Top

Gepubliceerd in:

01-10-2001 | Artikelen

Cognitieve stoornissen na chemotherapie

Auteurs: S. Schagen, F. van Dam

Gepubliceerd in: Neuropraxis | Uitgave 5/2001

Samenvatting

Kwaadaardige ziekten kenmerken zich door ongeremde celgroei, infiltratieve groei en metastasering. Behandelingen als chirurgie en radiotherapie zijn in principe lokale behandelingen en kunnen een tumor met zijn infiltratiegroei in omgevende weefsels verwijderen. Deze behandelingen zijn echter niet in staat om uitzaaiingen buiten het operatie- of bestralingsgebied te bestrijden.

vorige artikel Inspanning en vermoeidheid

volgende artikel De bloed-hersenbarriè en het transport van geneesmiddelen naar de hersenen

Het beenmerg is het meest gevoelig voor chemotherapie. Vroeger kon chemotherapie nooit in hele hoge doseringen gegeven worden, omdat de aanmaak van witte en rode bloedlichaampjes en bloedplaatjes geremd zou worden, en infecties zouden optreden. Perifere stamceltransplantatie is een techniek waarmee men probeert deze bijwerking van hoge-dosis-chemotherapie te verminderen. Stamcellen worden uit het bloed van een patiënt geïsoleerd en ingevroren. Na de hoge-dosis-chemotherapie worden ze weer toegediend. Na nesteling in het beenmerg bevorderen ze vervolgens de aanmaak van nieuwe bloedcellen.

Aaronson NK, Ahmedzai S, Bergman B, Bullinger M, Cull A, Duez NJ, Filiberti A, Flechtner H, Fleishman SB, de Haes JC, e.a. The European Organization for Research and Treatment of Cancer qlq-c30: a quality-of-life instrument for use in international clinical trials in oncology. J Natl Cancer Inst 1993 Mar 3;85(5):365–76.

Ahles TA, Tope DM, Frustenberg C, Hann D, Mills L. Psychological and neuropsychologic impact of autologous bone marrow transplantation. J Clin Oncol 1996; 14:1457–62.

Andrykowski MA, Schmitt FA, Gregg ME, Brady MJ, Lamb DG, Hensley-Downey PJ. Neuropsychological impairment in adult bone marrow transplant candidates. Cancer 1992; 70:2288–97.

Baars J.W. Cytostatica klinisch toegepast. Pharm Weekbl 1997;132:1506–17.

Boogerd W. Neurological complications of chemotherapy. In: Vinken & Bruyn. Handbook of clinical neurology: Intoxications of the nervous system. Part II. Elsevier Science, 1995:527–46.

Brezden CB, Phillips KA, Abdolell M, Bunston T, Tannock IF. Cognitive function in breast cancer patients receiving adjuvant chemotherapy. Clin Oncol 2000 Jul;18(14):2695–701.

Cull A, Gregor A, Hopwood P, Macbeth F, Karnicka-Mlodkowska H, Thacher N, Burt P, Stout R, Stepniewska K, Stewart M. Neurological and cognitive impairment on long-term survivors of small cell lung cancer. Eur J Cancer 1994; 30a:1067–74.

Cull A, Hay C, Love SB, Mackie M, Smets E, Stewart M. What do patients mean when they complain of concentration and memory problems? Br J Cancer 1996; 74: 1674–79.

Devlen J, Maguire P, Phillips P, Crowther D. Psychological problems associated with diagnosis and treatment of lymphomas II: prospective study. Br Med J 1987; 295: 955–57.

Ibbotson T, Maguire P, Selby P, Priestman T, Wallace L Screening for anxiety and depression in cancer patients: the effects of disease and treatment. Eur J Cancer 1994;30A(1):37–40.

Meyers CA, Abbruzzese JL: Cognitive functioning in cancer patients: Effect of previous treatment. Neurology 1992; 42:434–36.

Meyers CA, Weitzner M, Byrne K, Valentine A, Champlin RE, Przepiorka D. Evaluation of the neurobehavioral functioning of patients before, during and after bone marrow transplantation. J Clin Oncol 1994; 12: 820–26.

Meyers CA, Byrne K, Komaki R. Cognitive deficits in patients with small cell lung cancer before and after chemotherapy. Lung Cancer 1995; 12: 231–35.

Oosterhout AGM, Ganzevles PGJ, Wilmink JT, de Geus BWJ, Vonderen RGMW, Twijnstra A. Sequelae in long-term survivors of small cell lung cancer. Int J Radiat Oncol Biol Phys 1996; 5:1037–44.

Oxam TE, Silberfarb PM. Serial cognitive testing in cancer patients receiving chemotherapy. Am J Psychiatry 1980; 137:1263–65.

Parth P, Dunlap WP, Kennedy RS, Lane NE, Ordy JM. Motor and cognitive testing of bone marrow transplant patients after chemoradiotherapy. Percept Mot Skills 1989; 68:1227–41.

Rodenhuis S. & Beijnen J.H. Principes van medicamenteuze therapie. In: Veenhof & Voute. Behandeling van Kanker. Bohn Stafleu van Loghum, 2000:27–44.

Schagen SB, van Dam FS, Muller MJ, Boogerd W, Lindeboom J, Bruning PF. Cognitive deficits after postoperative adjuvant chemotherapy for breast carcinoma. Cancer 1999 Feb 1;85(3):640–50.

Sherwin BB. Estrogen and cognitive functioning in women. Proc Soc Exp Biol Med 1998;217(1):17–22.

Silberfarb PM, Philibert D, Levine PM. Psychosocial aspects of neoplastic disease: II. Affective and cognitive effects of chemotherapy in cancer patients. Am J Psychiatry 1980; 137:597–601.

Van Dam FS, Schagen SB, Muller MJ, Boogerd W, vd Wall E, Droogleever Fortuyn ME, Rodenhuis S. Impairment of cognitive function in women receiving adjuvant treatment for high-risk breast cancer: high-dose versus standard-dose chemotherapy. J Natl Cancer Inst 1998 Feb 4;90(3):210–8.

Wieneke MH, Dienst ER. Neuropsychological assessment of cognitive functioning following chemotherapy for breast cancer. Psycho-oncology 1995; 4:61–66.

Wolff S.N., Herzig R.H., Fay J.W., LeMaistre C.F., Brown R.A., Frei-lahr D., e.a. High-dose N,N',N"-triethylenethiophosphoramide (thiotepa) with autologous bone marrow transplantation: phase I studies. Semin Oncol. 1990 ;17(1 Suppl 3):2–6.

Titel: Cognitieve stoornissen na chemotherapie
Auteurs: S. Schagen
F. van Dam
Publicatiedatum: 01-10-2001
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Neuropraxis / Uitgave 5/2001
Print ISSN: 1387-5817
Elektronisch ISSN: 1876-5785
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03070991

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen