Skip to main content
Top
Gepubliceerd in: GZ - Psychologie 5/2012

01-07-2012 | Wetenschap

Cognitieve beperkingen bij patiënten met een stoornis in het schizofreniespectrum gemeten met de KAIT

Vergelijkend onderzoek naar de KAIT en de WAIS-III

Auteurs: Drs. J. A. Ligthart, Dr. M. A. Nugter

Gepubliceerd in: GZ - Psychologie | Uitgave 5/2012

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Achtergrond:

bij patiënten met een stoornis in het schizofreniespectrum wordt vooral de WAIS-III gebruikt om het cognitief functioneren in kaart te brengen. De KAIT is een nieuw instrument dat ten opzichte van de WAIS-III een aantal voordelen kent. Of deze voordelen er ook zijn voor genoemde patiëntengroep is nog onbekend.

Doel:

vergelijken van cognitieve beperkingen van patiënten met een stoornis in het schizofreniespectrum gemeten met de KAIT en de WAIS-III. Nagaan of de ernst van de psychotische symptomen gerelateerd is aan de ernst van de cognitieve beperkingen.

Methode:

bij 50 patiënten met stoornissen in het schizofreniespectrum werden alternerend de KAIT en de WAIS-III afgenomen. De PANSS werd afgenomen voor het vaststellen van de ernst van de psychotische symptomen. Scores op de KAIT en WAIS-III werden vergeleken met die van een vergelijkingsgroep van gezonde proefpersonen.

Resultaten:

alle KAIT-scores van patiënten zijn significant lager dan de scores van de vergelijkingsgroep. Het totaal IQ van de KAIT is gemiddeld lager dan dat van de WAIS-III. De ernst van de negatieve symptomen hangt samen met de scores op de KAIT.

Conclusie:

zowel de KAIT als de WAIS-III differentieert goed tussen patiënten met een stoornis in het schizofreniespectrum en de gezonde controlegroep. De KAIT lijkt een beter beeld te geven op welk niveau patiënten functioneren en heeft hierdoor mogelijk een grotere voorspellende waarde voor het sociaal en beroepsmatig functioneren van de patiënten dan de WAIS-III.
Literatuur
go back to reference Aleman, A., Hijman, R., de Haan, E.H., e.a. (1999). Memory impairment in schizophrenia: a meta-analysis. American Journal of Psychiatry, 156, 1358-1366.PubMed Aleman, A., Hijman, R., de Haan, E.H., e.a. (1999). Memory impairment in schizophrenia: a meta-analysis. American Journal of Psychiatry, 156, 1358-1366.PubMed
go back to reference Amminger, G.P., Schlogelhofer, M., Lehner, T., Looser Ott, S., Friedrich, M.H., & Aschauer, H.N. (2000). Premorbid IQ deficit in schizophrenia. Acta Psychiatrica Scandinavica, 102, 414-422.CrossRefPubMed Amminger, G.P., Schlogelhofer, M., Lehner, T., Looser Ott, S., Friedrich, M.H., & Aschauer, H.N. (2000). Premorbid IQ deficit in schizophrenia. Acta Psychiatrica Scandinavica, 102, 414-422.CrossRefPubMed
go back to reference Bilder, R.M., Goldman, R.S., Robinson, D., Reiter, G., Bell, L., Bates, J.A., Pappadopulos, E., Wilson, D.F., Alvir, J.M.J., Woerner, M.G., Geisler, S., Kane, J.M., & Lieberman, J.A. (2000). Neuropsychology of first-episode schizophrenia: initial characterization and clinical correlates. American Journal of Psychiatry, 157, 549-559.CrossRefPubMed Bilder, R.M., Goldman, R.S., Robinson, D., Reiter, G., Bell, L., Bates, J.A., Pappadopulos, E., Wilson, D.F., Alvir, J.M.J., Woerner, M.G., Geisler, S., Kane, J.M., & Lieberman, J.A. (2000). Neuropsychology of first-episode schizophrenia: initial characterization and clinical correlates. American Journal of Psychiatry, 157, 549-559.CrossRefPubMed
go back to reference Dekker, R., Mulder, J.L., & Dekker, P.H. (2005). De Nederlandstalige Kaufman Adolescent and Adult Intelligence test. Psychodiagnostisch gereedschap. De Psycholoog, 9, 451-457. Dekker, R., Mulder, J.L., & Dekker, P.H. (2005). De Nederlandstalige Kaufman Adolescent and Adult Intelligence test. Psychodiagnostisch gereedschap. De Psycholoog, 9, 451-457.
go back to reference Gold, J.M. (2004). Cognitive deficits as treatment targets in schizophrenia. Schizophrenia Research, 72, 21-28.CrossRefPubMed Gold, J.M. (2004). Cognitive deficits as treatment targets in schizophrenia. Schizophrenia Research, 72, 21-28.CrossRefPubMed
go back to reference Green, M.F., Kern, R.S., & Heaton, R.K. (2004). Longitudinal studies of cognition and functional outcome in schizophrenia: implications for MATRICS. Schizophrenia Research, 72, 41-51.CrossRefPubMed Green, M.F., Kern, R.S., & Heaton, R.K. (2004). Longitudinal studies of cognition and functional outcome in schizophrenia: implications for MATRICS. Schizophrenia Research, 72, 41-51.CrossRefPubMed
go back to reference Heinrichs, R.W., & Zakzanis, K.K. (1998). Neurocognitive deficit in schizophrenia: a quantative review of the evidence. Neuropsychology, 12, 426-445.CrossRefPubMed Heinrichs, R.W., & Zakzanis, K.K. (1998). Neurocognitive deficit in schizophrenia: a quantative review of the evidence. Neuropsychology, 12, 426-445.CrossRefPubMed
go back to reference Hijman, R., Hulshoff Pol, H.E., Sitskoorn, M.M., & Kahn, R.S. (2003). Global intellectual impairment does not accelerate wit age in patients with schizophrenia: a cross-sectional analysis. Schizophrenia Bulletin, 29 (3), 509-517.CrossRefPubMed Hijman, R., Hulshoff Pol, H.E., Sitskoorn, M.M., & Kahn, R.S. (2003). Global intellectual impairment does not accelerate wit age in patients with schizophrenia: a cross-sectional analysis. Schizophrenia Bulletin, 29 (3), 509-517.CrossRefPubMed
go back to reference Hovens, J.E. & van Megen, H.J.G.M. (2006). Handboek Psychologische psychiatrie. Hoofdstuk 11 Schizofrenie (Ron Hijman en André Aleman, blz. 197–213). Hovens, J.E. & van Megen, H.J.G.M. (2006). Handboek Psychologische psychiatrie. Hoofdstuk 11 Schizofrenie (Ron Hijman en André Aleman, blz. 197–213).
go back to reference Kaufman, A.S., & Kaufman, N.L. (1993). Manual for the Kaufman Adolescent and Adult Intelligence Test (KAIT). Circle Pines, MN: American Guidance Service. Kaufman, A.S., & Kaufman, N.L. (1993). Manual for the Kaufman Adolescent and Adult Intelligence Test (KAIT). Circle Pines, MN: American Guidance Service.
go back to reference Kay, S.R., Fiszbein, A., & Opler, L.A. (1987). The positive and negative syndrome scale (PANSS) for schizophrenia. Schizophrenia Bulletin, 13, (2), 261-276.CrossRefPubMed Kay, S.R., Fiszbein, A., & Opler, L.A. (1987). The positive and negative syndrome scale (PANSS) for schizophrenia. Schizophrenia Bulletin, 13, (2), 261-276.CrossRefPubMed
go back to reference Kravariti, E., Morris, R.G., Rabe-Hesketh, S., Murray, R.M., & Frangou, S. (2003). The Maudsley early-onset schizophrenia study: Cognitive function in adolescentonset schizophrenia. Schizophrenia Research, 63, 1-9.CrossRef Kravariti, E., Morris, R.G., Rabe-Hesketh, S., Murray, R.M., & Frangou, S. (2003). The Maudsley early-onset schizophrenia study: Cognitive function in adolescentonset schizophrenia. Schizophrenia Research, 63, 1-9.CrossRef
go back to reference Kravariti, E., Toulopoulou, T., Mapua-Felbey, F., Schulze, K., Walshe, M., Sham, P., Murray, R.M., & McDonald, C. (2006). Intellectual asymmetry and genetic liability in first-degree relatives of probands with schizophrenia. British Journal of Psychiatry, 188, 186-187.CrossRefPubMed Kravariti, E., Toulopoulou, T., Mapua-Felbey, F., Schulze, K., Walshe, M., Sham, P., Murray, R.M., & McDonald, C. (2006). Intellectual asymmetry and genetic liability in first-degree relatives of probands with schizophrenia. British Journal of Psychiatry, 188, 186-187.CrossRefPubMed
go back to reference Kremen, W.S., Seidman, L.J., Faraone, S.V., Toomey, R., & Tsuang, M.T. (2004). Heterogeneity of schizophrenia: a study of individual neuropsychological profiles. Schizophrenia Research, 71, 307-321.CrossRefPubMed Kremen, W.S., Seidman, L.J., Faraone, S.V., Toomey, R., & Tsuang, M.T. (2004). Heterogeneity of schizophrenia: a study of individual neuropsychological profiles. Schizophrenia Research, 71, 307-321.CrossRefPubMed
go back to reference Lussier, I., & Stip, E. (2001). Memory and attention in drug naïve patients with schizophrenia. Schizophrenia Research, 48, 45-55.CrossRefPubMed Lussier, I., & Stip, E. (2001). Memory and attention in drug naïve patients with schizophrenia. Schizophrenia Research, 48, 45-55.CrossRefPubMed
go back to reference Mohammed, S., Paulsen, J.S., O’Leary, D., Arndt, S., & Andreasen, N. (1999). Generalized cognitive deficits in schizophrenia: A study of first-episode patients. Archives of General Psychiatry, 56, 749-754.CrossRef Mohammed, S., Paulsen, J.S., O’Leary, D., Arndt, S., & Andreasen, N. (1999). Generalized cognitive deficits in schizophrenia: A study of first-episode patients. Archives of General Psychiatry, 56, 749-754.CrossRef
go back to reference Mulder, J.L., Dekker, R., & Dekker, P.H. (2004). Kaufman—Intelligentietest voor Adolescenten en Volwassenen. KAIT. Leiden: PITS Testuitgeverij. Mulder, J.L., Dekker, R., & Dekker, P.H. (2004). Kaufman—Intelligentietest voor Adolescenten en Volwassenen. KAIT. Leiden: PITS Testuitgeverij.
go back to reference Multidisciplinaire richtlijn Schizofrenie. Richtlijn voor de diagnostiek, zorgorganisatie en behandeling van volwassen cliënten met schizofrenie. (2005). Ladenius Communicatie BV Houten. Multidisciplinaire richtlijn Schizofrenie. Richtlijn voor de diagnostiek, zorgorganisatie en behandeling van volwassen cliënten met schizofrenie. (2005). Ladenius Communicatie BV Houten.
go back to reference Nieuwenstein, M.R., Aleman, A., & Haan, E.H. de (2001). Relationship between symptom dimensions and neurocognitive functioning in schizophrenia: a metaanalysis of WCST and CPT studies. Journal of Psychiatry Research, 35, 119-125.CrossRef Nieuwenstein, M.R., Aleman, A., & Haan, E.H. de (2001). Relationship between symptom dimensions and neurocognitive functioning in schizophrenia: a metaanalysis of WCST and CPT studies. Journal of Psychiatry Research, 35, 119-125.CrossRef
go back to reference Nuechterlein, K.H., Barch, D.M., Gold, J.M., Goldberg, T.E., Green, M.F., & Heaton, R.K. (2004). Identification of separable cognitive factors in schizophrenia. Schizophrenia Research, 72, 29-39.CrossRefPubMed Nuechterlein, K.H., Barch, D.M., Gold, J.M., Goldberg, T.E., Green, M.F., & Heaton, R.K. (2004). Identification of separable cognitive factors in schizophrenia. Schizophrenia Research, 72, 29-39.CrossRefPubMed
go back to reference Resing, W., & Drenth, P. (2007). Intelligentie. Weten en meten. Amsterdam, Uitgeverij Nieuwezijds. Resing, W., & Drenth, P. (2007). Intelligentie. Weten en meten. Amsterdam, Uitgeverij Nieuwezijds.
go back to reference Rhinewine, J.P., Lencz, T., Thaden, E.P., Cervellione, K.L., Burdick, K.E., Henderson, I., Bhaskar, S., Keehlisen, L., Kane, J., Kohn, N., Fish, G.S., Bilder, R.M., & Kumra, S. (2005). Neurocognitive profile in adolescents with early-onset schizophrenia: clinical correlates. Biological Psychiatry, 58, 705-712.CrossRefPubMed Rhinewine, J.P., Lencz, T., Thaden, E.P., Cervellione, K.L., Burdick, K.E., Henderson, I., Bhaskar, S., Keehlisen, L., Kane, J., Kohn, N., Fish, G.S., Bilder, R.M., & Kumra, S. (2005). Neurocognitive profile in adolescents with early-onset schizophrenia: clinical correlates. Biological Psychiatry, 58, 705-712.CrossRefPubMed
go back to reference Riley, E.M., McGovern, D., Mockler, D., Doku, V.C., O’Ceallaigh, S., Fannon, D.G., Tennakoon, L., Santamaria, M., Soni, W., Morris, R.G., & Sharma, T. (2000). Neuropsychological functioning in first-episode psychosis—evidence of specific deficits. Schizophrenia Research, 43, 47-55.CrossRefPubMed Riley, E.M., McGovern, D., Mockler, D., Doku, V.C., O’Ceallaigh, S., Fannon, D.G., Tennakoon, L., Santamaria, M., Soni, W., Morris, R.G., & Sharma, T. (2000). Neuropsychological functioning in first-episode psychosis—evidence of specific deficits. Schizophrenia Research, 43, 47-55.CrossRefPubMed
go back to reference Rund B.R. (1998). A review of longitudinal studies of cognitive functions in schizophrenia patients. Schizophrenia Bulletin, 24, 425-435.CrossRefPubMed Rund B.R. (1998). A review of longitudinal studies of cognitive functions in schizophrenia patients. Schizophrenia Bulletin, 24, 425-435.CrossRefPubMed
go back to reference Sharma, T. (1999). Cognitive effects of conventional and atypical antipsychotics in schizophrenia. British Journal of Psychiatry, 174, 44-51.CrossRef Sharma, T. (1999). Cognitive effects of conventional and atypical antipsychotics in schizophrenia. British Journal of Psychiatry, 174, 44-51.CrossRef
go back to reference Toulopoulou, T., Picchioni, M., Rijsdijk, F., Hua-Hall, M., Ettinger, U., Sham, P. & Murray, R. (2007). Substancial genetic overlap between neurocognition and schizophrenia; genetic modeling in twin samples. Archives of General Psychiatry, 64, (12), 1348-1355.CrossRefPubMed Toulopoulou, T., Picchioni, M., Rijsdijk, F., Hua-Hall, M., Ettinger, U., Sham, P. & Murray, R. (2007). Substancial genetic overlap between neurocognition and schizophrenia; genetic modeling in twin samples. Archives of General Psychiatry, 64, (12), 1348-1355.CrossRefPubMed
go back to reference Townsend, L.A., Malla, A.K., & Norman, R.M.G. (2001). Cognitive functioning in stabilized first-episode psychosis patients. Psychiatric Research, 104, 119-131.CrossRef Townsend, L.A., Malla, A.K., & Norman, R.M.G. (2001). Cognitive functioning in stabilized first-episode psychosis patients. Psychiatric Research, 104, 119-131.CrossRef
go back to reference Vliet van, I.M., & Beurs de, E. (2007). Het Mini Internationaal Neuropsychiatrisch Interview (MINI). Een kort gestructureerd diagnostisch interview voor DSM-IV en ICD-10 psychiatrische stoornissen. Tijdschrift voor psychiatrie, 49, 393-397.PubMed Vliet van, I.M., & Beurs de, E. (2007). Het Mini Internationaal Neuropsychiatrisch Interview (MINI). Een kort gestructureerd diagnostisch interview voor DSM-IV en ICD-10 psychiatrische stoornissen. Tijdschrift voor psychiatrie, 49, 393-397.PubMed
go back to reference Wilde de, O.M. (2008). Looking under the hood of the mind. Cognitive endophenotypes in schizophrenia. Academisch proefschrift: Universiteit van Amsterdam. Wilde de, O.M. (2008). Looking under the hood of the mind. Cognitive endophenotypes in schizophrenia. Academisch proefschrift: Universiteit van Amsterdam.
Metagegevens
Titel
Cognitieve beperkingen bij patiënten met een stoornis in het schizofreniespectrum gemeten met de KAIT
Vergelijkend onderzoek naar de KAIT en de WAIS-III
Auteurs
Drs. J. A. Ligthart
Dr. M. A. Nugter
Publicatiedatum
01-07-2012
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
GZ - Psychologie / Uitgave 5/2012
Print ISSN: 1879-5080
Elektronisch ISSN: 1879-5099
DOI
https://doi.org/10.1007/s41480-012-0046-7

Andere artikelen Uitgave 5/2012

GZ - Psychologie 5/2012 Naar de uitgave

Interview Darian Leader

Wat is waanzin?