Top

Gepubliceerd in:

2008 | OriginalPaper | Hoofdstuk

De ontwikkelingsstoornissen ADHD en autisme in de huisartsenpraktijk

Klinische les: De centrale rol van de huisarts

Auteurs : Wouter Groen, Wilhelmina Leen, Toine Lagro-Janssen, Rutger Jan van der Gaag

Gepubliceerd in: Schatjes zijn het

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Samenvatting

De huisarts heeft een centrale rol in het herkennen en verwijzen van kinderen bij wie het vermoeden bestaat op attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) of een autismespectrumstoornis (ASS). De diagnose ADHD wordt gebaseerd op de drie hoofdkenmerken hyperactiviteit, impulsiviteit (in denken en doen) en verhoogde afleidbaarheid. Bij ADHD is de heteroanamnese belangrijker dan het eigen onderzoek. Bij drukke kinderen onder de 5 jaar kan men het effect van gedragstherapeutische adviezen afwachten. ASS heeft vier kernsymptomen: een stoornis in de ontwikkeling van wederkerige sociale relaties, een stoornis in verbale en non-verbale communicatie, een stoornis in het verbeeldend vermogen en een beperkt en stereotiep gedragspatroon. Met name kinderen met een autistische stoornis vormen een risico voor het functioneren van het hele gezin. De huisarts heeft een belangrijke rol bij de begeleiding en het inschatten van psychosociale stress in het gezin.

vorige hoofdstuk Diagnose astma minder vaak gesteld bij plattelandskinderen

volgende hoofdstuk De aanpak door de huisarts: de huilbaby (1)

Gezondheidsraad. Diagnostiek en behandeling van ADHD. Publicatienummer 2000/24. Den Haag: Gezondheidsraad, 2000.

Faraone SV, Sergeant J, Gillberg C, Biederman J. The worldwide prevalence of ADHD: is it an American condition? World Psychiatry 2003;2:104-13.PubMedCentralPubMed

Scahill L, Schwab-Stone M. Epidemiology of ADHD in school-age children. Child Adolesc Psychiatr Clin N Am. 2000;9:541-55.PubMed

Fombonne, E. The prevalence of autism. JAMA 2003:289,87-9.PubMedCrossRef

Haveman M, Reijnders R. Meer autisme of betere detectie? Wetenschappelijk Tijdschrift Autisme 2002;1:4-12.

Wolraich ML, Hannah JN, Pinnock TY, Baumgaertel A, Brown J. Comparison of diagnostic criteria for attention-deficit hyperactivity disorder in a county-wide sample. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1996; 35:319-24.PubMedCrossRef

Buitelaar JK, Kooij JJS. Aandachtstekort-hyperactiviteitstoornis (ADHD); achtergronden, diagnostiek en behandeling. Ned Tijdschr Geneeskd 2000;144:1716-23.PubMed

Searight HR, Nahlik JE, Campbell DC. Attention-deficit/hyperactivity disorder: assessment, diagnosis, and management. J Fam Pract 1995;40:270-9.PubMed

Campbell SB, Shaw DS, Gilliom M. Early externalizing behavior problems: toddlers and preschoolers at risk for later maladjustment. Dev Psychopathol 2000;12:467-88.PubMedCrossRef

10.

Campbell SB, Ewing LJ. Follow-up of hard-to-manage preschoolers: adjustment at age 9 and predictors of continuing symptoms. J Child Psychol Psychiatry 1990;31:871-89.PubMedCrossRef

11.

Buitelaar JK, Van Engeland H. Epidemiological approaches to hyperactivity. In: Sandberg ST, editor. Hyperactivity disorders. Cambridge: Cambridge University Press, 1996.

12.

Angold A, Costello EJ, Erkanli A. Comorbidity. J Child Psychol Psychiatry 1990;40:57-87.CrossRef

13.

Gaub M, Carlson CL. Gender differences in ADHD: a meta analysis and critical review. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1997;36:1036-45.PubMedCrossRef

14.

Spencer T, Biederman J, Wilens T, Harding M, O’Donnell D, Griffin S. Pharmacotherapy of attention-deficit hyperactivity disorder across the life cycle. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1996;35:409-32.PubMedCrossRef

15.

Weiss G, Hechtman L. Hyperactive children grown up. ADHD in children, adolescents and adults. 2nd ed. New York: The Guilford Press, 1993.

16.

Biederman J, Faraone SV. Attention-deficit hyperactivity disorder. Lancet. 2005;366:237-48.PubMedCrossRef

17.

Van der Gaag RJ. PDD-NOS en aan autisme verwante stoornissen. In: Handboek gezondheidszorg, Utrecht: Elsevier/Bunge, 2005.

18.

Volkmar FR, Lord C, Bailey A, Schultz RT, Klin A. Autism and pervasive developmental disorders. J Child Psychol Psychiatry 2004;45:135-70.PubMedCrossRef

19.

Wakschlag LS, Leventhal BL. Consultation with young autistic children and their families. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1996;35:963-65.PubMedCrossRef

20.

Lavigne JV, Gibbons RD, Christoffel KK, Arend R, Rosenbaum D, Binns H, et al. Prevalence rates and correlates of psychiatric disorders among preschool children. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1996;35:204-14.PubMedCrossRef

21.

Rogers SJ. Empirically supported comprehensive treatments for young children with autism. J Clin Child Psychol 1998;27:168-79.PubMedCrossRef

22.

Visser JC, Buitelaar JK. Psychopathologie bij jonge kinderen. In: Verhulst FC, Verheij F, Ferdinant RF, editors. Kinder- en jeugdpsychiatrie. Assen: Van Gorcum, 2003.

23.

Campbell M, Armenteros JL, Malone RP, Adams PB, Eisenberg ZW, Overall JE. Neuroleptic-related dyskinesias in autistic children: a prospective, longitudinal study. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1997;36:835-43.PubMedCrossRef

24.

Martin A, Scahill L, Klin A, Volkmar FR. Higher-functioning pervasive developmental disorders: rates and patterns of psychotropic drug use. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1999;38:923-31.PubMedCrossRef

25.

Biederman J, Faraone S, Monuteaux MC. Differential effect of environmental adversity by gender: Rutter’s index of adversity in a sample of boys and girls with and without ADHD. Am J Psychiatry 2002;159:1556-62.PubMedCrossRef

26.

Biederman J, Milberger SV, Faraone S. Impact of adversity on functioning and comorbidity in children with attention-deficit hyperactivity disorder. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1995;34:1495-1503.PubMedCrossRef

27.

Offord DR, Boyle MH, Racine YA. Outcome, prognosis and risk in a longitudinal follow-up study. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1992;31:916-23.PubMedCrossRef

28.

Klein RG, Mannuzza S. Long-term outcome of hyperactive children: a review. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 199;30:383-7.

29.

Weiss G, Hechtman, LT. Hyperactive children grown up. New York: The Guilford Press, 1993.

30.

Hart EL, Lahey BB, Loeber R, Applegate B, Frick PJ. Developmental change in attention-deficit hyperactivity disorder in boys: a four-year longitudinal study. J Abnorm Child Psychol 1995;23:729-49.PubMedCrossRef

31.

Fergusson DM, Lynskey MT, Horwood LJ. Attentional difficulties in middle childhood and psychosocial outcomes in young adulthood. J Child Psychol Psychiatry 1997;38:633-44.PubMedCrossRef

32.

Lecavalier L, Leone S, Wiltz J. The impact of behaviour problems on caregiver stress in young people with autism spectrum disorders. J Intellect Disabil Res 2006;50:172-83.PubMedCrossRef

33.

Van der Gaag RJ, Van Berckelaer-Onnes IA. Protocol autisme en aan autisme verwante contactstoornissen. In: Prins P, Pameijer N, Ten Broeke E, editors. Protocollen in de jeugdzorg. Richtlijnen voor diagnostiek, indicatiestelling en interventie. Lisse: Swets & Zeitlinger, 2000.

34.

Rutter M, Mawhood L, Howlin P. Language delay and social development. In: Fletcher P, Hall D, editors. Specific speech and language disorders in children: correlates, characteristics and outcomes. London: Whurr, 1992.

Titel: De ontwikkelingsstoornissen ADHD en autisme in de huisartsenpraktijk
Auteurs: Wouter Groen
Wilhelmina Leen
Toine Lagro-Janssen
Rutger Jan van der Gaag
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Boek: Schatjes zijn het
Print ISBN: 978-90-313-5342-2

Elektronisch ISBN: 978-90-313-6642-2

Copyright: 2008
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-313-6642-2_23

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen