Skip to main content
Top
Gepubliceerd in: TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen 5/2015

01-05-2015 | Wetenschappelijke artikelen

Betekenissen van burgerschap van ouderen in de participatiesamenleving

Een analyse van ‘Voor Elkaar in Parkstad’

Auteurs: Susan van Hees, Klasien Horstman, Maria Jansen, Dirk Ruwaard

Gepubliceerd in: TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen | Uitgave 5/2015

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Om de uitdagingen binnen de ouderenzorg aan te kunnen hebben gemeenten en organisaties op het gebied van wonen, welzijn en zorg in Parkstad de handen ineengeslagen. Het stimuleren van burgerschap, eigen verantwoordelijkheid en eigen kracht staat hierbij centraal. Ouderdom wordt vaak geassocieerd met afhankelijkheid en niet met burgerschap. In dit artikel gaan we na wat burgerschap van ouderen betekent voor ouderen zelf en voor bestuurders. Dit is bestudeerd in de context van een zorginnovatie voor ouderen, namelijk de ontwikkeling van een levensloopbestendige buurt in Parkstad. Op basis van de analyse van documenten, interviews, observaties en focusgroepen schetsen we hoe bestuurders vanuit een institutioneel perspectief en ouderen vanuit hun leefwereld betekenis geven aan burgerschap en participatie. De bevindingen laten zien dat de bestuurders en ouderen verschillende talen spreken. Vanuit institutioneel perspectief wordt benadrukt dat ouderen minder hulp kunnen claimen, meer zelfstandig moeten worden en minder rechten kunnen doen gelden. Ouderen zelf vertellen hoe graag ze al zelfstandig en actief zijn, maar ook dat ze vinden dat ze het verdiend hebben om in een lager tempo te leven als ze dat willen.
Literatuur
1.
go back to reference Hurenkamp M. Meer samenleving voor minder geld. De participatiesamenleving is geen strovuur maar een veenbrand die teruggaat tot de jaren zeventig. Ging het maar weer eens over ‘demokratisering’. S & D 2014:70(05):54–8. Hurenkamp M. Meer samenleving voor minder geld. De participatiesamenleving is geen strovuur maar een veenbrand die teruggaat tot de jaren zeventig. Ging het maar weer eens over ‘demokratisering’. S & D 2014:70(05):54–8.
2.
go back to reference Tonkens E. The embrace of responsibility Citizenship and governance of social care in the Netherlands. In: Newman J, Tonkens E (eds). Participation, Responsibility and Choice. Summoning the active citizen in Western European Welfare States. Amsterdam: Amsterdam University Press, 2011:45–65. Tonkens E. The embrace of responsibility Citizenship and governance of social care in the Netherlands. In: Newman J, Tonkens E (eds). Participation, Responsibility and Choice. Summoning the active citizen in Western European Welfare States. Amsterdam: Amsterdam University Press, 2011:45–65.
3.
go back to reference Marshall TH. Citizenship and social class: And other essays. Cambridge: Cambridge University Press, 1950. Marshall TH. Citizenship and social class: And other essays. Cambridge: Cambridge University Press, 1950.
4.
go back to reference Wijdeven T van de, Graaf, L de, Hendriks, F. Actief burgerschap: Lijnen in de literatuur. Tilburg / Den Haag: TSPB/BZK2013, 201–3. Wijdeven T van de, Graaf, L de, Hendriks, F. Actief burgerschap: Lijnen in de literatuur. Tilburg / Den Haag: TSPB/BZK2013, 201–3.
5.
go back to reference Kymlicka W, Norman W. Return of the citizen: A survey of recent work on citizenship theory. Ethics 1994:104:352–81.CrossRef Kymlicka W, Norman W. Return of the citizen: A survey of recent work on citizenship theory. Ethics 1994:104:352–81.CrossRef
6.
go back to reference Lenos S, Sturm P, Vis R. Burgerparticipatie in gemeenteland. Quick scan van 34 coalitieakkoorden en raadsprogramma's voor de periode 2006-2010. Amsterdam: IPP, 2006. Lenos S, Sturm P, Vis R. Burgerparticipatie in gemeenteland. Quick scan van 34 coalitieakkoorden en raadsprogramma's voor de periode 2006-2010. Amsterdam: IPP, 2006.
7.
go back to reference Houdt F van, Schinkel W. Aspecten van burgerschap. Een historische analyse van de transformaties van het burgerschapsconcept in Nederland. BenM 2009;36(1):50–8. Houdt F van, Schinkel W. Aspecten van burgerschap. Een historische analyse van de transformaties van het burgerschapsconcept in Nederland. BenM 2009;36(1):50–8.
8.
go back to reference Tonkens EH. De bal bij de burger: Burgerschap en publieke moraal in een pluriforme, dynamische samenleving. Amsterdam: Vossiuspers UvA, 2006. Tonkens EH. De bal bij de burger: Burgerschap en publieke moraal in een pluriforme, dynamische samenleving. Amsterdam: Vossiuspers UvA, 2006.
9.
go back to reference Putters K. Rijk geschakeerd: Op weg naar de participatiesamenleving. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau, 2014. Putters K. Rijk geschakeerd: Op weg naar de participatiesamenleving. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau, 2014.
10.
go back to reference Kampen T, Verhoeven I, Verplanke L. De affectieve burger. Hoe de overheid verleidt en verplicht tot zorgzaamheid. Amsterdam: Van Gennep, 2013 Kampen T, Verhoeven I, Verplanke L. De affectieve burger. Hoe de overheid verleidt en verplicht tot zorgzaamheid. Amsterdam: Van Gennep, 2013
11.
go back to reference Houwelingen P van. Burgermacht op eigen kracht? Een brede verkenning van ontwikkelingen in burgerparticipatie. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau, 2014. Houwelingen P van. Burgermacht op eigen kracht? Een brede verkenning van ontwikkelingen in burgerparticipatie. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau, 2014.
12.
go back to reference Ministerie van BZK. De Doe-democratie. Kabinetsnota ter stimulering van een vitale samenleving. Den Haag: BZK, 2013. Ministerie van BZK. De Doe-democratie. Kabinetsnota ter stimulering van een vitale samenleving. Den Haag: BZK, 2013.
13.
go back to reference Rutte M, Samsom D. Bruggen Slaan. Regeerakkoord VVDPvdA. Den Haag: 29 oktober, 2012. Rutte M, Samsom D. Bruggen Slaan. Regeerakkoord VVDPvdA. Den Haag: 29 oktober, 2012.
14.
go back to reference Ministerie van VWS. Antwoorden op schriftelijke Kamervragen bij het jaarverslag VWS 2013 TK 33930-XVI-1. Den Haag: VWS, 2013. Ministerie van VWS. Antwoorden op schriftelijke Kamervragen bij het jaarverslag VWS 2013 TK 33930-XVI-1. Den Haag: VWS, 2013.
15.
go back to reference Newman J, Tonkens E. Participation, Responsibility and Choice. Summoning the active citizen in Western European Welfare States. Amsterdam: Amsterdam University Press, 2011.CrossRef Newman J, Tonkens E. Participation, Responsibility and Choice. Summoning the active citizen in Western European Welfare States. Amsterdam: Amsterdam University Press, 2011.CrossRef
16.
go back to reference Ministerie van VWS. Toekomst AWBZ. Brief van de staatssecretaris van WS. TK30597/Nr.296. Den Haag: VWS, 2013. Ministerie van VWS. Toekomst AWBZ. Brief van de staatssecretaris van WS. TK30597/Nr.296. Den Haag: VWS, 2013.
17.
go back to reference Bijsterveld TK. Geen kwestie van leeftijd: Verzorgingsstaat, wetenschap en discussies rond ouderen in Nederland, 1945-1982. Maastricht: Maastricht University, 1995. Bijsterveld TK. Geen kwestie van leeftijd: Verzorgingsstaat, wetenschap en discussies rond ouderen in Nederland, 1945-1982. Maastricht: Maastricht University, 1995.
18.
go back to reference Gilleard CJ, Higgs P. Cultures of ageing: Self, citizen, and the body. Harlow: Pearson Education, 2000. Gilleard CJ, Higgs P. Cultures of ageing: Self, citizen, and the body. Harlow: Pearson Education, 2000.
19.
go back to reference Craig G. Citizenship, exclusion and older people. J Soc Pol 2004;33:95–114.CrossRef Craig G. Citizenship, exclusion and older people. J Soc Pol 2004;33:95–114.CrossRef
20.
go back to reference Ootes S, Pols AJ, Tonkens EH, Willems DL. Where is the citizen? Comparing civic spaces in long term mental healthcare. Health & Place 2013(22). Ootes S, Pols AJ, Tonkens EH, Willems DL. Where is the citizen? Comparing civic spaces in long term mental healthcare. Health & Place 2013(22).
21.
go back to reference Sixsmith J, Sixsmith A, Fänge AM, Naumann D, Kucsera C, Tomsone S, Haak M, Dahlin-Ivanoff S, Woolrych R. Healthy ageing and home: The perspectives of very old people in five European countries. Soc Sci Med 2014;106:1–9.PubMedCrossRef Sixsmith J, Sixsmith A, Fänge AM, Naumann D, Kucsera C, Tomsone S, Haak M, Dahlin-Ivanoff S, Woolrych R. Healthy ageing and home: The perspectives of very old people in five European countries. Soc Sci Med 2014;106:1–9.PubMedCrossRef
22.
go back to reference Ontwikkelingsmaatschappij Parkstad Limburg. De derde leeftijd van Parkstad. Heerlen, 2005. Ontwikkelingsmaatschappij Parkstad Limburg. De derde leeftijd van Parkstad. Heerlen, 2005.
23.
go back to reference Beleidskader Sociaal Domein. Drie decentralisaties in één: jeugdwet, nieuwe Wmo en participatiewet. Gemeente Heerlen, 2014. Beleidskader Sociaal Domein. Drie decentralisaties in één: jeugdwet, nieuwe Wmo en participatiewet. Gemeente Heerlen, 2014.
24.
go back to reference Alvesson M, Sköldberg K. Reflexive Methodology. New Vistas for Qualitative Research. London: Sage publications ltd, 2009. Alvesson M, Sköldberg K. Reflexive Methodology. New Vistas for Qualitative Research. London: Sage publications ltd, 2009.
Metagegevens
Titel
Betekenissen van burgerschap van ouderen in de participatiesamenleving
Een analyse van ‘Voor Elkaar in Parkstad’
Auteurs
Susan van Hees
Klasien Horstman
Maria Jansen
Dirk Ruwaard
Publicatiedatum
01-05-2015
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen / Uitgave 5/2015
Print ISSN: 1388-7491
Elektronisch ISSN: 1876-8776
DOI
https://doi.org/10.1007/s12508-015-0076-9

Andere artikelen Uitgave 5/2015

TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen 5/2015 Naar de uitgave