Top

Gepubliceerd in:

2019 | OriginalPaper | Hoofdstuk

14. De knieregio

Auteurs : D. L. Egmond, R. Schuitemaker

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Samenvatting

In dit hoofdstuk is er ruime aandacht voor implementatie van de KNGF-richtlijn ‘Artrose heup-knie’ en het preoperatieve traject. Er is wetenschappelijke onderbouwing voor het feit dat er veel te vroeg wordt geopereerd en er te weinig fysiotherapeutische behandeling en begeleiding wordt gegeven. In dit hoofdstuk worden hiervoor praktische oplossingen geboden op zowel het niveau van stoornissen (manuele therapie in enge zin) als activiteiten (graded activity). In de ‘dynamische concaviteit’ van de knie blijken alle betrokken anatomische structuren met elkaar verbonden te zijn conform het in dit boek gepropageerde ‘concept van de bindweefselplaten. Daarbij worden tal van aspecten besproken die verantwoordelijk kunnen zijn voor het ontstaan van aspecifieke kniepijn, zoals een gestoorde functie van de menisci en alle verbonden bindweefselplaten. Een kleine stagnatie in een van de ingenieuze hyaliene en fibrocartilagineuze glijsystemen kan de oorzaak zijn van aspecifieke (medisch onbegrepen) kniepijn. Specifieke kniepijn als gevolg van knieoperaties, kniefracturen en immobilisatie, maar ook diagnoses als de jumper’s knee, Baker-cyste, reumatoïde artritis, genu valgum, genu varum, genu recurvatum, gonartrose en loose bodies komen – naast de rode vlaggen en de Ottawa Knee Rules – eveneens aan bod. Ook dit hoofdstuk kent weer een handige ‘patronenmatrix’. Toepassing van de theorie bieden de auteurs in de techniekclusters. Maar liefst 48 onderzoeks- en behandeltechnieken worden uitgebreid beschreven en op video gedemonstreerd.

vorige hoofdstuk De voet-onderbeenregio

volgende hoofdstuk De heupregio

Alleen toegankelijk voor geautoriseerde gebruikers

hypomochlion

(hypo: onder, beneden; mochlion: hefboom)

Dit is een anatomische structuur in het lichaam (anatomisch hypomochlion) of een structuur buiten het lichaam (klinisch hypomochlion) die het ‘moment’ van de werkende kracht verhoogt of veranderd door de lengte van de hefboom te vergroten of door de biomechanische rotatieas te verplaatsen.

Het klassieke voorbeeld van een anatomisch hypomochlion is de patella. De knieschijf is een zogenoemd ‘sesambot’ dat de afstand vergroot tussen het lig. patellae en de frontotransversale flexie-extensieas van de knie. Hierdoor neemt het extensiemoment van de m. quadriceps femoris toe.

Klinische hypomochlia worden ook in de manuele therapie gebruikt. Een ‘klinisch hypomochlion’ ontstaat wanneer de manueeltherapeut bij een HVT-flexie-kantelmanipulatie van de knie zijn onderarm in de knieholte van de patiënt plaatst (techniek 14.45). Het moment verandert. Zonder klinisch hypomochlion ontstaat er dorsaal een compressie. Met een klinisch hypomochlion ontstaat een kantelbeweging van de tibia naar ventraal.

likelihood ratio (LR)

Een maat voor de aannemelijkheid van het resultaat van een diagnostische test.

De positieve likelihood ratio (LR +):

– geeft aan in welke mate een ziekte of aandoening aannemelijker wordt na een positief testresultaat;

– is de aantonende kracht van een positief testresultaat;

– is de verhouding tussen de kans op een positieve testuitslag bij zieken en die bij niet-zieken;

– wordt berekend als: ‘sensitiviteit/ 1 – specificiteit’ (sensitiviteit gedeeld door één min de specificiteit). Dit getal is groter dan 1. Een diagnostische test is informatiever naarmate de LR + dichter tot oneindig nadert.

De negatieve likelihood ratio (LR-):

– geeft aan in welke mate een ziekte of aandoening minder aannemelijk wordt bij een negatief testresultaat;

– is de verhouding tussen de kans op een negatieve testuitslag bij zieken en die bij niet-zieken;

– wordt berekend als: ‘specificiteit/ 1 – sensitiviteit’. De LR- is een getal kleiner dan 1. Een diagnostische test is informatiever naarmate de LR- dichter tot 0 nadert.

IHME = Institute for Health Metrics and Evaluation department of global health, Universiteit van Washington DC.

aspiratie = leegzuigen met injectienaald.

‘Runner’s knee’ is een benaming die ook wordt gebruikt voor het patellofemoraal pijnsyndroom (pijn rondom de patella).

KOOS = Knee injury and Osteoarthritis Outcome Score.

Osteochondrose is een verzamelnaam voor vervormingen van bot en gewrichtskraakbeen ten gevolge van een ossificatiestoornis in de pifysairschijf. Voorbeelden zijn: osteochondritis dissecans (M93.2), ook wel genoemd: osteochondrosis dissecans in de knie of morbus König (losse delen in het gewricht), maar ook morbus Legg-Calvé-Perthes (femurkop), morbus Kienböck (os lunatum), morbus Osgood-Schlatter (tibia) en morbus Köhler I (os navicularepedis).

Bij het in rugligging maken van fietsbewegingen met de benen helpt de zwaartekracht mee met het afvoeren van statisch oedeem en het veneuze bloed. Tegelijkertijd zal de subchondrale stuwing in het botweefsel afnemen.

Gouden standaard: een erkende, ideale test met de hoogste mate van validiteit. Artroscopie geldt als beste normonderzoek, dat (bijna) 100 % zekerheid verschaft over een totale ruptuur van het lig. cruciatum anterius.

LR + = positieve likelihood ratio + (zie woordenlijst ‘Likelihood ratio’). Een hoge LR van 12 geeft aan dat de test minstens 12 × zo vaak positief is bij mensen die de aandoening daadwerkelijk hebben dan bij mensen die de aandoening niet hebben (LR +). Een lage LR (onder de 0,2) geeft aan dat de kans heel klein is dat de patiënt bij een negatieve test (LR-) de aandoening toch heeft.

De keiharde en gladde kersenpit wordt weggeschoten door hem krachtig tussen duim en wijsvinger samen te knijpen.

Abbott, J. H., Robertson, M. C., Chapple, C., Pinto, D., Wright, A. A., Leon de la Barra, S., et al. (2013). Manual therapy, exercise therapy, or both, in addition to usual care, for osteoarthritis of the hip or knee: a randomized controlled trial. 1: clinical effectiveness. Osteoarthritis Cartilage, 21(4), 525–534. https://doi.org/10.1016/j.joca.2012.12.014. CrossRefPubMed

Arnoczsky, S., Adams, M., DeHaven, K., Eyre, D., & Mow, V. (1987). Meniscus. In S. Y. Woo & J. A. Buckwalter (red.), Injury and repair of the musculoskeletal soft tissues. Chicago: Am Academy of Orthopaedic Surgery.

Belo, J. N., Berg, H. F., Klein Ikkink, A. J., Wildervanck-Dekker, C. M. J., Smorenburg, H. A. A. J., & Draijer, L. W. (2010). NHG-Standaard Traumatische knieproblemen (Eerste herziening). Huisarts Wet, 54, 147–158.

Benjaminse, A., Gokeler, A., & Van der Schans, C. P. (2006). Clinical diagnosis of an anterior cruciate ligament rupture: a meta-analysis. Journal of Orthopaedic and Sports Physical Therapy, 36(5), 267–288. https://doi.org/10.2519/jospt.2006.2011.CrossRefPubMed

Cross, M., Smith, E., Hoy, D., Nolte, S., Ackerman, I., Fransen, M., et al. (2014). The global burden of hip and knee osteoarthritis: estimates from the global burden of disease 2010 study. Annals of the Rheumatic Diseases, 73(7), 1323–1330. https://doi.org/10.1136/annrheumdis-2013-204763.CrossRefPubMed

Cyriax, J. (1984a). Textbook of orthopaedic medicine (Vol. Volume 1. Diagnosis of soft tissue lesions). London: Baillière Tindall.

Cyriax, J. (1984b). Textbook of orthopaedic medicine. Vol. 2. Treatment by manipulation, massage and injection. London: Baillière Tindall.

De Maeseneer, M., Van Roy, F., Lenchik, L., Barbaix, E., De Ridder, F., & Osteaux, M. (2000). Three layers of the medial capsular and supporting structures of the knee: MR imaging-anatomic correlation. Radiographics, 20 Spec No, S83–89. https://doi.org/10.1148/radiographics.20.suppl_1.g00oc05s83.CrossRefPubMed

De Morree, J. J. (2014). Dynamiek van het menselijk bindweefsel. Functie, beschadiging en herstel. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.

De Rooij, M., Van Der Leeden, M., Cheung, J., Van Der Esch, M., Hakkinen, A., Haverkamp, D., et al. (2017). Efficacy of Tailored Exercise Therapy on Physical Functioning in Patients With Knee Osteoarthritis and Comorbidity: A Randomized Controlled Trial. Arthritis Care Res (Hoboken), 69(6), 807–816. https://doi.org/10.1002/acr.23013.CrossRef

Dye, S. F. (1996). The knee as a biologic transmission with an envelope of function: a theory. Clin Orthop Relat Res (325), 10–18.CrossRef

Feagin, J. A., Jr., & Curl, W. W. (1976). Isolated tear of the anterior cruciate ligament: 5-year follow-up study. American Journal of Sports Medicine, 4(3), 95–100. https://doi.org/10.1177/036354657600400301.CrossRefPubMed

Fuss, F. K. (1992). Principles and mechanisms of automatic rotation during terminal extension in the human knee joint. Journal of Anatomy, 180(Pt 2), 297–304.PubMedPubMedCentral

Ghosh, P., en Taylor, T. K. (1987). The knee joint meniscus. A fibrocartilage of some distinction. Clinical Orthopaedics and Related Research (224), 52–63.

Goossens, P., Keijsers, E., Van Geenen, R. J., Zijta, A., Van den Broek, M., Verhagen, A. P., et al. (2015). Validity of the Thessaly test in evaluating meniscal tears compared with arthroscopy: a diagnostic accuracy study. Journal of Orthopaedic & Sports Physical Therapy, 45(1), 18–24, B11. https://doi.org/10.2519/jospt.2015.5215.CrossRef

Harrison, B. K., Abell, B. E., & Gibson, T. W. (2009). The Thessaly test for detection of meniscal tears: validation of a new physical examination technique for primary care medicine. Clinical Journal of Sports Medicine, 19(1), 9–12. https://doi.org/10.1097/JSM.0b013e31818f1689.CrossRef

Hattam, P., & Smeatham, A. (2010). Special tests in Musculoskeletal examination. An evidence based guide for clinicians. London: Churchill Livingstone.

Hegedus, E. J. (2016). Thessaly test is no more accurate than standard clinical tests for meniscal tears. Evidence Based Medicine, 21(1), 39. https://doi.org/10.1136/ebmed-2015-110295.CrossRefPubMed

Helfet, A. J. (1974). Disorders of the knee. Philadelphia: Lippincott.

Hughston, J. C. (1988). The absent posterior drawer test in some acute posterior cruciate ligament tears of the knee. American Journal of Sports Medicine, 16(1), 39–43. https://doi.org/10.1177/036354658801600106.CrossRefPubMed

Hughston, J. C., Andrews, J. R., Cross, M. J., & Moschi, A. (1976a). Classification of knee ligament instabilities. Part I. The medial compartment and cruciate ligaments. Journal of Bone and Joint Surgery, 58(2), 159–172.

Hughston, J. C., Andrews, J. R., Cross, M. J., & Moschi, A. (1976b). Classification of knee ligament instabilities. Part II. The lateral compartment. Journal of Bone and Joint Surgery, 58(2), 173–179.

Ingman, A. M., Ghosh, P., & Taylor, T. K. (1974). Variation of collagenous and non-collagenous proteins of human knee joint menisci with age and degeneration. Gerontologia, 20(4), 212–223.CrossRefPubMed

Jarbo, K. A., Hartigan, D. E., Scott, K. L., Patel, K. A., & Chhabra, A. (2017). Accuracy of the Lever Sign Test in the Diagnosis of Anterior Cruciate Ligament Injuries. Orthopaedic Journal of Sports Medicine, 5(10), 2325967117729809. https://doi.org/10.1177/2325967117729809.CrossRefPubMedPubMedCentral

Jonsson, P., & Alfredson, H. (2005). Superior results with eccentric compared to concentric quadriceps training in patients with jumper’s knee: a prospective randomised study. British Journal of Sports Medicine, 39(11), 847–850. https://doi.org/10.1136/bjsm.2005.018630.CrossRefPubMedPubMedCentral

Judet, J., Judet, H., & Aouak, D. (1989). Stiffness of the knee of joint origin. Chirurgie, 115(7), 457–460.PubMed

Kampshoff, C. S., Peter, W. F. H., Van Doormaal, M. C. M., Knoop, J., Meerhoff, G. M., en Vliet Vlieland, T. P. (2018). KNGF-richtlijn Artrose heup-knie.

Kapandji, I. A. (2009). Bewegingsleer. Deel II. De onderste extremität. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.

Karachalios, T., Hantes, M., Zibis, A. H., Zachos, V., Karantanas, A. H., & Malizos, K. N. (2005). Diagnostic accuracy of a new clinical test (the Thessaly test) for early detection of meniscal tears. Journal of Bone and Joint Surgery, 87(5), 955–962. https://doi.org/10.2106/JBJS.D.02338.CrossRef

Katz, J. W., & Fingeroth, R. J. (1986). The diagnostic accuracy of ruptures of the anterior cruciate ligament comparing the Lachman test, the anterior drawer sign, and the pivot shift test in acute and chronic knee injuries. American Journal of Sports Medicine, 14(1), 88–91. https://doi.org/10.1177/036354658601400115.CrossRefPubMed

Kawahara, Y., Uetani, M., Fuchi, K., Eguchi, H., & Hayashi, K. (1999). MR assessment of movement and morphologic change in the menisci during knee flexion. Acta Radiologica, 40(6), 610–614.CrossRefPubMed

Kurosawa, H., Walker, P. S., Abe, S., Garg, A., & Hunter, T. (1985). Geometry and motion of the knee for implant and orthotic design. Journal of Biomechanics, 18(7), 487–499.CrossRefPubMed

LaPrade, R. F., Gilbert, T. J., Bollom, T. S., Wentorf, F., & Chaljub, G. (2000). The magnetic resonance imaging appearance of individual structures of the posterolateral knee. A prospective study of normal knees and knees with surgically verified grade III injuries. American Journal of Sports Medicine, 28(2), 191–199. https://doi.org/10.1177/03635465000280020901CrossRefPubMed

Lee, C. P., Ernster, L., & Chance, B. (1969). Studies of the energy-transfer system of submitochondrial particles. Kinetic studies of the effect of oligomycin on the respiratory chain of EDTA particles. European Journal of Biochemistry, 8(2), 153–163.

Lelli, A., Di Turi, R. P., Spenciner, D. B., & Domini, M. (2016). The “Lever Sign”: a new clinical test for the diagnosis of anterior cruciate ligament rupture. Knee Surgery, Sports Traumatology, Arthroscopy, 24(9), 2794–2797. https://doi.org/10.1007/s00167-014-3490-7.CrossRefPubMed

Lichtenberg, M. C., Koster, C. H., Teunissen, L. P. J., Oosterveld, F. G. J., Harmsen, A. M. K., Haverkamp, D., et al. (2018). Does the Lever Sign Test Have Added Value for Diagnosing Anterior Cruciate Ligament Ruptures? Orthopaedic Journal of Sports Medicine, 6(3), 2325967118759631. https://doi.org/10.1177/2325967118759631.CrossRefPubMedPubMedCentral

Müller, W. (1982). Das Knie. Berlijn: Springer.CrossRef

Nomura, E. (1999). Classification of lesions of the medial patello-femoral ligament in patellar dislocation. International Orthopaedics, 23(5), 260–263.CrossRefPubMedPubMedCentral

O’Donoghue, D. H. (1959). Injuries to the knee. The American Journal of Surgery, 98, 463–476.CrossRefPubMed

Ohberg, L., Lorentzon, R., en Alfredson, H. (2004). Eccentric training in patients with chronic Achilles tendinosis: normalised tendon structure and decreased thickness at follow up. British Journal of Sports Medicine, 38(1), 8–11; discussion 11.CrossRefPubMedPubMedCentral

Pinskerova, V., Iwaki, H., & Freeman, M. A. (2000). The shapes and relative movements of the femur and tibia at the knee. Orthopade, 29(Suppl 1), S3–5.CrossRefPubMed

Pisters, M. F. (2010). Excercise therapy in patients with osteoarthritis: Long term effectiveness and the role excercise adherence. (PhD), Vrije Universiteit, Amsterdam.

Puddu, G., Ippolito, E., & Postacchini, F. (1976). A classification of Achilles tendon disease. American Journal of Sports Medicine, 4(4), 145–150. https://doi.org/10.1177/036354657600400404.CrossRefPubMed

Putz, R. (1981). Funktionelle Anatomie der Wirbelgelenke. Stuttgart: Georg Thieme Verlag.

Putz, R. (1995). Anatomy and biomechanics of the knee joint. Radiologe, 35(2), 77–86.PubMed

Renström, P., & Johnson, R. J. (1990). Anatomy and biomechanics of the menisci. Clinical Sports Medicine, 9(3), 523–538.

Richter, M., Kiefer, H., Hehl, G., & Kinzl, L. (1996). Primary repair for posterior cruciate ligament injuries. An eight-year followup of fifty-three patients. American Journal of Sports Medicine, 24(3), 298–305. https://doi.org/10.1177/036354659602400309.CrossRefPubMed

Sackett, D. L., Straus, S. E., Richardson, W. S., Rosenberg, W., & Haynes, R. B. (2000). Evidence based medicine: how to practice and teach EBM. Edinburg and New York: Churchill Livingstone.

Sandberg, R., Balkfors, B., Henricson, A., & Westlin, N. (1986). Stability tests in knee ligament injuries. Archives of Orthopaedic and Trauma Surgery, 106(1), 5–7.CrossRef

Simonsen, O., Jensen, J., Mouritsen, P., & Lauritzen, J. (1984). The accuracy of clinical examination of injury of the knee joint. Injury, 16(2), 96–101.CrossRefPubMed

Snijders, G. (2011). Improving conservative treatment of knee and hip osteoarthritis. (PhD), Radboud University, Nijmegen.

Thompson, W. O., Thaete, F. L., Fu, F. H., & Dye, S. F. (1991). Tibial meniscal dynamics using three-dimensional reconstruction of magnetic resonance images. Am J Sports Med, 19(3), 210–215; discussion 215–216. https://doi.org/10.1177/036354659101900302.CrossRefPubMed

Tillmann, B. (1987). Allgemeiner Teil. In H. Leonhardt, B. Tillmann, G. Töndury, en K. Zilles (Eds.), Anatomie des Menschen. Band I. Bewegungsapparat. Stuttgart: Thieme.

Torg, J. S., Conrad, W., & Kalen, V. (1976). Clinical diagnosis of anterior cruciate ligament instability in the athlete. American Journal of Sports Medicine, 4(2), 84–93. https://doi.org/10.1177/036354657600400206.CrossRefPubMed

Valerius, K. P., Frank, A., Kolster, B. C., Hamilton, C., Alejandre Lafont, E., & Kreutzer, R. (2002). Das Muskelbuch, funktionelle Darstellung der Muskeln des Bewegungsapparates. Stuttgart: Hippokrates.

Van Baar, M. E., Dekker, J., Oostendorp, R. A., Bijl, D., Voorn, T. B., Lemmens, J. A., et al. (1998). The effectiveness of exercise therapy in patients with osteoarthritis of the hip or knee: a randomized clinical trial. The Journal of Rheumatology, 25(12), 2432–2439.PubMed

Van Den Berg, F. (2000). Toegepaste fysiologie. Deel 1. Het bindweefsel van het bewegingsapparaat. Utrecht: Lemma.

Van Der Esch, M. (2007). Knee joint stability and functional ability in patients with osteoarthritis of the knee. (PhD), Vrije Universiteit, Amsterdam.

Verhagen, A. P., Reijneveld-van De Vendel, E., & Teirlinck, C. H. (2016). Effectiviteit oefentherapie voor patiënten met heup- of knieartrose. Eindrapport voor het Zorginstituut Nederland: Retrieved from: https://www.rijksoverheid.nl.

Williams, P. L., Warwick, R., Dyson, M., en Bannister, L. H. (1989). Gray’s Anatomy (37th ed.). New York: Churchill Livingstone.

Titel: De knieregio
Auteurs: D. L. Egmond
R. Schuitemaker
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Boek: Extremiteiten
Print ISBN: 978-90-368-2254-1

Elektronisch ISBN: 978-90-368-2255-8

Copyright: 2019
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-368-2255-8_14

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen