De heer Kamminga

In het uitgestrekte landschap met weilanden en akkers ligt – tussen een rijtje bomen – de oude boerderij van Kamminga.

Steeds meer mensen bereiken een hoge leeftijd in onze maatschappij. De ‘vergrijzing’ neemt toe. Dit gegeven kom je veelvuldig tegen in de statistieken van kranten en andere media. De ouderdom kan wijsheid, inzicht en bezinning opleveren, maar ook verdriet door verlies van geliefden en bekenden en eenzaamheid. Daarnaast krijgt het afnemen van psychische en lichaamsfuncties een belangrijke plaats. Je maakt kennis met een aantal ziekten die kunnen horen bij de laatste levensfase en met een aantal voorkomende gedragsproblemen. Je ontwikkelt kennis, houding en vaardigheden om je voor te bereiden op de zorg voor deze bewoners.

In het uitgestrekte landschap met weilanden en akkers ligt – tussen een rijtje bomen – de oude boerderij van Kamminga. Jaar in, jaar uit heeft ‘boer Kamminga’, zoals hij in het dorp nog altijd genoemd wordt, daar zijn koeien laten grazen. Drie jaar geleden zijn de meeste van zijn koeien verkocht. Met de verouderde melkmachines was het melken van 150 koeien al lang veel te zwaar voor hem en zijn vrouw.

Hij heeft wel een beetje spijt van zijn uitbarsting, maar ja, hij is toch geen klein kind en wat heeft het voor zin om aan te sterken. Als hij hier de rest van zijn leven moet zitten, dan kan dat maar beter zo kort mogelijk zijn. Bovendien vertrouwt hij het eten niet, het smaakt nergens naar en ze doen er misschien wel wat door ...Nee, voor hem hoeft het allemaal niet meer.

Het ging echt niet meer, hij werd steeds benauwder bij inspanning, had dikke enkels en zijn bloeddruk steeg. De huisarts, dokter Geels, stelde ‘hartfalen’vast en adviseerde hem dringend rustiger aan te doen. Verder begon boer Kamminga met medicijnen, waarvan hij veel moest plassen en met een natriumarm dieet.

De huisarts, dokter Geels, stelde ‘hartfalen’vast en adviseerde hem dringend rustiger aan te doen. Verder begon boer Kamminga met medicijnen, waarvan hij veel moest plassen en kreeg hij een natriumarm dieet.

Het lukt Stella met enige overredingskracht meneer Kamminga, zo goed en zo kwaad als het gaat, zichzelf te laten wassen en aankleden. Opnieuw zegt hij dat hij het allemaal niet vertrouwt. ‘De mensen hier, het lijkt wel of ze wat van me moeten.’Zij verzorgt de wondjes op zijn been en laat hem daarna achter op zijn kamer.

Marian gaat met een zucht zitten en snijdt de twee boterhammen die er nog liggen in kleine stukjes en begint meneer Kamminga te ‘voeren’. ‘Kom op, even doorzetten, u heeft de voedingsstoffen echt nodig.’Meneer Kamminga zegt niks en houdt zijn mond stijf dicht. Plotseling slaat hij kwaad de vork uit de hand van Marian en veegt met zijn andere hand het bord van tafel dat kletterend in stukken op de grond valt. Geschrokken reageert Marian: ‘U hoeft toch niet te gaan slaan als u niet wilt’, en loopt een beetje beverig weg.

Jaar in, jaar uit heeft ‘boer Kamminga’, zoals hij in het dorp nog altijd genoemd wordt, daar zijn koeien laten grazen. Drie jaar geleden, vlak voor zijn tachtigste verjaardag, zijn de meeste van zijn koeien verkocht.

Berend staat te wachten bij de zusterpost als Carla, het nieuwe teamhoofd, eraan komt lopen. Zij draait eens in de maand ook in het weekend een dienst, en houdt dan een spreekuur voor familie. Toevallig is dat deze zondag als Berend en Stientje op bezoek zijn bij hun vader.‘Zuster... ik wil dringend met de behandelend arts en de hoofdzuster spreken, want ik ben ernstig verontrust over de behandeling en de toestand van mijn vader.

Inmiddels is er sinds begin deze maand een nieuw teamhoofd: Carla. Adriaan heeft een andere baan in het ziekenhuis gekregen. Stiekem is Stella er niet rouwig om... ze was het eigenlijk niet zo eens geweest met de aanpak van Adriaan.

Carla had bij haar eerste kennismaking op de afdeling gezegd dat ze niet meteen alles wilde gaan veranderen, maar dat ze niet zo voor het vastbinden van bewoners was, en ook dat daar tegenwoordig goede richtlijnen en protocollen voor gebruikt moesten worden. In het nogal verouderde handboek van de afdeling stond wel iets opgenomen over fixeren, wist Stella, maar in dat handboek keek eigenlijk niemand. Carla had ook de vaste arts van het huis voorgesteld om eens een psychiater in consult te roepen voor meneer Kamminga, de verschijnselen wezen toch wel erg op een ernstiger wordende depressie.

Uiteindelijk hebben boer Van Zanten en zijn vrouw, die nog wel eens langskwamen, via de huisarts geregeld dat hij naar De Berkenhof, afdeling 3, werd gebracht. Voor zijn been en om wat aan te sterken, zei dokter Geels. Op zijn been zaten inderdaad rode wondjes die maar niet overgingen. Voor hooguit een paar weken, zei dokter Geels. Maar die zijn inmiddels al lang om...

De evaluatie van dit werkboek gebeurt op een ‘speelse’ manier, waarbij je gebruik maakt van het oud-Hollandse bordspel ‘Ganzenbord’.