Skip to main content
Top
Gepubliceerd in:

01-10-1998

Cliëntgerichte psychotherapie: een schijnbaar pleonasme

Auteur: René Stommel

Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie | Uitgave 5/1998

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Abstract

Psychotherapie is in Nederland verkaveld over vier hoofdstromen, waarvan de cliëntgerichte psychotherapie er een is. In combinatie met psychotherapie heeft het bijvoeglijk naamwoord «cliëntgericht» een specifieke betekenis, die verder gaat dan «klantgericht» of «cliëntvriendelijk» of zomaar «gericht op de cliënt». De onderscheidende betekenis van de cliëntgerichte psychotherapie wordt toegelicht aan de hand van de theorie van deze stroming en enkele uitwerkingen in ziekteleer en methode. Vervolgens wordt stilgestaan bij de verbreiding van dit type psychotherapie en de effectiviteit ervan. Ten slotte wordt betoogd dat de cliëntgerichte psychotherapie qua theorie over het vermogen beschikt om niet slechts als voedingsbodem te dienen voor een eigen ziekteleer en methode, maar tevens als uitgangspunt voor integratieve psychotherapie of als integratief kader voor eclectische psychotherapie.
Literatuur
go back to reference Bakker, R. (1975). Merleau Ponty. Filosoof van het nietwetend Weten. Baarn: Wereldvenster. Bakker, R. (1975). Merleau Ponty. Filosoof van het nietwetend Weten. Baarn: Wereldvenster.
go back to reference Balen, R. van (1997). Invloed van het procesdenken op de overdrachtsbenadering binnen de cliëntgerichte oriëntatie. Tijdschrift voor Cliëntgerichte Psychotherapie, 35, 164-174. Balen, R. van (1997). Invloed van het procesdenken op de overdrachtsbenadering binnen de cliëntgerichte oriëntatie. Tijdschrift voor Cliëntgerichte Psychotherapie, 35, 164-174.
go back to reference Benjamin, L.S. (1996). An interpersonal theory of personality disorders. In J.F. Clapkin (Ed.), Major theories of Personality Disorder (pp. 141-220). New York: The Guilford Press. Benjamin, L.S. (1996). An interpersonal theory of personality disorders. In J.F. Clapkin (Ed.), Major theories of Personality Disorder (pp. 141-220). New York: The Guilford Press.
go back to reference Berg, G. van den, & Eisenga, R. (1995). Rogers: Systeemtherapeutisch psychotherapeut avant la lettre? In G. Lietaer & M. van Kalmthout (red.), Praktijkboek Gesprekstherapie (pp. 148-158). Utrecht: De Tijdstroom. Berg, G. van den, & Eisenga, R. (1995). Rogers: Systeemtherapeutisch psychotherapeut avant la lettre? In G. Lietaer & M. van Kalmthout (red.), Praktijkboek Gesprekstherapie (pp. 148-158). Utrecht: De Tijdstroom.
go back to reference Bergin, A.E., & Garfield S.L. (1994). Overview trends, and future issues. In A.E. Bergin & S.L. Garfield (Eds.), Handbook of Psychotherapy and Behavior Change (pp. 821-830). New York: Wiley. Bergin, A.E., & Garfield S.L. (1994). Overview trends, and future issues. In A.E. Bergin & S.L. Garfield (Eds.), Handbook of Psychotherapy and Behavior Change (pp. 821-830). New York: Wiley.
go back to reference Biermann-Ratjen, E.M. (1995). On the way to a client-centered psychopathology. In R. Hutterer (Hrsg.), Client-Centered and Experiential Psychotherapy. A Paradigm in Motion (pp. 11-24). Frankfurt a.M.: Peter Lang. Biermann-Ratjen, E.M. (1995). On the way to a client-centered psychopathology. In R. Hutterer (Hrsg.), Client-Centered and Experiential Psychotherapy. A Paradigm in Motion (pp. 11-24). Frankfurt a.M.: Peter Lang.
go back to reference Bos, J. (1998). Voor en tegen de Psychoanalyse. De Psycholoog,33, 73-74. Bos, J. (1998). Voor en tegen de Psychoanalyse. De Psycholoog,33, 73-74.
go back to reference Bozarth, J.D. (1995a). The integrative statement of Carl R. Rogers. In R. Hutterer (Hrsg.), Client-Centered and Experiential Psychotherapy. A Paradigm in Motion (pp. 25-34). Frankfurt a.M.: Peter Lang. Bozarth, J.D. (1995a). The integrative statement of Carl R. Rogers. In R. Hutterer (Hrsg.), Client-Centered and Experiential Psychotherapy. A Paradigm in Motion (pp. 25-34). Frankfurt a.M.: Peter Lang.
go back to reference Bozarth, J.D. (1995b). Cliënt-centered therapy and techniques. In R. Hutterer (Hrsg.), Client-Centered and Experiential Psychotherapy. A Paradigm in Motion (pp. 363-368). Frankfurt a.M.: Peter Lang. Bozarth, J.D. (1995b). Cliënt-centered therapy and techniques. In R. Hutterer (Hrsg.), Client-Centered and Experiential Psychotherapy. A Paradigm in Motion (pp. 363-368). Frankfurt a.M.: Peter Lang.
go back to reference Brodley, B.T. & Brody A. (1995). Can one use techniques and still be client-centered? In R. Hutterer (Hrsg.), Client-Centered and Experiential Psychotherapy. A Paradigm in Motion (pp. 369-374). Frankfurt a.M.: Peter Lang. Brodley, B.T. & Brody A. (1995). Can one use techniques and still be client-centered? In R. Hutterer (Hrsg.), Client-Centered and Experiential Psychotherapy. A Paradigm in Motion (pp. 369-374). Frankfurt a.M.: Peter Lang.
go back to reference Elliott, R. (1996). Are client-centered/experiential therapies effective? A meta-analysis of outcome research. In U. Esser, H. Pabst, G.W. Speierer (Eds.), The Power of the Person-Centered Approach. New Challenges, Perspectives, Answers (pp. 125-138). Köln: GwG-Verlag. Elliott, R. (1996). Are client-centered/experiential therapies effective? A meta-analysis of outcome research. In U. Esser, H. Pabst, G.W. Speierer (Eds.), The Power of the Person-Centered Approach. New Challenges, Perspectives, Answers (pp. 125-138). Köln: GwG-Verlag.
go back to reference Finkelkraut, A. (1997). De Verloren Beschaving. Amsterdam: Contact Finkelkraut, A. (1997). De Verloren Beschaving. Amsterdam: Contact
go back to reference Graste, J. (1998). Ethiek als kritische reflectie: De Ethica van Aristoteles. Maandblad Geestelijke Gezondheidszorg,53, 474-489. Graste, J. (1998). Ethiek als kritische reflectie: De Ethica van Aristoteles. Maandblad Geestelijke Gezondheidszorg,53, 474-489.
go back to reference Grawe, K., Dohati, R., Bernauer, F. (1994). Psychotherapie im Wandel: Von der Konfession zur Profession. Göttingen: Hogrefe. Grawe, K., Dohati, R., Bernauer, F. (1994). Psychotherapie im Wandel: Von der Konfession zur Profession. Göttingen: Hogrefe.
go back to reference Greenberg, L.S., Rice, L.N., & Elliott, R. (1993). Facilitating emotional Change: The Moment-by-Moment Process. New York: The Guilford Press. Greenberg, L.S., Rice, L.N., & Elliott, R. (1993). Facilitating emotional Change: The Moment-by-Moment Process. New York: The Guilford Press.
go back to reference Greenberg, L.S., Elliott, R., & Lietaer G. (1994). Research on Experiential Psychotherapies. In A.E. Bergin & S.L. Garfield (Eds.), Handbook of Psychotherapy and Behavior Change, (pp. 509-539). New York: Wiley. Greenberg, L.S., Elliott, R., & Lietaer G. (1994). Research on Experiential Psychotherapies. In A.E. Bergin & S.L. Garfield (Eds.), Handbook of Psychotherapy and Behavior Change, (pp. 509-539). New York: Wiley.
go back to reference Hanekamp, H. (1998). Psychotherapie en verschillende visies op klantgerichtheid. De cultuur van het kwispelstaarten. Tijdschrift Cliëntgerichte Psychotherapie,36, 21-29. Hanekamp, H. (1998). Psychotherapie en verschillende visies op klantgerichtheid. De cultuur van het kwispelstaarten. Tijdschrift Cliëntgerichte Psychotherapie,36, 21-29.
go back to reference Kalmthout, M. van (1994). Heeft de client-centered therapie nog toekomst? Tijdschrift voor Psychotherapie,20, 74-89. Kalmthout, M. van (1994). Heeft de client-centered therapie nog toekomst? Tijdschrift voor Psychotherapie,20, 74-89.
go back to reference Lietaer, G. (1995a). Carl Rogers» verbale interventies in «On Anger and Hurt». Een kwantitatieve en kwalitatieve analyse. In G. Lietaer & M. van Kalmthout (red.), Praktijkboek Gesprekstherapie. Psychopathologie en experiëntiële Procesbevordering (pp. 69-90). Utrecht: De Tijdstroom. Lietaer, G. (1995a). Carl Rogers» verbale interventies in «On Anger and Hurt». Een kwantitatieve en kwalitatieve analyse. In G. Lietaer & M. van Kalmthout (red.), Praktijkboek Gesprekstherapie. Psychopathologie en experiëntiële Procesbevordering (pp. 69-90). Utrecht: De Tijdstroom.
go back to reference Lietaer, G. (1995b). Vergelijkend proces- en effectonderzoek in de psychotherapie; een pleidooi voor integratie? Tijdschrift voor Psychotherapie,21, 194-205. Lietaer, G. (1995b). Vergelijkend proces- en effectonderzoek in de psychotherapie; een pleidooi voor integratie? Tijdschrift voor Psychotherapie,21, 194-205.
go back to reference Luypen, W. (1969). Nieuwe inleiding tot de existentiële fenomenologie. Utrecht: Het Spectrum. Luypen, W. (1969). Nieuwe inleiding tot de existentiële fenomenologie. Utrecht: Het Spectrum.
go back to reference Moor, W. de (1975). De Psychotherapeutische Interventie. I. De Probleemidentificatiefase. Deventer: Van Loghum Slaterus. Moor, W. de (1975). De Psychotherapeutische Interventie. I. De Probleemidentificatiefase. Deventer: Van Loghum Slaterus.
go back to reference Moor, W. de (1978). De Psychotherapeutische Interventie. II. De Behandelingsstrategische Fase. Deventer: Van Loghum Slaterus. Moor, W. de (1978). De Psychotherapeutische Interventie. II. De Behandelingsstrategische Fase. Deventer: Van Loghum Slaterus.
go back to reference Raskin, N.J. (1996). Person-centred psychotherapy: Twenty historical steps. In W. Dryden, Developments in Psychotherapy. Historical Perspectives. London: SAGE. Raskin, N.J. (1996). Person-centred psychotherapy: Twenty historical steps. In W. Dryden, Developments in Psychotherapy. Historical Perspectives. London: SAGE.
go back to reference Rogers, C.R. (1959). A theory of therapy, personality and interpersonal relationships as developed in the client-centered framework. In S. Koch (Ed.), Psychology: a Study of Science, Vol.III (pp. 187-256). New York: McGraw-Hill. Rogers, C.R. (1959). A theory of therapy, personality and interpersonal relationships as developed in the client-centered framework. In S. Koch (Ed.), Psychology: a Study of Science, Vol.III (pp. 187-256). New York: McGraw-Hill.
go back to reference Rogers, C.R. (1961). Mens worden. De visie van een psychotherapeut op persoonlijke groei. Utrecht: Bijleveld. Rogers, C.R. (1961). Mens worden. De visie van een psychotherapeut op persoonlijke groei. Utrecht: Bijleveld.
go back to reference Sachse, R. (1990). Mikro Prozeszanalysen der Therapeut-Klient-Interaktion: Manual für formale, inhaltliche und Bearbeitungsanalyse von Klienten- und Therapeutenauszerungen/ finbe - system ). Bochum: Ruhr-Universität. Sachse, R. (1990). Mikro Prozeszanalysen der Therapeut-Klient-Interaktion: Manual für formale, inhaltliche und Bearbeitungsanalyse von Klienten- und Therapeutenauszerungen/ finbe - system ). Bochum: Ruhr-Universität.
go back to reference Sachse, R. (1993). Gesprächspsychotherapie mit Psychosomatischen Klienten: Die Explizierung der Krankheitslehre der GT auf der Ebene eines Sprachpsychologischen Modells. In L. Teusch & J. Finke (Hrsg), Krankheitslehre der Gesprächspsychotherapie, Neue Beitrage zur theoretischen Fundierung (pp. 173-193). Heidelberg: Ansanger. Sachse, R. (1993). Gesprächspsychotherapie mit Psychosomatischen Klienten: Die Explizierung der Krankheitslehre der GT auf der Ebene eines Sprachpsychologischen Modells. In L. Teusch & J. Finke (Hrsg), Krankheitslehre der Gesprächspsychotherapie, Neue Beitrage zur theoretischen Fundierung (pp. 173-193). Heidelberg: Ansanger.
go back to reference Sachse, R. (1997a). Persönlichkeitsstörungen. Göttingen: Hogrefe. Sachse, R. (1997a). Persönlichkeitsstörungen. Göttingen: Hogrefe.
go back to reference Sachse, R. (1997b). Cliëntgerichte Psychotherapie bij psychosomatische stoornissen. Tijdschrift voor Cliëntgerichte Psychotherapie,35, 5-32. Sachse, R. (1997b). Cliëntgerichte Psychotherapie bij psychosomatische stoornissen. Tijdschrift voor Cliëntgerichte Psychotherapie,35, 5-32.
go back to reference Schagen, S. (1994), Over de Waarde van Psychotherapie. Proefschrift Universiteit van Amsterdam, Vakgroep Klinische Psychologie. Schagen, S. (1994), Over de Waarde van Psychotherapie. Proefschrift Universiteit van Amsterdam, Vakgroep Klinische Psychologie.
go back to reference Seligman, M. (1995). The effectiveness of psychotherapy. American Psychologist, 965-974. Seligman, M. (1995). The effectiveness of psychotherapy. American Psychologist, 965-974.
go back to reference Skinner, B.F. (1971). Beyond Freedom and Dignity. Harmondsworth: Penguin Books. Skinner, B.F. (1971). Beyond Freedom and Dignity. Harmondsworth: Penguin Books.
go back to reference Soenen, S., & Balen, R. van (1995). De genezende werking van het gesprek in psychotherapie. Een dialoog met E.T. Gendlin en J. Lacan. In G. Lietaer & M. van Kalmthout, Praktijkboek Gesprekstherapie, Psychopathologie en Experiëntiële Procesbevordering (pp. 130-144). Utrecht: De Tijdstroom. Soenen, S., & Balen, R. van (1995). De genezende werking van het gesprek in psychotherapie. Een dialoog met E.T. Gendlin en J. Lacan. In G. Lietaer & M. van Kalmthout, Praktijkboek Gesprekstherapie, Psychopathologie en Experiëntiële Procesbevordering (pp. 130-144). Utrecht: De Tijdstroom.
go back to reference Swildens, H. (1997). Procesgerichte Psychotherapie. Utrecht: De Tijdstroom (oorspronkelijke uitgave 1988). Swildens, H. (1997). Procesgerichte Psychotherapie. Utrecht: De Tijdstroom (oorspronkelijke uitgave 1988).
go back to reference Swildens, H. (1991), De psychopathologie in haar betekenis voor de cliëntgerichte gesprekstherapie. In H. Swildens (hfdred.), Leerboek Gesprekstherapie. De Cliëntgerichte Benadering (pp. 305-333). Amersfoort/Leuven: Acco. Swildens, H. (1991), De psychopathologie in haar betekenis voor de cliëntgerichte gesprekstherapie. In H. Swildens (hfdred.), Leerboek Gesprekstherapie. De Cliëntgerichte Benadering (pp. 305-333). Amersfoort/Leuven: Acco.
go back to reference Takens, R.J. (1994a). Een toekomst voor persoonsgerichte psychotherapie. Tijdschrift voor Psychotherapie,20, 94-101. Takens, R.J. (1994a). Een toekomst voor persoonsgerichte psychotherapie. Tijdschrift voor Psychotherapie,20, 94-101.
go back to reference Takens, R.J. (1994b). Rogers reappreciated: A process-analysis of Rogers interviews with Gloria and Kathy. Paper presented at the 3d International Conference on Client-centered and Experiental Psychotherapy in Gmunden. Takens, R.J. (1994b). Rogers reappreciated: A process-analysis of Rogers interviews with Gloria and Kathy. Paper presented at the 3d International Conference on Client-centered and Experiental Psychotherapy in Gmunden.
go back to reference Takens, R.J. (1995). Een wijze van (be)werken. In G. Lietaer & M. van Kalmthout (red.), Praktijkboek Gesprekstherapie. Psychopathologie en Experiëntiële Procesbevordering (pp. 92-104). Utrecht: De Tijdstroom. Takens, R.J. (1995). Een wijze van (be)werken. In G. Lietaer & M. van Kalmthout (red.), Praktijkboek Gesprekstherapie. Psychopathologie en Experiëntiële Procesbevordering (pp. 92-104). Utrecht: De Tijdstroom.
go back to reference Takens, R.J. (1996). Concurrentie en solidariteit. Integratie als antwoord. Tijdschrift voor Cliëntgerichte Psychotherapie,34, 35-50. Takens, R.J. (1996). Concurrentie en solidariteit. Integratie als antwoord. Tijdschrift voor Cliëntgerichte Psychotherapie,34, 35-50.
go back to reference Wallerstein, R.S. (1986). Forty-two Lives in Treatment: a Study of Psychoanalysis and Psychotherapy. New York: The Guilford Press. Wallerstein, R.S. (1986). Forty-two Lives in Treatment: a Study of Psychoanalysis and Psychotherapy. New York: The Guilford Press.
go back to reference Wolf, M.H.M. de (1991). Hoe psycho-analytisch zijn Malan-therapieën? Muiderberg: Coutinho. Wolf, M.H.M. de (1991). Hoe psycho-analytisch zijn Malan-therapieën? Muiderberg: Coutinho.
go back to reference Wolf, M.H.M. de (1997). Lezing voor de Dag van de Nederlandse Psychotherapie, 20 december 1996. Nieuws voor Psychotherapeuten, 7. Wolf, M.H.M. de (1997). Lezing voor de Dag van de Nederlandse Psychotherapie, 20 december 1996. Nieuws voor Psychotherapeuten, 7.
go back to reference Yalom, I.D. (1978). Groepspsychotherapie in Theorie en Praktijk. Deventer: Van Loghum Slaterus. Yalom, I.D. (1978). Groepspsychotherapie in Theorie en Praktijk. Deventer: Van Loghum Slaterus.
go back to reference Yalom, I.D. (1980). Existential Psychotherapy. New York: Basic Books. Yalom, I.D. (1980). Existential Psychotherapy. New York: Basic Books.
go back to reference Yalom, I.D. (1989). Scherprechter van de liefde: Tien ware verhalen uit een psychotherapeutische praktijk. Amsterdam: Contact. Yalom, I.D. (1989). Scherprechter van de liefde: Tien ware verhalen uit een psychotherapeutische praktijk. Amsterdam: Contact.
go back to reference Yalom, I.D. (1995). Nietzches tranen. Amsterdam: Balans. Yalom, I.D. (1995). Nietzches tranen. Amsterdam: Balans.
go back to reference Yalom, I.D. (1997). De Therapeut. Amsterdam: Balans. Yalom, I.D. (1997). De Therapeut. Amsterdam: Balans.
Metagegevens
Titel
Cliëntgerichte psychotherapie: een schijnbaar pleonasme
Auteur
René Stommel
Publicatiedatum
01-10-1998
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Tijdschrift voor Psychotherapie / Uitgave 5/1998
Print ISSN: 0165-1188
Elektronisch ISSN: 1876-5637
DOI
https://doi.org/10.1007/BF03061884