7. De oudere pati¨nt in ethisch perspectief

In de afgelopen veertig jaar is de emancipatie van de pati¨nt de belangrijkste maatschappelijke functie van de algemene (medische) ethiek geweest. Deze ethiek wierp zich op als voorvechtster van de pati¨nt en streed voor diens rechten. De paternalistische arts moest van zijn sokkel gehaald worden. Op zichzelf zit er zonder twijfel veel goeds in de aandacht voor het principe van respect voor autonomie. Het is dan ook niet de bedoeling te suggereren dat we daaruit voortvloeiende verworvenheden moeten verlaten. Maar we lijken in een positie terecht te zijn gekomen waarin dit het enig moreel referentiepunt is geworden. Waarden als zorg, verantwoordelijkheid en betrokkenheid kunnen moeilijk verdisconteerd worden in een door autonomie gedomineerde moraal.