Beroepspraktijkvorming Mbo-verpleegkundige

Je gaat:

Je gaat:

Je gaat:

Goede zorg verlenen begint bij het in kaart brengen van de vragen en behoeften van de zorgvrager. Welke zorg heeft de zorgvrager nodig? Welke wensen en verwachtingen leven er bij de zorgvrager en zijn naasten? Hoe vertaal je de zorgbehoefte, wensen en omstandigheden in concrete doelen?

Deze opdracht gaat over het wassen, het aan- en uitkleden en over de uiterlijke verzorging van een aantal zorgvragers. ‘Uiterlijke verzorging’ houdt in: haar-, huid-, oog- en mondverzorging. Misschien zie je er tegen op om lichamelijk contact te maken, of wellicht denk je juist: ‘Fijn, nu kan ik eindelijk aan de slag’.

Zorgvragers hebben hulp nodig bij eten en drinken als zij ziek of verzwakt zijn. Ook kan een oudere zorgvrager verward of onrustig zijn en daarom hulp nodig hebben. Denk bijvoorbeeld ook aan blinde zorgvragers. Of zorgvragers die tijdelijk hun handen niet kunnen gebruiken. Baby’s en jonge kinderen moeten leren om zelfstandig te eten en te drinken. In al deze situaties zul jij moeten helpen bij het eten en drinken.

Veel zorgvragers hebben hulp nodig bij de toiletgang. Het gevolg hiervan kan zijn dat zorgvragers een gevoel krijgen van afhankelijkheid, angst of schaamte. Vooral bij incontinentie zijn gevoelens van schaamte en onzekerheid vaak groot. Het vereist tact en inzicht om op een passende manier met deze gevoelens om te gaan. Ook jij als zorgverlener kunt overigens schaamtegevoelens ervaren als je een zorgvrager helpt bij de toiletgang.

Beweging en mobiliteit geven een mens vrijheid. Beperkingen in de mobiliteit worden ervaren als ernstig en lastig. Er zijn gelukkig hulpmiddelen om de zelfstandigheid van een zorgvrager te bevorderen en om je eigen rug te ontlasten. Deze hulpmiddelen moeten wel op de juiste manier gebruikt worden. Ergonomisch verantwoord werken is dan ook belangrijk.

Een gezond slaap- en waakritme is bevorderlijk voor het welzijn van de mens. Ieder mens heeft zijn eigen slaappatroon. Sommige mensen slapen veel, anderen weinig, sommige mensen slapen makkelijk in en anderen liggen juist langdurig wakker. Het kan gebeuren dat door lichamelijke en/of psychische veranderingen het slaap- en waakritme verstoord raakt, waardoor men overdag slaapt en ’s nachts wakker is. Voor jou is het belangrijk te weten wat je voor een zorgvrager in zo’n situatie kunt betekenen.

In je dagelijkse werk als verpleegkundige krijg je te maken met verschillende soorten bedden en hulpmiddelen, die de zorgvragers nodig hebben voor hun rust. In zorginstellingen vind je vaak hetzelfde type bed. Zorgvragers thuis hebben natuurlijk een eigen bed. Kinderbedden (ledikantjes en wiegen) hebben weer hun eigen specifieke veiligheidseisen.

Als je werkt in de zorg kom je in contact met mensen die ongeneeslijk ziek zijn en sterven. Hoe jij als verpleegkundige staat tegenover ongeneeslijke ziekten en de dood maakt veel uit voor de begeleiding die je kunt bieden. Het is belangrijk dat je je eigen gevoelens hierover onderzoekt. Persoonlijke ervaringen met ongeneeslijke ziekten en de dood (bijvoorbeeld in je eigen omgeving) bepalen mede je houding en gedrag ten opzichte van een terminale zorgvrager.

Als verpleegkundige signaleer je vaak als eerste veranderingen in de gezondheidstoestand van een zorgvrager. Het tijdig signaleren van deze veranderingen kan van levensbelang zijn. Je kunt bijvoorbeeld te maken krijgen met een plotselinge verslechtering van de conditie van de zorgvrager, waardoor je snel moet handelen. Maar de situatie kan ook verbeteren, bijvoorbeeld doordat medicijnen aanslaan.

Het geven van voorlichting, advies en instructie aan een individuele zorgvrager hoort bij je werk als verpleegkundige. Onderwerpen van voorlichting kunnen zijn: hygiëne, veiligheid of gezond gedrag. Tijdens de zorg en de behandeling geef je regelmatig persoonlijke adviezen over de gezondheid en het welzijn van de zorgvrager.

Voorlichting en advisering door verpleegkundigen aan groepen is, als het goed georganiseerd wordt, zeer effectief. De onderlinge uitwisseling van deelnemers draagt daaraan bij.

Men zegt wel eens: ‘Een ongeluk zit in een klein hoekje’. Het is belangrijk dat je onveilige situaties in je werk herkent en maatregelen kunt nemen om ongevallen te voorkomen. Toch zijn niet alle ongevallen te voorkomen. Als je te maken krijgt met een ongeval of een crisissituatie moet je de juiste acties kunnen ondernemen. Daar zul je vaak de hulp van anderen bij inroepen. Je werkt bijvoorbeeld samen met een arts, met ambulanceverpleegkundigen of soms met de politie.

Helaas gebeurt het steeds vaker dat je agressie op je werk tegenkomt of dat iemand je lastig valt met ongewenste intimiteiten. Soms word je geconfronteerd met ongewenst gedrag van zorgvragers of hun familieleden. Dat heeft nogal eens te maken met gevoelens van onmacht of verschil in verwachtingen. Ieder mens reageert anders op spanningen. Van jou wordt verwacht dat je adequaat reageert en dat je professioneel handelt om verergering van een moeilijke situatie te voorkomen. Zonodig en zo mogelijk roep je de hulp van anderen in. Je kunt denken aan collega’s, beveiliging of zelfs de politie.

Ziek zijn en afhankelijk worden van anderen kan zeer ingrijpend zijn voor de zorgvrager en mensen uit zijn naaste omgeving. Een zorgvrager en/of zijn naasten/mantelzorgers doen in dit opzicht vaak een beroep op je. Ze willen dat je interesse toont voor hun problemen en actief luistert naar hun zorgen. Jouw begrip, steun en advies kunnen de zorgvrager en zijn naasten/mantelzorgers helpen bij de verwerking van de ziekte of de beperkingen.

Leren omgaan met geld, reizen met de trein, omgaan met een medebewoner, een brief opstellen, een afspraak voor de kapper maken. Dit zijn voorbeelden van activiteiten die je samen met een zorgvrager kunt doen.

In woonvoorzieningen en centra voor dagvoorzieningen worden in het kader van de dagbesteding van zorgvragers geregeld groepsactiviteiten georganiseerd. Je kunt hierbij denken aan creatieve, educatieve activiteiten, maar ook aan recreatieve activiteiten zoals uitstapjes. Je hebt als verpleegkundige de taak om de activiteiten goed voor te bereiden, uit te voeren en te evalueren. Daarnaast heb je aandacht voor de individuele wensen en het groepsproces.

Als verpleegkundige in de 24-uurszorg heb je een spilfunctie. Je bent de vaste factor in het zorgproces, waarin veel verschillende mensen van diverse disciplines werken. Daarom moet je een goed overzicht van de zorg hebben en je moet duidelijke afspraken maken. Benamingen die je voor deze verpleegkundige rol tegenkomt zijn onder andere: coördinerend verpleegkundige of eerstverantwoordelijke verpleegkundige. In deze rol heb je als verpleegkundige de taak om effectief en efficiënt met veel betrokkenen te communiceren, zodat je samen goede kwaliteit van zorg kunt leveren.

Verplegen is een continu proces. Vaak heb je te maken met veranderingen in de zorgbehoefte.

Samenwerken betekent ook samen overleggen. Overleggen is geen doel op zich, maar een middel om de zorg op elkaar af te stemmen en tot betere zorg te komen. Overleg gaat over de directe zorgverlening aan een zorgvrager of over de organisatie van het werk. Elk werkveld en elke afdeling kent zijn eigen benamingen voor overleg: teamvergadering, multidisciplinair overleg, bewonersbespreking, werkoverleg.

Deskundigheid krijg je niet met je geboorte mee. Je kunt het ook niet kopen of cadeau krijgen. Je bouwt het zelf stap voor stap op. Werken aan je eigen en elkaars deskundigheid is een verrijkende bezigheid. Hoe meer je van je vak afweet, hoe meer je daar met elkaar over praat, hoe prettiger het is om met je vak bezig te zijn en hoe meer zelfvertrouwen je krijgt.

‘Het gaat toch goed zo!’ Dat antwoord krijg je soms als je vraagt waarom iets op een bepaalde manier gedaan wordt. Zo’n antwoord maakt duidelijk dat we gehecht kunnen zijn aan gewoonten en liever niet nadenken over veranderingen. Toch is dat nodig, want de eisen die aan de kwaliteit van de zorgverlening worden gesteld, veranderen snel. Veranderingen in je werk, het werken aan verbeteringen, noem je kortweg: kwaliteitszorg. Redenen om met kwaliteitszorg bezig te zijn, kunnen zijn:

Als leerling- verpleegkundige word je begeleid door collega’s. In de loop van je opleiding ga je zelf werkbegeleiding geven, aan leerlingen of aan nieuwe collega’s. Bij een nieuwe collega gaat het vooral om haar goed in te werken zodat zij zo snel mogelijk zelfstandig kan werken. Een leerling heeft meer ondersteuning nodig van jou als begeleider.

Jij, als beginnend beroepsoefenaar.