13. De rol van de zorgprofessional

Ongezond leefstijlgedrag is een van de belangrijkste te voorkomen oorzaken van lichamelijke en psychische klachten en ziekten, ongevallen, vroegtijdige sterfgevallen en sociaal-maatschappelijke problemen, zoals delicten, huiselijk geweld, kindermishandeling en schulden. Zorg­profes­sionals moeten in het contact met hun patiënten het belang van gezond leefstijlgedrag benoemen, screenen op ongezond leefstijlgedrag en indien nodig de patiënt zo motiveren, ondersteunen en behandelen dat hij of zij het ongezonde gedrag wil en kan reduceren of ermee kan stoppen. Daarmee kunnen ongewenste consequenties voorkomen of reeds bestaande negatieve gevolgen verminderd worden. In dit hoofdstuk ligt de nadruk op wat een zorgprofessional zou kunnen doen om het leef­stijl­gedrag van patiënten te beïnvloeden. Ook zullen we in dit hoofdstuk bespreken of en wat men eventueel buiten de behandelsetting kan doen om de omvang van de leefstijlgerelateerde problematiek in de maatschappij en de ggz-populatie terug te dringen. Dit hoofdstuk is geschre­ven voor alle zorgprofessionals. Het is bedoeld om een goede basis te leggen waarmee een zorgprofessional doelbewuster en –gerichter kan bepalen of een leefstijlinterventie moet worden uitgevoerd, welke doelpersoon of doelgroep wordt beïnvloed, welke interventie wordt gedaan en waar dit waarschijnlijk effect op zal hebben. Hiervoor wordt een praktisch denkmodel geïntroduceerd waarmee alle zorgprofessio­nals hun invloed kunnen uitoefenen om anderen in beweging te brengen als het gaat om leefstijlgedrag.