar 2011-2012. Voorlopige cijfers. Bijlage vsv-brief 2010. Den Haag: Ministerie van OCW, 2013. Zie: http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/kamerstukken/2010/02/17/bijlage-vsv-cijfers-2010.html.

21.

Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Kerncijfers 2006-2010. Den Haag: Ministerie van OCW, 2011.

22.

Eaton DK, Brener N, Kann LK. Associations of health risk behaviors with school absenteeism. Does having permission for the absence make a difference? J Sch Health 2008;78:223-9.CrossRefPubMed

23.

Baxter SD, Royer JA, Hardin JW, Guinn CH, Devlin CM. The relationship of school absenteeism with body mass index, academic achievement, and socioeconomic status among fourth-grade children. J School Health 2011;81:417-23.CrossRefPubMedPubMedCentral

24.

Vaughn MG, Maynard BR, Salas-Wright CP, Perron BE, Abdon A. Prevalence and correlates of truancy in the US: results from a national sample. J Adolesc 2013;36:767-76.CrossRefPubMedPubMedCentral

25.

Jones R, Hoare P, Elton R, Dunhill Z, Sharpe M. Frequent medical absences in secondary school students: survey and case-control study. Arch Dis Child 2009;94:763-7.CrossRefPubMed

26.

Pan LP, Sherry B, Park S, Blanck HM. The Association of Obesity and School Absenteeism Attributed to Illness or Injury Among Adolescents in the United States, 2009. J Adolesc Health 2013;52:64-9.CrossRefPubMedPubMedCentral

27.

Vanneste YTM, Rots-de vries MC, Goor LAM van de, Feron FJM. Medische Advisering Ziekgemelde Leerling door de jeugdarts (M@ZL); ontwikkeling van een interventie. Tijdschr Gezondheidswet 2012;90:412-9.CrossRef

28.

Rappaport EB, Daskalakis C, Andrel J. Obesity and other predictors of absenteeism in Philadelphia school children. J School Health 2011;81:341-4.CrossRefPubMed

29.

Duckett P, Kagan C, Sixsmith J. Consultation and Participation with Children in Healthy Schools: Choice, Conflict and Context. Am J Community Psychol 2010;46:167-78.CrossRefPubMed

30.

Shute VJ, Hansen EG, Underwood JS, Razzouk R. A Review of the Relationship between Parental Involvement and Secondary School Students’ Academic Achievement. Educ Res Int 2011. doi:10.1155/2011/915326.

31.

Stoep A van der, Weiss NS, McKnight B, Beresford SAA, Cohen P. Which measure of adolescent psychiatric disorder - diagnosis, number of symptoms, or adaptive functioning - best predicts adverse young adult outcomes? J Epidemiol Commun H 2002;56:56-65.CrossRef

32.

Archambault I, Janosz M, Fallu JS, Pagani LS. Student engagement and its relationship with early high school dropout. J Adolesc 2009;32:651-70.CrossRefPubMed

33.

SENS, Scottish Executive National Statistics. Results of pupil attendance and absence for session 2006/7. Edinburgh: The Scottish Government, 2007. Zie: http://www.gov.scot/Publications/2013/12/4199/17.

34.

Lenzen C, Fischer G, Jentzsch A et al. Schulabsentismus in Deutschland - die Prävalenz von entschuldigten und unentschuldigten Fehlzeiten und ihre Korrelation mit emotionalen und Verhaltensauffälligkeiten. Prax Kinderpsychol K 2013;62(8):570-82. doi:http://www.vr-elibrary.de/doi/abs/10.13109/prkk.2013.62.8.570.CrossRef

35.

NIPO het marktonderzoeksinstituut. Rapport: Schoolverzuim in het Voortgezet Onderwijs. Amsterdam, 2002. Zie: http://www.tns-nipo.com/pages/persvannipo/pdf/schoolverzuim03.pdf.

36.

Allen J, Meng C. Voortijdige schoolverlaters: aanleiding en gevolg. Rapportnummer: ROA-R-2010/9. Maastricht: ROA, Maastricht University, 2010. Zie: http://roa.sbe.maastrichtuniversity.nl/roanew/.

37.

Rapport van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid – ‘Vertrouwen in de school, over de uitval van ‘overbelaste’ jongeren’. Den Haag: WRR, 2009. Zie: http://www.wrr.nl/fileadmin/nl/publicaties/PDF-Rapporten/Vertrouwen_in_de_school.pdf.

38.

Derriks M, Kat E de, Voncken E. Iedereen bij de les! Externe evaluaties pilots 100% actie terugdringen VSV. Onderzoeksrapportnummer 799. FMG: Research Institute Child Development and Education (CDE). SCO-Kohnstamm Instituut, 2008. Zie: http://www.kohnstamminstituut.uva.nl/.

39.

Vanneste YTM, Mook MAW van, Rijk A de, Feron FJM. Towards a better understanding of medical absenteeism in adolescence: a qualitative study among Dutch intermediate vocational students. In: Reported sick from school, thesis. Maastricht University, 2015, 118-35.

40.

Mittendorff K, Donk S van der, Gellevij M. Kwaliteit van Reflectie. Onderzoek naar de kwaliteit van SLB programma’s en reflectieprocessen van studenten. Enschede: Saxion Hogescholen, 2012. Zie: http://www.mittendorffonderwijsadvies.nl/wp-content/uploads/2011/10/Definitief-rapport-Kwaliteit-van-reflectie-en-SLB.pdf.

41.

Mittendorff K. Studieloopbaanbegeleiding in het hbo. OnderwijsInnovatie, 2014. Zie: http://www.mittendorffonderwijsadvies.nl/wp-content/uploads/2014/06/OI_2014_2_studieloopbaanbegeleiding-in-het-hbo.pdf.

42.

Kuijpers M, Meijers F. Studieloopbaanbegeleiding in het hbo: mogelijkheden en grenzen. Den Haag: Haagse Hogeschool, 2009. Zie: http://www.utwente.nl/igs/tccr/TCCR%20Publicaties/lect%20boek%20kuijpers_meijers%201-09.pdf.

Titel: De rol van studieloopbaanbegeleiders bij de ziekteverzuimbegeleiding van leerlingen op het middelbaar beroepsonderwijs
Auteurs: Simone de Poot
Yvonne T.M. Vanneste
Angelique de Rijk
Frans J.M. Feron
Publicatiedatum: 01-04-2016
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen / Uitgave 4/2016
Print ISSN: 1388-7491
Elektronisch ISSN: 1876-8776
DOI: https://doi.org/10.1007/s12508-016-0054-x

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Introductie

Methode

Resultaten

Conclusies

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 4/2016

Stand van zaken na twee jaar Alles is Gezondheid…

De pledge van de Agenda voor de zorg

Two years of All about Health…

De pledge van Vriendendiensten Deventer: van ziektebenadering naar gezondheidsbenadering… ook in de GGZ!

Ontwikkeling van een serious game voor multidisciplinaire samenwerking in zorg en welzijn

Ontwikkelingen in de verpleegkunde Maatschappij en Gezondheid