Skip to main content
Top

2010 | Boek

Cognitieve therapie bij sociale angst

Auteurs: Marisol J. Voncken, Susan M. Bögels

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

insite
ZOEKEN

Over dit boek

De kernangst van mensen met een sociale-angststoornis is de angst dat anderen hen negatief evalueren. Zo zijn ze bang dat anderen hen dom, raar, zwak, minder, oninteressant of arrogant vinden. Cognitieve therapie bij sociale angst is een protocol voor de behandeling van sociale-angststoornis en richt zich primair op de automatische gedachten over de negatieve evaluatie door anderen. Uitgangspunt is dat verandering in deze gedachten ook zijn uitwerking hebben op het dieper liggende beeld dat cliënten van zichzelf hebben.

Cognitieve therapie bij sociale angst is onderdeel van de reeks Protocollen voor de GGZ. Bij deze titel is tevens het werkboek voor cliënten te bestellen: Minder angstig in sociale situaties. Elk deel in de reeks geeft een sessiegewijze omschrijving van de behandeling van een specifieke psychische aandoening weer en bevat een dvd met beelden van therapiesessies. De theorie is beknopt en berust op wetenschappelijke evidentie. Protocollen voor de GGZ is bedoeld voor psychologen, psychotherapeuten, psychiaters en andere hulpverleners.

Inhoudsopgave

Voorwerk

Wetenschappelijke overwegingen

Wetenschappelijke overwegingen
Samenvatting
De kernangst van mensen met een sociale-angststoornis is de angst dat anderen hen negatief evalueren (Bögels et al., 2010). Het cognitieve model van sociale-angststoornis (Clark, 2001; Clark & Wells, 1995) beschrijft dat denkfouten over dit negatieve oordeel leiden tot problemen met zelfgerichte aandacht, veiligheidsgedrag en cognitieve en fysieke symptomen. Verondersteld wordt dus dat het specifiek aanpakken van deze denkfouten leidt tot een afname van klachten op al deze gebieden.
Marisol J. Voncken, Susan M. Bögels
Structuur van de therapie
Samenvatting
Het werkboek voor de cliënt bestaat uit vier delen, die in de therapie opeenvolgend worden doorlopen. Hierin zijn theoretische uitleg, oefeningen en thuiswerk opgenomen. Hoewel wordt aangeraden om het protocol strak te volgen, is het mogelijk om meer tijd te nemen voor de verschillende onderdelen en zo het aantal sessies uit te bereiden, of eventueel minder tijd te nemen en het aantal sessies in te korten. Aan het einde van het werkboek is een vijfde deel opgenomen over hoe dit protocol te gebruiken is – zowel in groepstherapie als in de eerste lijn.
Marisol J. Voncken, Susan M. Bögels

Het voorbereiden van de therapie

Voorwerk
Presessie 1
Samenvatting
De agenda van deze sessie bestaat uit de volgende punten:
  • Informatie over de diagnose sociale-angststoornis (10 minuten)
  • Informatie over het belang van het maken van thuiswerk (10 minuten)
  • Maken van de eigen situaties (35 minuten)
  • Meegeven van de tot dusverre geformuleerde situaties (5 minuten)
Marisol J. Voncken, Susan M. Bögels
Presessie 2
Samenvatting
De agenda van deze sessie bestaat uit de volgende punten:
  • Afmaken van de eigen situaties
  • Eigen situaties meegeven
Marisol J. Voncken, Susan M. Bögels

Het stappenplan

Voorwerk
Sessie 1
Samenvatting
De agenda van deze sessie bestaat uit de volgende punten:
  • Uitleg rationale (‘het idee achter de therapie ’) (15 minuten)
  • Bespreken van het maken van dagboeken (5 minuten)
  • Uitleg en oefenen stap 1: Wat is uw spontane interpretatie?
  • Uitleg en oefenen stap 2: Wat is het effect van uw spontane interpretatie op uw gevoel en gedrag? (voor stap 1 en 2 samen 10 minuten)
  • Uitleg en oefenen stap 3a: Maak een interpretatie-brainstorm (20 minuten)
  • Uitleg stap 4a: Verzamel andere interpretaties bij anderen (5 minuten)
  • Thuiswerk voorbespreken (5 minuten)
Marisol J. Voncken, Susan M. Bögels
Sessie 2
Samenvatting
De agenda van deze sessie bestaat uit de volgende punten:
  • Herhaling rationale (10 minuten)
  • Nabespreken thuiswerk: dagboeken, interpretatie-brainstorm en vragenlijsten (20 minuten)
  • Oefenen stap 3b: Maak een interpretatie-brainstorm met ‘eigen situaties’ (25 minuten)
  • Uitleg stap 4b: Verzamel andere interpretaties bij anderen (‘eigen situaties’) (5 minuten)
  • Voorbespreken thuiswerk (5 minuten)
Marisol J. Voncken, Susan M. Bögels
Sessie 3
Samenvatting
De agenda van deze sessie bestaat uit de volgende punten:
  • Nabespreken thuiswerk: dagboeken, interpretatie-brainstorm, vragenlijsten (25 minuten)
  • Oefenen stap 5: Evalueer de kans dat uw spontane interpretatie waar is (30 minuten)
  • Voorbespreken thuiswerk (5 minuten)
Marisol J. Voncken, Susan M. Bögels
Sessie 4
Samenvatting
De agenda van deze sessie bestaat uit de volgende punten:
  • Nabespreken thuiswerk (25 minuten)
  • Uitleg en oefenen stap 6: Evalueer de ernst van uw spontane interpretatie (30 minuten)
  • Thuiswerk voorbespreken (5 minuten)
Marisol J. Voncken, Susan M. Bögels
Sessie 5
Samenvatting
De agenda van deze sessie bestaat uit de volgende punten:
  • Nabespreken thuiswerk (20 minuten)
  • Uitleg en oefenen stap 7: Bedenk: Wat kan ik doen als …? (20 minuten)
  • Uitleg en oefenen stap 8: Maak een nieuwe genuanceerde interpretatie (15 minuten)
  • Thuiswerk voorbespreken (5 minuten)
Marisol J. Voncken, Susan M. Bögels
Sessie 6
Samenvatting
De agenda van deze sessie bestaat uit de volgende punten:
  • Nabespreken thuiswerk (20 minuten)
  • Evaluatie (15 minuten)
  • Oefenen met een techniek naar keuze (20 minuten)
  • Thuiswerk voorbespreken (5 minuten)
Marisol J. Voncken, Susan M. Bögels

Experimenten

Voorwerk
Sessie 7
Samenvatting
De agenda van deze sessie bestaat uit de volgende punten:
  • Nabespreken thuiswerk (15 minuten)
  • Doelen voor de komende 6 sessies (5 minuten)
  • Uitleg experimenten en een eerste experiment opstellen (35 minuten)
  • Thuiswerk voorbespreken (5 minuten)
Marisol J. Voncken, Susan M. Bögels
Sessie 8
Samenvatting
De agenda van deze sessie bestaat uit de volgende punten:
  • Nabespreken thuiswerk (25 minuten)
  • Nieuwe experimenten (30 minuten)
  • Thuiswerk voorbespreken (5 minuten)
Marisol J. Voncken, Susan M. Bögels
Sessie 9
Samenvatting
De agenda van deze sessie bestaat uit de volgende punten:
  • Nabespreken thuiswerk (25 minuten)
  • Nieuwe experimenten (30 minuten)
  • Thuiswerk voorbespreken (5 minuten)
Marisol J. Voncken, Susan M. Bögels
Sessie 10
Samenvatting
De agenda van deze sessie bestaat uit de volgende punten:
  • Nabespreken thuiswerk (25 minuten)
  • Nieuwe experimenten (30 minuten)
  • Thuiswerk voorbespreken (5 minuten)
Marisol J. Voncken, Susan M. Bögels
Sessie 11
Samenvatting
De agenda van deze sessie bestaat uit de volgende punten:
  • Nabespreken thuiswerk (20 minuten)
  • Nieuwe experimenten (25 minuten)
  • Voorbespreken deel 4: De toekomst (10 minuten)
  • Thuiswerk voorbespreken (5 minuten)
Marisol J. Voncken, Susan M. Bögels

De toekomst

Voorwerk
Sessie 12
Samenvatting
De agenda van deze sessie bestaat uit de volgende punten:
  • Nabespreken thuiswerk (20 minuten)
  • Hoe verder na de therapie en wat te doen bij terugval (20 minuten)
  • Evaluatie en samen afsluiten (20 minuten)
Marisol J. Voncken, Susan M. Bögels

Groepstherapie en eerste lijn

Voorwerk
1. Groepstherapie
Samenvatting
In één of twee individuele presessies wordt de therapie voorbereid. U kunt de cliënten over de beide therapeuten verdelen. In de presessies wordt voornamelijk tijd besteed aan het opstellen van de eigen situaties. De uitleg van de diagnose sociale-angststoornis komt aan bod in de eerste groepssessie. Bij sommige cliënten is daarom een enkele presessie voldoende; bij wat ingewikkeldere sociale angst zijn twee presessies nodig.
Marisol J. Voncken, Susan M. Bögels
2. Eerste lijn
Samenvatting
Het protocol kan ook in de eerste lijn als een 8-sessie-individueel protocol worden toegepast bij lichte vormen van sociale-angststoornis. U kunt dan de volgende structuur volgen.
Marisol J. Voncken, Susan M. Bögels
Nawerk
Meer informatie
Titel
Cognitieve therapie bij sociale angst
Auteurs
Marisol J. Voncken
Susan M. Bögels
Copyright
2010
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Elektronisch ISBN
978-90-313-8591-1
Print ISBN
978-90-313-8590-4
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-313-8591-1