Top

Kind en adolescent

Gepubliceerd in:

01-08-2011 | Artikelen

Beoordeling sociaal aanpassingsvermogen bij jeugdigen

Ontwikkeling van een instrument

Auteurs: Mevr. Lianne Lekkerkerker, MSc, Mevr. drs. Carolien Konijn

Gepubliceerd in: Kind en adolescent | Uitgave 3/2011

Samenvatting

Dit artikel is een verslag van de ontwikkeling van het instrument Beoordeling Sociaal Aanpassingsvermogen (bsa). Op basis van een internationale literatuurverkenning, een inventarisatie van de bestaande instrumenten op dit gebied en praktische inzichten van experts uit de zorgsector voor licht verstandelijk beperkte jeugdigen, is het begrip sociaal aanpassingsvermogen geoperationaliseerd in zo meetbaar en concreet mogelijke items. Drie vaardigheidsdomeinen van het sociaal aanpassingsvermogen (conceptueel, sociaal en praktisch) zijn in het instrument verwerkt. De onderzoeksversie van de bsa is op basis van een onderzoek onder 103 jeugdigen en 78 beoordelaars, afkomstig uit diverse praktijkinstellingen van de jeugdzorg en de zorg voor licht verstandelijk beperkte jeugdigen aangepast. De interne consistentie van de definitieve bsa is hoog; de begripsvaliditeit is voldoende. De predictieve validiteit is goed; ruim 80% van de onderzoeksgroep wordt door het instrument juist geclassificeerd. Verder onderzoek is geboden om de externe validiteit te verhogen.

volgende artikel De rol van verklaringen in de keuze van effectieve interventies

In 2002 heeft de American Association on Mental Retardation (aamr) - inmiddels het American Association on Intellectual and Developmental Disabilities (aaidd) – deze drie vaardigheidsgebieden op basis van empirisch bewijs (factoranalyse) onderscheiden. Deze definitie is een reactie op een eerdere definitie van diezelfde aamr waarbij de mate van sociale redzaamheid tot uiting komt in adaptieve vaardigheden op tien gebieden. Voor deze tien gebieden kon geen empirisch bewijs gevonden worden (Buntinx, 2003).

aamr (2002). Mental retardation: Definition, classification, and systems of supports, 10th edition. Washington: American Association on Mental Retardation.

Buntinx, W. H. E. (2003). Wat is een verstandelijke handicap? Definitie, assessment en ondersteuning volgens het aamr-model. Nederlands Tijdschrift voor de Zorg aan Verstandelijk Gehandicapten, 29, 4–24.

De Bildt, A. A., & Kraijer, D. W. (2003). Vineland-Z (Handleiding). Leiden: pits.

Došen, A. (2005). Psychische stoornissen, gedragsproblemen en verstandelijke handicap: Een integratieve benadering bij kinderen en volwassenen. Assen: Koninklijke Van Gorcum.

Jacobs, L., Turner, L .A., Faust, M., & Stewart, M. (2002). Social problem solving of children with and without mental retardation. Journal of Developmental and Physical Disabilities, 14, 37–50.CrossRef

Konijn, C., De Graaf, M., & Van den Berg, G. (2004). Betere toegang tot zorg en speciaal onderwijs. Eindrapport lvg-pilots. Utrecht: nizw Jeugd.

Kraijer, D. W., & Kema, G. N. (1984). Sociale Redzaamheidsschaal voor zwakzinnigen van hoger niveau. Handleiding. Lisse: Swets en Zeitlinger.

Kraijer, D. W., & Plas, J. (2002). Handboek psychodiagnostiek en verstandelijke beperking. Derde druk. Lisse: Swets & Zeitlinger.

Lekkerkerker, L., & Schouten, R. (2009). Instrument ‘Beoordeling Sociaal Aanpassingsvermogen’( bsa ). Utrecht: Nederlands Jeugdinstituut.

Ministerie van vws (2006). Indicatiestelling lvg-jeugd. Brief kenmerk: djb/jz-2676023.

Oppenheimer, L., & Rempt, E. (1986). Social cognitive development with moderately and severely retarded children. Journal of Applied Developmental Psychology, 7, 237–249.CrossRef

Schouten, R., Lekkerkerker, L., & Konijn, C. (2009). Ontwikkeling van en onderzoek naar het instrument Beoordeling Sociaal Aanpassingsvermogen. Eindrapport. Utrecht: Nederlands Jeugdinstituut.

Stoll, J., Bruinsma, W., & Konijn, C. (2004). Nieuwe cliënten voor bureau jeugdzorg. Jeugdigen met meervoudige problemen waaronder een lichte verstandelijke beperking en instrumenten voor herkenning en signalering. Utrecht: nizw Jeugd.

Szepkouski, G. M., Gauvain, M., & Carberry, M. (1994). The development of planning skills in children with and without mental retardation. Journal of Applied Developmental Psychology, 15, 197–206.CrossRef

Van Hove, G. (2003). Personen met een lichte mentale handicap: recente theorievorming met consequenties voor de dagelijkse begeleidingspraktijk. Tijdschrift voor Orthopedagogiek, Kinderpsychiatrie en Klinische Kinderpsychologie, 18, 158–172.

Van Nieuwenhuijzen, M., Orobio de Castro, B., & Matthys, W. (2006). Lvg-jeugdigen: specifieke problematiek en behandeling. Utrecht: Universiteit Utrecht en Landelijk Kenniscentrum-lvg.

Vink, H., & Matthaei, H. (2009). Adviesrapport lvg -problematiek in de jeugdzorg van de stadsregio Amsterdam. Amsterdam: sra.

Wallander, J. L., & Hubert, N. C. (1987). Peer social dysfunction in children with developmental disabilities: Empirical basis and a conceptual model. Clinical Psychology Review, 7, 205–221.CrossRef

Titel: Beoordeling sociaal aanpassingsvermogen bij jeugdigen
Ontwikkeling van een instrument
Auteurs: Mevr. Lianne Lekkerkerker, MSc
Mevr. drs. Carolien Konijn
Publicatiedatum: 01-08-2011
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Kind en adolescent / Uitgave 3/2011
Print ISSN: 0167-2436
Elektronisch ISSN: 1876-5998
DOI: https://doi.org/10.1007/s12453-011-0014-9

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 3/2011

Emoties van pubers in één dag

Flexibele programma-integriteit

De rol van verklaringen in de keuze van effectieve interventies

Van 1 kind naar 2: welke gevolgen heeft de komst van een tweede kind voor de gezinsrelaties?

Summaries

Pesten op school en in de virtuele wereld