Skip to main content

Mijn bibliotheek

Shop

Nieuws
Boeken
Tijdschriften
E-learning
Web-tv
Video
Audio

Tips voor Mijn BSL

UITGEBREID ZOEKEN
Inloggen
Top
Bijblijven

Tip

Swipe om te navigeren naar een ander artikel

Gepubliceerd in: Bijblijven 2/2018

23-11-2017

Cellulaire immunotherapie

Auteurs: Drs. Gwendolyn van Gorkom, Dr. Roel G. J. Klein Wolterink, Dr. Wilfred T. V. Germeraad

Gepubliceerd in: Bijblijven | Uitgave 2/2018

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail
    Link delen
publish
Publiceer nu

Samenvatting

Cellulaire immunotherapie is een relatief nieuwe behandelmethode voor kanker. Hierbij krijgen patiënten levende immuuncellen toegediend, die in staat zijn kankercellen op te sporen en te vernietigen. De meest gebruikte vorm van cellulaire immunotherapie is de allogene stamceltransplantatie, een behandeling waarbij beenmergcellen van de patiënt worden vervangen door die van een donor. Andere vormen van celtherapie, zoals CAR-T-cellen en dendritische celvaccinaties, worden op dit moment vooral in studieverband gebruikt, maar de resultaten zijn veelbelovend. In deze bijdrage beschrijven wij deze verschillende opties, gaan we in op eventuele complicaties en lichten wij uw rol als huisarts in deze ontwikkelingen toe.
vorige artikel Biologicals in de praktijk van de reumatoloog
volgende artikel Complicaties van behandeling met biologicals
Literatuur
1.
2.
Thomas ED, Buckner CD, Banaji M, Clift RA, Fefer A, Flournoy N, et al. One hundred patients with acute leukemia treated by chemotherapy, total body irradiation, and allogeneic marrow transplantation. Blood. 1977;49(4):511–33. PubMed
3.
Gratwohl A, Pasquini MC, Aljurf M, Atsuta Y, Baldomero H, Foeken L, et al. One million haemopoietic stem-cell transplants: a retrospective observational study. Lancet Haematol. 2015;2(3):e91–e100. CrossRefPubMed
4.
Rosenberg SA, Lotze MT, Muul LM, Leitman S, Chang AE, Ettinghausen SE, et al. Observations on the systemic administration of autologous lymphokine-activated killer cells and recombinant interleukin-2 to patients with metastatic cancer. N Engl J Med. 1985;313(23):1485–92. CrossRefPubMed
5.
Rosenberg SA, Yang JC, Sherry RM, Kammula US, Hughes MS, Phan GQ, et al. Durable complete responses in heavily pretreated patients with metastatic melanoma using T‑cell transfer immunotherapy. Clin Cancer Res. 2011;17(13):4550–7. CrossRefPubMedPubMedCentral
6.
Morgan RA, Dudley ME, Wunderlich JR, Hughes MS, Yang JC, Sherry RM, et al. Cancer regression in patients after transfer of genetically engineered lymphocytes. Science. 2006;314(5796):126–9. CrossRefPubMedPubMedCentral
7.
Morgan RA, Yang JC, Kitano M, Dudley ME, Laurencot CM, Rosenberg SA. Case report of a serious adverse event following the administration of T cells transduced with a chimeric antigen receptor recognizing ERBB2. Mol Ther. 2010;18(4):843–51. CrossRefPubMedPubMedCentral
8.
Hartmann J, Schüßler-Lenz M, Bondanza A, Buchholz CJ. Clinical development of CAR T cells—challenges and opportunities in translating innovative treatment concepts. EMBO Mol Med. 2017;9(9):1183–97. CrossRefPubMedPubMedCentral
9.
Turtle CJ, Hanafi L‑A, Berger C, Gooley TA, Cherian S, Hudecek M, et al. CD19 CAR–T cells of defined CD4+:CD8+ composition in adult B cell ALL patients. J Clin Invest. 2016;126(6):2123–38. CrossRefPubMedPubMedCentral
10.
Maude SL, Frey N, Shaw PA, Aplenc R, Barrett DM, Bunin NJ, et al. Chimeric antigen receptor T cells for sustained remissions in leukemia. N Engl J Med. 2014;371(16):1507–17. CrossRefPubMedPubMedCentral
11.
Davila ML, Riviere I, Wang X, Bartido S, Park J, Curran K, et al. Efficacy and toxicity management of 19–28z CAR T cell therapy in B cell acute lymphoblastic leukemia. Sci Transl Med. 2014;6(224):224ra25. CrossRefPubMedPubMedCentral
12.
Louis CU, Savoldo B, Dotti G, Pule M, Yvon E, Myers GD, et al. Antitumor activity and long-term fate of chimeric antigen receptor—positive T cells in patients with neuroblastoma. Blood. 2011;118(23):6050. CrossRefPubMedPubMedCentral
13.
14.
Lee DW, Gardner R, Porter DL, Louis CU, Ahmed N, Jensen M, et al. Current concepts in the diagnosis and management of cytokine release syndrome. Blood. 2014;124(2):188. CrossRefPubMedPubMedCentral
15.
Bol KF, Schreibelt G, Gerritsen WR, Vries IJM de, Figdor CG. Dendritic cell-based immunotherapy: state of the Art and beyond. Clin Cancer Res. 2016;22(8):1897–906. CrossRefPubMed
16.
17.
Alsaab HO, Sau S, Alzhrani R, Tatiparti K, Bhise K, Kashaw SK, et al. PD-1 and PD-L1 checkpoint signaling inhibition for cancer immunotherapy: mechanism, combinations, and clinical outcome. Front Pharmacol. 2017;8:561. CrossRefPubMedPubMedCentral
18.
19.
Hofer E, Koehl U. Natural killer cell-based cancer immunotherapies: from immune evasion to promising targeted cellular therapies. Front Immunol. 2017;8(20):745. CrossRefPubMedPubMedCentral
20.
Walker A, Johnson R. Commercialization of cellular immunotherapies for cancer. Biochem Soc Trans. 2016;44(2):329. CrossRefPubMed
Metagegevens
Titel
Cellulaire immunotherapie
Auteurs
Drs. Gwendolyn van Gorkom
Dr. Roel G. J. Klein Wolterink
Dr. Wilfred T. V. Germeraad
Publicatiedatum
23-11-2017
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Bijblijven / Uitgave 2/2018
Print ISSN: 0168-9428
Elektronisch ISSN: 1876-4916
DOI
https://doi.org/10.1007/s12414-017-0269-z

Andere artikelen Uitgave 2/2018

Bijblijven 2/2018 Naar de uitgave

OriginalPaper

Behandeling met biologicals in de dermatologie

OriginalPaper

Behandeling met biologicals bij systeemziekten en ILD

OriginalPaper

Welke assays kunnen de arts in de kliniek helpen

OriginalPaper

Introductie in de immunologie

OriginalPaper

Biologicals in de praktijk van de reumatoloog

OriginalPaper

Biologicals en vaccinatie