2019 | OriginalPaper | Hoofdstuk
Tip
Swipe om te navigeren naar een ander hoofdstuk
Gepubliceerd in:
Extremiteiten
Dit hoofdstuk begint met een uiteenzetting over de functionele en morfologische aspecten van de lumbale wervelkolom, zoals de bouw van de wervels en de wervelkolom, de functionele morfologie van de gewrichtsvlakken, (ingeklemde) meniscoïden en de bouw en functie van de discus intervertebralis. Daarna is er aandacht voor de osteokinematica en artrokinematica van de lumbale wervelkolom en het driedimensionaal bewegen. De bespreking van de neurofysiologische gegevens van de lumbale wervelkolom, zoals de nocisensorische innervatie, wordt gevolgd door een toelichting op aspecifieke en specifieke (lage) rugpijn, met extra aandacht voor het lumbosacraal radiculair syndroom. De waarde van medische beeldvorming is evident, maar dient kritisch te worden beschouwd indien het wordt gebruikt om vast te stellen waardoor de pijn wordt veroorzaakt. Daarnaast is zowel alertheid als terughoudendheid geboden bij toevalsbevindingen. Het hoofdstuk wordt afgesloten met veertien technieken van de lumbale-wervelkolomregio. Aan de hand van instructieve video’s, duidelijke foto’s en helder geformuleerde opmerkingen wordt duidelijk gemaakt hoe de manueeltherapeut klachten aan de lumbale wervelkolom kan onderzoeken en zo goed mogelijk kan behandelen.
Log in om toegang te krijgen
Met onderstaand(e) abonnement(en) heeft u direct toegang:
Hier volgt een overzicht van de online video’s bij dit hoofdstuk:
video techniek 16.1 Lumbale wervelkolom: regionaal actief/geleid actief – flexie, belast
video techniek 16.2 Lumbale wervelkolom: regionaal actief/geleid actief – extensie, belast
video techniek 16.3 Lumbale wervelkolom: regionaal actief/geleid actief – lateroflexie, belast
video techniek 16.4 Lumbale wervelkolom: regionaal actief/geleid actief – homonieme 3D-flexie, belast
video techniek 16.5 Lumbale wervelkolom: regionaal actief/geleid actief – homonieme 3D-extensie, belast
video techniek 16.6 Lumbale wervelkolom: regionaal actief/geleid actief – heteronieme 3D-flexie, belast
video techniek 16.7 Lumbale wervelkolom: regionaal actief/geleid actief – heteronieme 3D-extensie, belast
video techniek 16.8 Lumbale wervelkolom: segmentaal – rotatie in heteronieme 3D-extensie – onbelast: L1–L2 tot en met L4–L5
video techniek 16.9 Lumbale wervelkolom: segmentaal – rotatie met heteronieme 3D-flexievergrendeling – onbelast
video techniek 16.10 Lumbale wervelkolom: HVT-tractiemanipulatie met heteronieme 3D-extensievergrendeling – onbelast
video techniek 16.11 Lumbale wervelkolom: HVT-tractiemanipulatie met heteronieme 3D-flexievergrendeling, onbelast L5–S1 + gapping SIG
video techniek 16.12 Lumbale wervelkolom: HVT-rotatiemanipulatie met homonieme 3D-flexievergrendeling – onbelast
video techniek 16.13 Lumbale wervelkolom: HVT-rotatiemanipulatie met homonieme 3D-flexievergrendeling – belast
video techniek 16.14 Lumbale wervelkolom: HVT-manipulatie Th10–Th11 tot en met L2–L3 – onbelast
belast
In een belaste oefen-, onderzoeks- of behandelsituatie draagt het te bewegen gewricht het volle lichaamsgewicht minus het gewicht van het onderliggende deel. Belast is bijvoorbeeld: zittend, staand of lopend. Onbelast is bijvoorbeeld: liggend op de buik, zij of rug. Onbelast tot gedeeltelijk belast is bijvoorbeeld: onder water (hydrotherapie), met hulpmiddelen (met behulp van elleboogkrukken of loopbrug).
heterolateraal
De andere zijde van het lichaam van de patiënt. Dit kan betekenen:
– De andere dan de te behandelen of aangedane zijde (de manueeltherapeut staat aan de heterolaterale zijde van de patiënt in rugligging om een onbelaste manipulatie uit te voeren van de derde rib);
– De andere zijde dan waar (homoniem of heteroniem) naartoe wordt geroteerd met de CWK, ThWK of LWK;
Bij het beschrijven van de technieken worden de begrippen homolateraal en heterolateraal gebruikt om de termen links en rechts te vermijden.
heteroniem
Bij het driedimensionale bewegen van de wervelkolom kunnen zowel de flexie als extensie worden gecombineerd met lateroflexie en rotatie. Indien de rotatie- en lateroflexierichting tegengesteld zijn, is er sprake van een heteronieme flexie of extensie naar rechts of links. De rotatierichting is hiervoor bepalend. Heteronieme flexie van de CWK naar rechts betekent: flexie, lateroflexie links, rotatie rechts. De langere bindweefselplaten worden hierbij ontspannen. De cervicale wervelkolom wordt hiermee vergrendeld
Osteokinematische beschrijving van de heteronieme bewegingen van de wervelkolom.
3D-beweging | flexie/extensie | lateroflexierichting | rotatierichting |
---|---|---|---|
heteronieme 3D-flexie rechts | flexie | lateroflexie links | rotatie rechts |
heteronieme 3D-flexie links | flexie | lateroflexie rechts | rotatie links |
heteronieme 3D-extensie rechts | extensie | lateroflexie links | rotatie rechts |
heteronieme 3D-extensie links | extensie | lateroflexie rechts | rotatie links |
homolateraal
Dezelfde zijde van het lichaam van de patiënt. De therapeut staat aan de homolaterale zijde van de patiënt betekent: de therapeut staat aan de zijde van het te behandelen lichaamsdeel.
homoniem
Bij het driedimensionale bewegen van de wervelkolom kunnen zowel de flexie als de extensie worden gecombineerd met lateroflexie en rotatie. Indien de rotatie- en lateroflexierichting gelijk zijn, is er sprake van een homonieme flexie of extensie naar rechts of naar links. Vooral de lange bindweefselplaten aan de heterolaterale zijde worden hierbij gestrekt
Osteokinematische beschrijving van de homonieme bewegingen van de wervelkolom.
3D-beweging | flexie/extensie | lateroflexierichting | rotatierichting |
---|---|---|---|
homonieme 3D-flexie rechts | flexie | lateroflexie rechts | rotatie rechts |
homonieme 3D-flexie links | flexie | lateroflexie links | rotatie links |
homonieme 3D-extensie rechts | extensie | lateroflexie rechts | rotatie rechts |
homonieme 3D-extensie links | extensie | lateroflexie links | rotatie links |
onbelast
In een onbelaste oefen-, onderzoeks- of behandelsituatie hoeft het te bewegen gewricht het bovenliggende lichaamsgewicht niet te dragen. De belasting kan worden opgevoerd van volledig onbelast (0 %) tot volledig belast (100 % van het bovenliggende lichaamsgewicht). Voorbeeld: een onbelaste manipulatietechniek van de CWK wordt uitgevoerd in rugligging.
referred pain
Pijn die niet op de plaats van de nocisensorische stimulatie wordt waargenomen, maar wel door deze stimulus wordt veroorzaakt (Van Zutphen et al. 1991).
vriescoupe
De in dit boek getoonde vriescoupes zijn ontstaan volgens de Uppsala Cryoplaning Technique (Rauschning 2016). Bij deze methode wordt een stoffelijk overschot direct na overlijden ingevroren. Dit ingevroren stoffelijk overschot wordt vervolgens in dunne (ca. 1 mm) plakken gesneden. Van deze plakken zijn analoge dia’s gemaakt. Deze dia’s zijn met een high resolution-scanner gedigitaliseerd. Voor deze 12de druk heeft dr. Rauschning ons twaalf prachtige beelden van vriescoupes ter beschikking gesteld (EXTRA 11.1 ‘Twaalf anatomische vriescoupes in full color’).
go back to reference Acland, R. D. (Writer), & Acland, R. D. (Director) (2003). Acland’s DVD Atlas of Human Anatomy, DVD 3: The Trunk, Acland’s DVD Atlas of Human Anatomy. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. Acland, R. D. (Writer), & Acland, R. D. (Director) (2003). Acland’s DVD Atlas of Human Anatomy, DVD 3: The Trunk,
Acland’s DVD Atlas of Human Anatomy. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins.
go back to reference Bogduk, N. (2012). Clinical and radiological anatomy of the lumbar spine. London: Churchill Livingstone Elsevier. Bogduk, N. (2012).
Clinical and radiological anatomy of the lumbar spine. London: Churchill Livingstone Elsevier.
go back to reference Brinjikji, W., Luetmer, P. H., Comstock, B., Bresnahan, B. W., Chen, L. E., Deyo, R. A., et al. (2015). Systematic literature review of imaging features of spinal degeneration in asymptomatic populations. American Journal of Neuroradiology, 36(4), 811–816. https://doi.org/10.3174/ajnr.A4173. CrossRefPubMed Brinjikji, W., Luetmer, P. H., Comstock, B., Bresnahan, B. W., Chen, L. E., Deyo, R. A., et al. (2015). Systematic literature review of imaging features of spinal degeneration in asymptomatic populations.
American Journal of Neuroradiology, 36(4), 811–816.
https://doi.org/10.3174/ajnr.A4173.
CrossRefPubMed
go back to reference Deyo, R. A., Rainville, J., & Kent, D. L. (1992). What can the history and physical examination tell us about low back pain? JAMA, 268 (6), 760–765. CrossRef Deyo, R. A., Rainville, J., & Kent, D. L. (1992). What can the history and physical examination tell us about low back pain?
JAMA, 268 (6), 760–765.
CrossRef
go back to reference Eroglu, A., Sari, E., Cuce, F., Tok, F., Atabey, C., & Duz, B. (2017). The investigation of the role of the facet joint angle in the development of L5-S1 spondylolysis in young men. Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation, 63 (3), 253–258. CrossRef Eroglu, A., Sari, E., Cuce, F., Tok, F., Atabey, C., & Duz, B. (2017). The investigation of the role of the facet joint angle in the development of L5-S1 spondylolysis in young men.
Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation, 63 (3), 253–258.
CrossRef
go back to reference Freyette, H. (1954). A discussion of the physiological movements of the spine. In Principles of osteopathic technic. Newark: OH: Academy of Applied Osteopathy. Freyette, H. (1954). A discussion of the physiological movements of the spine. In
Principles of osteopathic technic. Newark: OH: Academy of Applied Osteopathy.
go back to reference Lovett, R. W. (1900). Movements of the normal spine in their relation to scoliosis. Journal of the Boston Society of Medical Sciences, 4(9), 243. PubMedPubMedCentral Lovett, R. W. (1900). Movements of the normal spine in their relation to scoliosis.
Journal of the Boston Society of Medical Sciences,
4(9), 243.
PubMedPubMedCentral
go back to reference Putz, R. (1981). Funktionelle anatomie der wirbelgelenke. Stuttgart: Georg Thieme Verlag. Putz, R. (1981).
Funktionelle anatomie der wirbelgelenke. Stuttgart: Georg Thieme Verlag.
go back to reference Rauschning, W. (2016). New perspectives in spinal anatomy. Spine (Phila Pa 1976), 41, Suppl 7, S4–5. https://doi.org/10.1097/brs.0000000000001420. CrossRef Rauschning, W. (2016). New perspectives in spinal anatomy.
Spine (Phila Pa 1976), 41, Suppl 7, S4–5.
https://doi.org/10.1097/brs.0000000000001420.
CrossRef
go back to reference Staal, J. B., Hendriks, E. J. M., Heijmans, M., Kiers, H., Lutgers-Boomsma, A. M., Rutten, G., et al. (2013). KNGF guideline of low back pain. Amersfoort: Royal Dutch Society for Physical Therapy. Staal, J. B., Hendriks, E. J. M., Heijmans, M., Kiers, H., Lutgers-Boomsma, A. M., Rutten, G., et al. (2013).
KNGF guideline of low back pain. Amersfoort: Royal Dutch Society for Physical Therapy.
go back to reference Van der El, A. (2010). Orthopaedic manual therapy diagnosis. Boston: Jones and Bartlett Publishers. Van der El, A. (2010).
Orthopaedic manual therapy diagnosis. Boston: Jones and Bartlett Publishers.
go back to reference Van Zoest, G. (1985). Unpublished research with regard to 3-dimensional function of the spine. Amsterdam: Vrije Universiteit. Van Zoest, G. (1985).
Unpublished research with regard to 3-dimensional function of the spine. Amsterdam: Vrije Universiteit.
go back to reference Van Zutphen H. C. F., (Red.). (1991). Nederlands leerboek der fysische therapie in engere zin. Utrecht: Bunge. Van Zutphen H. C. F., (Red.). (1991).
Nederlands leerboek der fysische therapie in engere zin. Utrecht: Bunge.
go back to reference Waddell, G. (2004). The back pain revolution. London: Elsevier. Waddell, G. (2004).
The back pain revolution. London: Elsevier.
go back to reference Waddell, G., Main, C. J., Morris, E. W., Venner, R. M., Rae, P. S., Sharmy, S. H., et al. (1982). Normality and reliability in the clinical assessment of backache. British Medical Journal (Clinical Research Ed.), 284(6328), 1519–1523. CrossRef Waddell, G., Main, C. J., Morris, E. W., Venner, R. M., Rae, P. S., Sharmy, S. H., et al. (1982). Normality and reliability in the clinical assessment of backache.
British Medical Journal (Clinical Research Ed.),
284(6328), 1519–1523.
CrossRef
- Titel
- De lumbale wervelkolom
- DOI
- https://doi.org/10.1007/978-90-368-2255-8_16
- Auteurs:
-
D. L. Egmond
R. Schuitemaker
- Uitgeverij
- Bohn Stafleu van Loghum
- Volgnummer
- 16
- Hoofdstuknummer
- 16