Top

Gepubliceerd in:

2019 | OriginalPaper | Hoofdstuk

16. De lumbale wervelkolom

Auteurs : D. L. Egmond, R. Schuitemaker

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Samenvatting

Dit hoofdstuk begint met een uiteenzetting over de functionele en morfologische aspecten van de lumbale wervelkolom, zoals de bouw van de wervels en de wervelkolom, de functionele morfologie van de gewrichtsvlakken, (ingeklemde) meniscoïden en de bouw en functie van de discus intervertebralis. Daarna is er aandacht voor de osteokinematica en artrokinematica van de lumbale wervelkolom en het driedimensionaal bewegen. De bespreking van de neurofysiologische gegevens van de lumbale wervelkolom, zoals de nocisensorische innervatie, wordt gevolgd door een toelichting op aspecifieke en specifieke (lage) rugpijn, met extra aandacht voor het lumbosacraal radiculair syndroom. De waarde van medische beeldvorming is evident, maar dient kritisch te worden beschouwd indien het wordt gebruikt om vast te stellen waardoor de pijn wordt veroorzaakt. Daarnaast is zowel alertheid als terughoudendheid geboden bij toevalsbevindingen. Het hoofdstuk wordt afgesloten met veertien technieken van de lumbale-wervelkolomregio. Aan de hand van instructieve video’s, duidelijke foto’s en helder geformuleerde opmerkingen wordt duidelijk gemaakt hoe de manueeltherapeut klachten aan de lumbale wervelkolom kan onderzoeken en zo goed mogelijk kan behandelen.

vorige hoofdstuk De heupregio

volgende hoofdstuk De bekkenregio

Alleen toegankelijk voor geautoriseerde gebruikers

belast

In een belaste oefen-, onderzoeks- of behandelsituatie draagt het te bewegen gewricht het volle lichaamsgewicht minus het gewicht van het onderliggende deel. Belast is bijvoorbeeld: zittend, staand of lopend. Onbelast is bijvoorbeeld: liggend op de buik, zij of rug. Onbelast tot gedeeltelijk belast is bijvoorbeeld: onder water (hydrotherapie), met hulpmiddelen (met behulp van elleboogkrukken of loopbrug).

heterolateraal

De andere zijde van het lichaam van de patiënt. Dit kan betekenen:

– De andere dan de te behandelen of aangedane zijde (de manueeltherapeut staat aan de heterolaterale zijde van de patiënt in rugligging om een onbelaste manipulatie uit te voeren van de derde rib);

– De andere zijde dan waar (homoniem of heteroniem) naartoe wordt geroteerd met de CWK, ThWK of LWK;

Bij het beschrijven van de technieken worden de begrippen homolateraal en heterolateraal gebruikt om de termen links en rechts te vermijden.

heteroniem

Bij het driedimensionale bewegen van de wervelkolom kunnen zowel de flexie als extensie worden gecombineerd met lateroflexie en rotatie. Indien de rotatie- en lateroflexierichting tegengesteld zijn, is er sprake van een heteronieme flexie of extensie naar rechts of links. De rotatierichting is hiervoor bepalend. Heteronieme flexie van de CWK naar rechts betekent: flexie, lateroflexie links, rotatie rechts. De langere bindweefselplaten worden hierbij ontspannen. De cervicale wervelkolom wordt hiermee vergrendeld

Osteokinematische beschrijving van de heteronieme bewegingen van de wervelkolom.

3D-beweging	flexie/extensie	lateroflexierichting	rotatierichting
heteronieme 3D-flexie rechts	flexie	lateroflexie links	rotatie rechts
heteronieme 3D-flexie links	flexie	lateroflexie rechts	rotatie links
heteronieme 3D-extensie rechts	extensie	lateroflexie links	rotatie rechts
heteronieme 3D-extensie links	extensie	lateroflexie rechts	rotatie links

homolateraal

Dezelfde zijde van het lichaam van de patiënt. De therapeut staat aan de homolaterale zijde van de patiënt betekent: de therapeut staat aan de zijde van het te behandelen lichaamsdeel.

homoniem

Bij het driedimensionale bewegen van de wervelkolom kunnen zowel de flexie als de extensie worden gecombineerd met lateroflexie en rotatie. Indien de rotatie- en lateroflexierichting gelijk zijn, is er sprake van een homonieme flexie of extensie naar rechts of naar links. Vooral de lange bindweefselplaten aan de heterolaterale zijde worden hierbij gestrekt

Osteokinematische beschrijving van de homonieme bewegingen van de wervelkolom.

3D-beweging	flexie/extensie	lateroflexierichting	rotatierichting
homonieme 3D-flexie rechts	flexie	lateroflexie rechts	rotatie rechts
homonieme 3D-flexie links	flexie	lateroflexie links	rotatie links
homonieme 3D-extensie rechts	extensie	lateroflexie rechts	rotatie rechts
homonieme 3D-extensie links	extensie	lateroflexie links	rotatie links

onbelast

In een onbelaste oefen-, onderzoeks- of behandelsituatie hoeft het te bewegen gewricht het bovenliggende lichaamsgewicht niet te dragen. De belasting kan worden opgevoerd van volledig onbelast (0 %) tot volledig belast (100 % van het bovenliggende lichaamsgewicht). Voorbeeld: een onbelaste manipulatietechniek van de CWK wordt uitgevoerd in rugligging.

referred pain

Pijn die niet op de plaats van de nocisensorische stimulatie wordt waargenomen, maar wel door deze stimulus wordt veroorzaakt (Van Zutphen et al. 1991).

vriescoupe

De in dit boek getoonde vriescoupes zijn ontstaan volgens de Uppsala Cryoplaning Technique (Rauschning 2016). Bij deze methode wordt een stoffelijk overschot direct na overlijden ingevroren. Dit ingevroren stoffelijk overschot wordt vervolgens in dunne (ca. 1 mm) plakken gesneden. Van deze plakken zijn analoge dia’s gemaakt. Deze dia’s zijn met een high resolution-scanner gedigitaliseerd. Voor deze 12^de druk heeft dr. Rauschning ons twaalf prachtige beelden van vriescoupes ter beschikking gesteld (EXTRA 11.1 ‘Twaalf anatomische vriescoupes in full color’).

Acland, R. D. (Writer), & Acland, R. D. (Director) (2003). Acland’s DVD Atlas of Human Anatomy, DVD 3: The Trunk, Acland’s DVD Atlas of Human Anatomy. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins.

Bogduk, N. (2012). Clinical and radiological anatomy of the lumbar spine. London: Churchill Livingstone Elsevier.

Brinjikji, W., Luetmer, P. H., Comstock, B., Bresnahan, B. W., Chen, L. E., Deyo, R. A., et al. (2015). Systematic literature review of imaging features of spinal degeneration in asymptomatic populations. American Journal of Neuroradiology, 36(4), 811–816. https://doi.org/10.3174/ajnr.A4173.CrossRefPubMed

Deyo, R. A., Rainville, J., & Kent, D. L. (1992). What can the history and physical examination tell us about low back pain? JAMA, 268 (6), 760–765.CrossRef

Eroglu, A., Sari, E., Cuce, F., Tok, F., Atabey, C., & Duz, B. (2017). The investigation of the role of the facet joint angle in the development of L5-S1 spondylolysis in young men. Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation, 63 (3), 253–258.CrossRef

Freyette, H. (1954). A discussion of the physiological movements of the spine. In Principles of osteopathic technic. Newark: OH: Academy of Applied Osteopathy.

Lovett, R. W. (1900). Movements of the normal spine in their relation to scoliosis. Journal of the Boston Society of Medical Sciences, 4(9), 243.PubMedPubMedCentral

Putz, R. (1981). Funktionelle anatomie der wirbelgelenke. Stuttgart: Georg Thieme Verlag.

Rauschning, W. (2016). New perspectives in spinal anatomy. Spine (Phila Pa 1976), 41, Suppl 7, S4–5. https://doi.org/10.1097/brs.0000000000001420.CrossRef

Staal, J. B., Hendriks, E. J. M., Heijmans, M., Kiers, H., Lutgers-Boomsma, A. M., Rutten, G., et al. (2013). KNGF guideline of low back pain. Amersfoort: Royal Dutch Society for Physical Therapy.

Van der El, A. (2010). Orthopaedic manual therapy diagnosis. Boston: Jones and Bartlett Publishers.

Van Zoest, G. (1985). Unpublished research with regard to 3-dimensional function of the spine. Amsterdam: Vrije Universiteit.

Van Zutphen H. C. F., (Red.). (1991). Nederlands leerboek der fysische therapie in engere zin. Utrecht: Bunge.

Waddell, G. (2004). The back pain revolution. London: Elsevier.

Waddell, G., Main, C. J., Morris, E. W., Venner, R. M., Rae, P. S., Sharmy, S. H., et al. (1982). Normality and reliability in the clinical assessment of backache. British Medical Journal (Clinical Research Ed.), 284(6328), 1519–1523.CrossRef

Titel: De lumbale wervelkolom
Auteurs: D. L. Egmond
R. Schuitemaker
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Boek: Extremiteiten
Print ISBN: 978-90-368-2254-1

Elektronisch ISBN: 978-90-368-2255-8

Copyright: 2019
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-368-2255-8_16

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen