Top

Gepubliceerd in:

2020 | OriginalPaper | Hoofdstuk

5. Biologisch fundament van leren: het plastische brein

Auteur : Ben van Cranenburgh

Gepubliceerd in: Van contractie naar actie

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Samenvatting

Leren is mogelijk doordat er in de hersenen iets verandert: plasticiteit. Hoewel men er lang en ten onrechte van uitgegaan is dat het volwassen brein statisch is, zijn de bewijzen voor plasticiteit op dit moment onontkoombaar: op alle niveaus is plasticiteit aangetoond, van zenuwuiteinden tot cortex. Plastische veranderingen treden op tijdens de ontwikkeling van kind tot volwassene, bij het leren van motorische vaardigheden (van tennis tot vioolspelen), van zintuiglijke vaardigheden (bijvoorbeeld leren van braille, pianostemmen, gebarentaal) en bij herstel na hersenbeschadiging. Beweging, bezigheden en leefstijl hebben een ingrijpende invloed op structuur en functie van onze hersenen, zo sterk zelfs dat hierdoor het optreden van degeneratieve ziekten uitgesteld of vertraagd kan worden. Inzicht in plasticiteit kan inspireren tot een andere aanpak; niet alleen van leerprocessen, maar ook van chronische pijn en focale dystonie.

vorige hoofdstuk Psyche en actie

volgende hoofdstuk Ontwikkeling van motoriek: hoe begint het allemaal?

Barulli, D., & Stern, Y. (2013). Efficiency, capacity, compensation, maintenance, plasticity: Emerging concept in cognitive reserve. Trends in cognitive sciences, 17(10), 502–509.

Cotman, C., et al. (2007). Exercise builds brain health: Key roles of growth factor cascades and inflammation. Trends in Neurosciences, 30, 9.

Cramer, S., & Nudo, R. (2010). Brain repair after stroke. Cambridge: Cambridge Universitiy Press.CrossRef

DeFelipe, J. (2002). Sesquicentenary of the birthday of Santiago Ramón y Cajal, the father of modern neuroscience. Trends in Neurosciences, 25, 481.

ECLIPSE Collaborative Members. (2010). Education, the brain and dementia: Neuroprotection or compensation. Brain, 133, 2210–2216.CrossRef

Elbert, T., et al. (1995). Increased cortical representation of the finger of the left hand in string players. Science, 270, 305–307.

Hillary, F., & Grafman, J. (2017). Injured brains and adaptive networks: The benefits and costs of hyperconnectivity. Trends in cognitive sciences, 21(5), 385–401.

James, W. (1890, 1950). The principles of psychology, (Vol. 1 en 2). New York: Dover.

Jenkins, W., & Merzenich, M. (1987). Reorganization of cortical representation after brain injury: A neurophysiological model of the basis of recovery from stroke. In Seil, F., et al. Neural regeneration. Progress of Brain Research, 71. Amsterdam: Elsevier.

Kandel, E., et al. (1991). Principles of neural science (3^e druk) New York: Mac Graw Hill.

Kandel, E., et al. (2013). Principles of neural science (5^e druk) New York: Mac Graw Hill.

Kramer, A., & Erickson, K. (2007). Capitalizing on cortical plasticity: Influence of physical activity on cognition and brain function. Trends in Cognitive Sciences, 11, 342–348.CrossRefPubMed

Li, G., et al. (2015). Indentifying enhanced cortico-basal ganglia loops associated with prolonged dance training. Scientific Reports, 5, 10271.CrossRefPubMedPubMedCentral

May, A. (2011). Experience-dependent structural plasticity in the adult human brain. Trends in Cognitive Science, 16(10), 475–482.CrossRef

Murray, A., et al. (2011). The balance between cognitive reserve and brain imaging biomarkers of cerebrovascular and Alzheimer’s disease. Brain, 134, 3687–3696.CrossRefPubMed

Pasual-Leone, A. (2003). The brain that plays music and is changed by it. In I. Peretz & R. Zatorre (Red.), The cognitive neurosciences of music. Oxford: Oxford Universtiy Press.

Perls, T. (2004). Centenarians who avoid dementia. Trends in Neurosciences, 27, 10.

Raichlen, D., & Alexander, G. (2017). Adaptive capacity: An evolutionary neuroscience model linking exercise, cognition and brain health. Trends in neurosciences, 40(7), 408–421.

Ramon y Cajal, S. (1913). Degeneration and regeneration of the nervous system. London: Oxford University Press.

Rosenzweig, M., & Bennett, E. (1969). Effects of differential environments on brain weights and enzyme activities in gerbils, rats and mice. Developmental Psychobiology, 2, 87–95.CrossRefPubMed

Seeley, W. W., et al. (2007). Unravelling Boléro: Progressive aphasia, transmodal creativity and the right posterior neocortex, Brain, 131(1), 39–49.

Steward, O. (1989). Reorganization of neuronal connections following CNS trauma: Principles and experimental paradigms. Journal of Neurotrauma, 6, 99.CrossRefPubMed

Van Praag, H. (2009). Exercise and the brain: Something to chew on. Trends in Neurosciences, 12, 7.

Voss, M., et al. (2013). Bridging animal and human models of exercise-induced brain plasticity. Trends in Cognitive Sciences, 17(10), 525–544.

Wenger, E., et al. (2017). Expansion and renormalization of human brain structure during skill acquisition. Trends in cognitive sciences, 21(12), 930–939.

Xin, D., et al. (2012). Altered resting brain function and structure in professional badminton players. Brain Connect, 2(4), 225–233.CrossRef

Titel: Biologisch fundament van leren: het plastische brein
Auteur: Ben van Cranenburgh
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Boek: Van contractie naar actie
Print ISBN: 978-90-368-2444-6

Elektronisch ISBN: 978-90-368-2445-3

Copyright: 2020
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-368-2445-3_5

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen