Top

TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen

Gepubliceerd in:

01-10-2011

Bewegingsonderzoek in een sociaalhistorisch vacuüm

Auteur: Ruud Stokvis

Gepubliceerd in: TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen | Uitgave 7/2011

Samenvatting

Een van de mogelijkheden om de lichamelijke verdikking van de bevolking in Nederland tegen te gaan is het stimuleren van het bewegen. In het onderzoek op dit gebied wordt een onderscheid gemaakt tussen bewegen in het dagelijkse leven en bewegen door sport. Onderzoekers zijn van mening dat bevordering van bewegen in het dagelijkse leven meer oplevert dan bevordering van de sport. In dit stuk wordt deze veronderstelling kritisch besproken. Het bewegingsonderzoek wordt gekenmerkt door ’abstracted empiricism’, dat is de neiging om metingen bij een verschijnsel te doen en daar conclusies aan te verbinden, zonder aandacht te besteden aan de bredere sociaalhistorische samenhang waarin het voorkomt. Bevordering van beweging in het dagelijkse leven gaat in tegen het streven naar comfort. De moderne consumentensamenleving wordt gekenmerkt door dit streven. Sport en fitness zijn juist tot ontwikkeling gekomen als compenserende activiteiten in samenlevingen waar mensen zich in het dagelijkse leven weinig meer behoeven in te spannen. Men kan beter activiteiten stimuleren die met algemene maatschappelijke trends meegaan dan die er tegenin gaan.

vorige artikel Preventie: samenwerking huisartsenzorg – openbare gezondheidszorg

volgende artikel Evaluatie van kansrijke beweegprogramma’s om lichaamsbeweging in de Nederlandse bevolking te bevorderen

www.nisb.nl/kennisplein-sport-bewegen/instrumenten/omgevingsscan.html (bezocht 13 december 2010)

Wright Mills C. The sociological imagination. Harmondsworth: Penguin Books, 1970.

Hildebrandt VH e.a. Inleiding. In: Hildebrandt VH, Chorus AMJ, Stubbe JH (red.). Trendrapport Bewegen en Gezondheid 2008/2009. Leiden: TNO Kwaliteit van Leven. 2010, 5–7.

Chorus AMJ. Hildebrandt V. Bewegen in Nederland: de volwassen bevolking. In: Hildebrandt VH, Chorus AMJ, Stubbe JH (red.). Trendrapport Bewegen en Gezondheid 2008/2009. Leiden: TNO Kwaliteit van Leven. 2010, 9–38.

Stokvis R, Hilvoorde I van. Fitter, harder & mooier. De onweerstaanbare opkomst van de fitnesscultuur. Amsterdam: De Arbeiderspers, 2008.

Kemper H. Tegen de bewegingsarmoe in: het belang van lichaamsbeweging. In: Dagevos H, Munnichs G (red.) De obesogene samenleving. Maatschappelijke perspectieven op overgewicht Amsterdam: Amsterdam University Press, 2007, 87–93.

Hildebrandt VH, Chorus AMJ, Stubbe JH (red.). Trendrapport Bewegen en Gezondheid 2008/2009. Leiden: TNO Kwaliteit van Leven. 2010.

Mackenbach J, Roskam AJ. Gewichtige verschillen: sociale stratificatie en overgewicht. In: Dagevos H, Munnichs G (red). De obesogene samenleving. Maatschappelijke perspectieven op overgewicht Amsterdam: Amsterdam University Press, 2007, 33–42.

Hendriksen I, Bernaards C, Hildebrandt V. Lichamelijke inactiviteit en sedentair gedrag in de Nederlandse bevolking. In: Hildebrandt VH, Chorus AMJ, Stubbe JH (red.). Trendrapport Bewegen en Gezondheid 2008/2009. Leiden: TNO Kwaliteit van Leven. 2010, 39–57.

Bottenburg M van. De tweede loopgolf. ’s-Hertogenbosch: W.J.H.Mulier Instituut 2006.

10.

Hildebrandt VH, Chorus A, Stubbe J. Samenvatting, conclusies en aanbevelingen. In Hildebrandt VH, Chorus AMJ, Stubbe JH (red). Trendrapport Bewegen en Gezondheid 2008/2009. Leiden: TNO Kwaliteit van Leven. 2010, 215–222.

11.

Engbers LH, Poppel MNM, Chin A Paw M, Mechelen W van. Worksite health promotion programs with environmental changes. A systematic review. Am J Prev Med 2005;25:64–66.

12.

Jans MJ, Proper KI, Hildebrandt VH. Sedentary behavior in Dutch workers.Difference between occupations and business sectors. Am J Prev Med 2007;33:450–454.PubMedCrossRef

13.

TNO Staand vergaderen efficienter: Tot 10 miljard euro besparen. www.tno.nl/content.cfm?context=overtno&content=persbericht&laa…14/11/2008 (bezocht 2-2-2011).

14.

Engbers LH, Poppel MNM, Mechelen W van. Modest effects of a controlled worksite environmental intervention on cardiovascular risk in office workers. Prev Med 2007;44:356–362.PubMedCrossRef

15.

Hertog F, Bronkhorst M, Moerman M, Wigenburg R van. De gezonde wijk. Een onderzoek naar de relatie tussen fysieke wijkkenmerken en lichamelijke activiteit. Amsterdam: EMGO Instituut, 2006.

16.

Wendel-Vos W, Frenken F Bewegen in Nederland: de CBS-cijfers 2001–2009. In Hildebrandt VH, Chorus AMJ, Stubbe JH (red). Trendrapport Bewegen en Gezondheid 2008/2009. Leiden: TNO Kwaliteit van Leven, 2010, 145–158.

17.

Mauss M. Les techniques du corps. J de Psychologie 1936;XXXII:3/4. (http://pages.infinit.net/sociojmt).

18.

Bourdieu P. La Distinction. Critique sociale du jugement. Paris: Les editions de minuit, 1979.

19.

Shilling C The body and social theory London: Sage, 2003.

20.

Dagevos H, Munnichs G, Seidell J. Overgewicht in luilekkerland: een afsluitende tour d’horizon. In: Dagevos, H en G. Munnichs (red.) De obesogene samenleving. Maatschappelijke perspectieven op overgewicht Amsterdam: Amsterdam University Press, 2007, 167–175.CrossRef

21.

Hildebrandt V, Chorus A, Tiessen-Raaphorst A. Volwassenen: sport, bewegen en werk. In: Tiessen Raaphorst A, Verbeek, D, Haan J de, Breedveld K (red). Sport: een leven lang. Rapportage sport 2010. Den Haag/’s-Hertogenbosch: SCP/WJHMulierinstituut 2010, 125–136.

22.

Mokyr J The lever of riches. Technological creativity and economic progress. Oxford: Oxford University Press, 1992.

23.

Twitchell J. Living it up. America’s love affair with luxury. New York: Simon & Schuster, 2002.

24.

Tocqueville A de. Democracy in America. Garden City: Anchor Books, 1969 [1838].

25.

Veblen T. The theory of the leisure class. An economic study of institutions. London: Unwin, 1970 [1899].

26.

Engel J, Blackwell R, Miniard P. Consumer behavior. Chicago: The Dryden Press, 1990.

27.

Tiessen -Raaphorst A, Ingen E van, Breedveld K Tijd voor sport en bewegen. In: Hildebrandt V, Ooijendijk W, Hopman-Rock, M (red). Trendrapport Bewegen en gezondheid 2004/2005. Leiden: TNO Kwaliteit van Leven, 2007, 53–65.

28.

Stokvis R. Strijd over sport Organisatorische en ideologische ontwikkelingen. Deventer: Van Loghum Slaterus, 1979.

29.

Dona H. Sport en socialisme. De geschiedenis van de Nederlandse Arbeiderssportbond 1926 – 1941 Amsterdam: Van Gennep, 1981.

30.

Lucassen J, Stokvis R, Hilvoorde I van. Fitness als industrie: de ontwikkeling van een snel groeiende bedrijfstak. In Breedveld K, Kamphuis, C Tiessen-Raaphorst, A. Rapportage sport 2008. Den Haag: SCP/WJH Mulier Instituut, 2008, 316–332.

31.

Rijsdorp K. Sport als jong-menselijke activiteit. Groningen/Djakarta: J.B.Wolters, 1957.

Titel: Bewegingsonderzoek in een sociaalhistorisch vacuüm
Auteur: Ruud Stokvis
Publicatiedatum: 01-10-2011
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen / Uitgave 7/2011
Print ISSN: 1388-7491
Elektronisch ISSN: 1876-8776
DOI: https://doi.org/10.1007/s12508-011-0124-z

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 7/2011

The Nota 2000 (Health 2000 Memorandum), 25 years after

The Show must go on!?

Vektis ’Informatiecentrum voor de zorg’

Evaluatie van kansrijke beweegprogramma’s om lichaamsbeweging in de Nederlandse bevolking te bevorderen

Evidence-based praatjes

Liever lui dan moe