Top

2020 | Boek

hoofdstuk lezen eerste hoofdstuk lezen

DC:0-5

Diagnostische classificatie van psychische en ontwikkelingsstoornissen in de baby- en vroege kindertijd

Auteur: ZERO TO THREE

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Over dit boek

Dit boek gaat over de classificatie van psychische en ontwikkelingsproblemen bij zeer jonge kinderen vanuit het perspectief van de vroege ontwikkeling en de (relationele) context waarin zij opgroeien. Het is een belangrijk hulpmiddel bij het effectief gebruiken van diagnostische criteria ten behoeve van diagnostiek en behandelplanning. Het richt zich op hulpverleners en onderzoekers in de geestelijke gezondheidszorg, artsen, verpleegkundigen en opvoedkundigen.

DC:0-5, Diagnostische classificatie van psychische en ontwikkelingsstoornissen in de baby- en vroege kindertijd is een vertaling van de grondig gereviseerde versie van de eerdere DC:0-3 (1994) en DC:0-3R (2005), het eerste en enige ontwikkelingsgerichte systeem voor diagnostiek van psychische en ontwikkelingsstoornissen bij kinderen tot en met vijf jaar oud. Er zijn verschillende redenen waarom een specifiek classificatiesysteem voor de baby en vroege kindertijd nodig is. Ten eerste, zijn de DSM-5 criteria niet zonder meer toepasbaar tot en met de leeftijd van vijf jaar; ten tweede, is het perspectief van de vroege ontwikkeling en die van de context waarin het kind opgroeit leidend in de DC:0- 5. Dit perspectief komt onvoldoende naar voren in de DSM-5. De DC:0-5 legt tenslotte grote nadruk op culturele diversiteit en de relevantie ervan voor de diagnostiek en behandeling. De DC:0-5 is een op zichzelf staand classificatiesysteem, maar slaat tevens de brug naar de DSM-5 en ICD-10.

Nieuw aan deze editie:

Leeftijd is opgerekt naar vijf jaar;De criteria zijn aangepast zodat ze beter van toepassing zijn op nog jongere en iets oudere kinderen; De relevantie van verschillen in culturele normen en waarden in de beoordeling wordt sterk benadrukt en hiervoor zijn praktische richtlijnen opgesteld.

Ook is een aantal nieuwe stoornissen toegevoegd zoals:

Vroege atypische autisme spectrum stoornis; Hyperactiviteit van de peuterleeftijd; Stoornissen in zintuigelijke verwerking; Stoornis van ontregelde woede en agressie van de vroege kindertijd, als vervanging voor de bekende oppositionele-opstandige stoornis (ODD).

Diagnostic Classification of Mental Health and Developmental Disorders of Infancy and Early Childhood is oorspronkelijk uitgegeven door ZERO TO THREE: National Center for Infants, Toddlers and Families (2016). De Nederlandse vertaling is verzorgd door kinderpsychiater Janne Visser.

Inhoudsopgave

Voorwerk

As I – Klinische stoornissen

Voorwerk

Neurobiologische ontwikkelingsstoornissen

Samenvatting

Neurobiologische ontwikkelingsstoornissen vormen een groep stoornissen met uiteenlopende manifestaties, maar hebben een aantal gemeenschappelijke kenmerken: een begin in de vroege kindertijd, vertraging of afwijkingen in functies die sterk gerelateerd zijn aan de biologische rijping van het centrale zenuwstelsel, en in algemeen een vrij constant beloop dat niet gepaard gaat met remissies en recidieven, welke meer typerend zijn voor andere psychische stoornissen.

ZERO TO THREE

Zintuiglijke verwerkingsstoornissen

Samenvatting

Zintuiglijke verwerkingsstoornissen worden geclassificeerd wanneer de baby/het jonge kind gedrag vertoont waarvan wordt aangenomen dat het een afspiegeling is van afwijkingen in de regulering van zintuiglijke input.

ZERO TO THREE

Angststoornissen

Samenvatting

Tot voor kort werd excessieve angst bij baby’s/jonge kinderen beschouwd als een normaal faseprobleem tijdens de ontwikkeling, of als een temperament kenmerk dat een risico vormt voor latere angststoornissen, depressie en andere psychische stoornissen.

ZERO TO THREE

Stemmingsstoornissen

Samenvatting

Het ontwikkelen van emotieregulatie capaciteiten, vooral regulatie van negatieve emoties, is voor alle baby’s/jonge kinderen een belangrijke ontwikkelingstaak gedurende de eerste paar levensjaren.

ZERO TO THREE

Obsessief-compulsieve en gerelateerde stoornissen

Samenvatting

Deze paragraaf omvat de obsessief-compulsieve stoornis (OCD), de stoornis van Gilles de la Tourette, motorische of vocale ticstoornis, trichotillomanie, huidpulkstoornis en de overige obsessief-compulsieve stoornissen en gerelateerde stoornis.

ZERO TO THREE

Slaap-, eet- en huilstoornissen

Samenvatting

Slaap-, eet- en huilstoornissen beschrijven verstoringen in basale fysiologische activiteiten die nodig zijn voor een gezonde ontwikkeling en zelfs voor de overleving.

ZERO TO THREE

Trauma, stress en deprivatiestoornissen

Samenvatting

De meeste stoornissen in deze handleiding zijn beschrijvend gedefinieerd, waarbij etiologie buiten beschouwing is gelaten.

ZERO TO THREE

Relatiestoornissen

Samenvatting

Historisch gezien hebben de psychiatrie en de somatische geneeskunde stoornissen doorgaans gedefinieerd als bestaande binnen individuen.

ZERO TO THREE

As II t/m As V

Voorwerk

As II – De relationele context

Samenvatting

As II wordt gebruikt om de context van de relatie van de baby/het jonge kind met de ouders/verzorgers te beschrijven. Gezien het cruciale belang van de ouder/verzorger-kindrelatie voor de ontwikkeling en de gezondheid van baby/s/jonge kinderen dient de relatiecontext meegenomen te worden bij elke beoordeling van baby’s/jonge kinderen. Het gebruik van deze as ondersteunt het systematisch in kaart brengen van de ouder/verzorger-kindrelaties (deel A) en van de bredere verzorgende opvoedomgeving, inclusief gedeeld ouderschap, broers/zussen en andere belangrijke familierelaties die de ontwikkeling van de baby/het jong kind beïnvloeden (deel B).

ZERO TO THREE

As III – Lichamelijke gezondheid en lichamelijke gezondheidsoverwegingen

Samenvatting

As III dient voor het vermelden van de lichamelijke gezondheid en gezondheidsoverwegingen die niet staan beschreven op as I. Een uitgebreide diagnostische beoordeling van een baby/jong kind omvat – behalve de geestelijke gezondheid – ook een evaluatie van de fysieke, cognitieve en ontwikkelingsgegevens. De informatie over medisch-somatische aandoeningen en lichamelijke gezondheidsoverwegingen wordt meestal verkregen via informatie van ouder(s)/familie, medische rapportage, of via de samenwerking met de somatische zorg. De klinische betekenis van een as III-aandoening is onderdeel van een uitgebreide diagnostische formulering. De invloed van een aandoening op as III op de geestelijke gezondheid varieert: in sommige gevallen is het risicoverhogend, in andere gevallen bevorderlijk voor de veerkracht, en soms heeft het geen substantiële invloed.

ZERO TO THREE

As IV – Psychosociale stressoren

Samenvatting

As IV biedt een kader voor het identificeren en evalueren van psychosociale en omgevingsstressoren die van invloed kunnen zijn op de presentatie, het beloop, de behandeling en de preventie van psychische symptomen en stoornissen bij baby’s/jonge kinderen. Onderzoek wijst uit dat stressfactoren voor veel baby’s/jonge kinderen vaak samen voorkomen. De cumulatieve risicohypothese, die een toenemende empirische ondersteuning heeft, suggereert dat het aantal stressoren meer voorspellend is voor latere maladaptatie dan enige specifieke stressor. Om die reden is een uitvoerige beschouwing van de stressoren die van invloed zijn op de baby/het jonge kind belangrijk voor het begrijpen van een baby/jong kind in zijn/haar context.

ZERO TO THREE

As V – Ontwikkeling van competenties

Samenvatting

Met as V wordt uitgegaan van een integratief model van competentieontwikkeling op de gebieden van emoties, sociale relaties, sociale communicatie, taal, cognitie, alsook motoriek en lichamelijke ontwikkeling van baby’s/jonge kinderen. De informatie uit as V kan gebruikt worden om te onderzoeken hoe de ontwikkelingsdomeinen ten opzichte van elkaar (en niet zozeer afzonderlijk) functioneren. Tevens kan de informatie gebruikt worden in de context van de andere assen ten behoeve het diagnostische proces. As V is van belang omdat de geestelijke gezondheid van baby’s/jonge kinderen alleen kan worden begrepen in de context van de ontwikkeling van competenties, welke op een geïntegreerde manier tot uiting komen binnen interacties met belangrijke verzorgers.

ZERO TO THREE

Nawerk

Titel: DC:0-5
Auteur: ZERO TO THREE
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Elektronisch ISBN: 978-90-368-2366-1
Print ISBN: 978-90-368-2365-4
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-368-2366-1