Top

Gepubliceerd in:

01-08-2006 | Artikel

Cardiotoxiciteit van antracyclines

Auteurs: Mevrouw dr. L. C. M. Kremer, mevrouw H. J. H. van der Pal, mevrouw dr. L. Postma, mevrouw E. C. van Dalen

Gepubliceerd in: Bijblijven | Uitgave 8/2006

Samenvatting

Minstens de helft van de kinderen met kanker wordt met antracyclines behandeld. Dat gaat gepaard met een ernstige bijwerking: cardiotoxiciteit, die zich uit als klinisch hartfalen of als asymptomatische hartschade. Op langere termijn kan de hartschade leiden tot ernstige morbiditeit, verminderde kwaliteit van leven en verhoogde mortaliteit.

Het effect van antracyclines op de hartfunctie van individuele patiënten is moeilijk te voorspellen. Om hartschade vroegtijdig op te sporen maakt men bij kinderen periodiek een hartecho. Bij volwassenen wordt de hartfunctie gevolgd met nucleaire angiografie.

De behandeling van klinisch hartfalen bestaat uit een symptomatische behandeling metace-remmers (angiotensineconverterendenzymremmers), bètablokkers, digoxine en diuretica. In het eindstadium van klinisch hartfalen is harttransplantatie de enige optie om hartdood te vermijden.

Om risico’s op hart- en vaatziekten te beperken is een gezonde levensstijl van belang voor alle overlevenden van jeugdkanker, maar met name voor hen die door de behandeling al een verminderde hartfunctie hebben. Patiënten die behandeld zijn met antracyclines zullen levenslang het gevaar lopen dat hun hartfunctie verslechtert.antracyclines cardiotoxiciteit langetermijneffecten kinderkanker, overlevenden van follow-up, langdurige

vorige artikel Late effecten na beenmergtransplantatie

volgende artikel Tweede tumoren na behandeling voor jeugdkanker

Heymans HS, Caron HN. Childhood cancers in the Netherlands (1989-1997). Ned Tijdschr Geneeskd 2001;145(30): 1442-44.PubMed

Kremer LC, Caron HN. Antracycline cardiotoxicity in children. N Engl J Med 2004;351(2):120-21.CrossRefPubMed

Kremer LC, Dalen EC van, Offringa M, Ottenkamp J, Voute PA. Anthracycline-induced clinical heart failure in a cohort of 607 children: Long-term follow-up study. J Clin Oncol 2001;19(1):191-96.PubMed

Lipshultz SE, Lipsitz SR, Sallan SE, Dalton VM, Mone SM, Gelber RD, et al. Chronic progressive cardiac dysfunction years after doxorubicin therapy for childhood acute lymphoblastic leukemia. J Clin Oncol 2005;23(12):2629-36.CrossRefPubMed

Giantris A, Abdurrahman L, Hinkle A, Asselin B, Lipshultz SE. Anthracycline-induced cardiotoxicity in children and young adults. Crit Rev Oncol Hematol 1998;27(1):53-68.CrossRefPubMed

Elliott P. Pathogenesis of cardiotoxicity induced by anthracyclines. Semin Oncol 2006;33(3 Suppl 8):S2-7.CrossRefPubMed

Myers C. The role of iron in doxorubicin-induced cardiomyopathy. Semin Oncol 1998;25(4 Suppl 10):10-4.PubMed

Kremer LC, Dalen EC van, Offringa M, et al. Frequency and risk factors of anthracycline-induced clinical heart failure in children: a systematic review. Ann Oncol 2002; 13:503-12.CrossRefPubMed

Kremer LC, Pal HJ van der, Offringa M, Voute PA. Frequency and risk factors of subclinical cardiotoxicity after anthracycline therapy in children: A systematic review. Ann Oncol 2002;13(4):819-29.CrossRefPubMed

Rammeloo LA, Postma A, Sobotka-Plojhar MA, Bink-Boelkens MT, Berg A, Veerman AJ, et al. Low-dose daunorubicin in induction treatment of childhood acute lymphoblastic leukemia: No long-term cardiac damage in a randomized study of the Dutch Childhood Leukemia Study Group. Med Pediatr Oncol 2000;35(1):13-9.CrossRefPubMed

Katz A, Goldenberg I, Maoz C, Thaler M, Grossman E, Rosenthal T. Peripartum cardiomyopathy occurring in a patient previously treated with doxorubicin. Am J Med Sci 1997;314(6):399-400.CrossRefPubMed

Shan K, Lincoff AM, Young JB. Anthracycline-induced cardiotoxicity. Ann Intern Med 1996;125(1):47-58.PubMed

Meinardi MT, Graaf WTA van der, Veldhuisen DJ van, Gietema JA, Vries EG de, Sleijfer DT. Detection of anthracycline-induced cardiotoxicity. Cancer Treat Rev 1999;25(4):237-47.CrossRefPubMed

Billingham ME, Mason JW, Bristow MR, Daniels JR. Anthracycline cardiomyopathy monitored by morphologic changes. Cancer Treat Rep 1978;62(6):865-72.PubMed

Hayakawa H, Komada Y, Hirayama M, Hori H, Ito M, Sakurai M. Plasma levels of natriuretic peptides in relation to doxorubicin-induced cardiotoxicity and cardiac function in children with cancer. Med Pediatr Oncol 2001;37(1):4-9.CrossRefPubMed

Kremer LC, Bastiaansen BA, Offringa M, Straalen JP van, Winter RJ de, et al. Troponin T in the first 24 hours after the administration of chemotherapy and the detection of myocardial damage in children. Eur J Cancer 2002;38(5):686-89.CrossRefPubMed

Mertens AC, Yasui Y, Neglia JP, Potter JD, Nesbit ME Jr, Ruccione K, et al. Late mortality experience in five-year survivors of childhood and adolescent cancer: The Childhood Cancer Survivor Study. J Clin Oncol 2001;19(13):3163-72.PubMed

Dalen EC van, Pal HJ van der, Kok WE, Caron HN, Kremer LC. Clinical heart failure in a cohort of children treated with anthracyclines: A long-term follow-up study. Eur J Cancer 2006; [Epub ahead of print].

Silber JH, Cnaan A, Clark BJ, Paridon SM, Chin AJ, Rychik J, et al. Enalapril to prevent cardiac function decline in long-term survivors of pediatric cancer exposed to anthracyclines. J Clin Oncol 2004;22(5):820-8.CrossRefPubMed

Dalen EC van, Pal HJH van der, Bos C van den, Caron HN, Kremer LC. Treatment for asymptomatic anthracycline-induced cardiac dysfunction in childhood cancer survivors: The need for evidence. J Clin Oncol 2003;21(17):3377-8.CrossRefPubMed

Rose PG, Blessing JA, Lele S, Abulafia O. Evaluation of pegylated liposomal doxorubicin (Doxil) as second-line chemotherapy of squamous cell carcinoma of the cervix: A phase II study of the Gynecologic Oncology Group. Gynecol Oncol 2006;102(2):210-3.CrossRefPubMed

Batist G, Ramakrishnan G, Rao CS, Chandrasekharan A, Gutheil J, Guthrie T, et al. Reduced cardiotoxicity and preserved antitumor efficacy of liposome-encapsulated doxorubicin and cyclophosphamide compared with conventional doxorubicin and cyclophosphamide in a randomised, multicenter trial of metastatic breast cancer. J Clin Oncol 2001;19(5):1444-54.PubMed

Lippens RJ. Liposomal daunorubicin (DaunoXome) in children with recurrent or progressive brain tumors. Pediatr Hematol Oncol 1999;16(2):131-9.CrossRefPubMed

Dalen EC van, Caron HN, Dickinson HO, Kremer LC. Cardioprotective interventions for cancer patients receiving anthracyclines. Cochrane Database Syst Rev 2005;(1):CD003917.

Titel: Cardiotoxiciteit van antracyclines
Auteurs: Mevrouw dr. L. C. M. Kremer
mevrouw H. J. H. van der Pal
mevrouw dr. L. Postma
mevrouw E. C. van Dalen
Publicatiedatum: 01-08-2006
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Bijblijven / Uitgave 8/2006
Print ISSN: 0168-9428
Elektronisch ISSN: 1876-4916
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03059960

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 8/2006

Follow-up van overlevenden van jeugdkanker

Blijvende neuropsychologische schade na behandeling wegens leukemie of een hersentumor

Redactioneel ten geleide

Tweede tumoren na behandeling voor jeugdkanker

Groeihormoondeficiëntie als laat (iatrogeen) effect bij kinderen en jongvolwassenen die als kind behandeld zijn wegens kanker en zijn genezen

Late effecten na beenmergtransplantatie