Iedere assistent zou af en toe, maar zeker één keer in zijn carrière, een bezoek moeten brengen aan een tandtechnisch laboratorium. Mijn ervaring is dat dit niet alleen erg interessant is met alle nieuwe technologische ontwikkelingen van de afgelopen jaren, maar dat je ook een gezicht hebt bij de mensen die de werkstukken voor jouw praktijk vervaardigen en die ook nog eens de logistiek ervan verzorgen.
TTL Gerrit van Dijk is een tandtechnisch laboratorium, opgericht in 1990 door de huidige eigenaar, je raadt het al Gerrit van Dijk. Er werken 22 mensen op de afdelingen: Prothetiek, Kroon- en brugwerk, Implantaten en Maxillofaciale prothetiek.
×
![]()
Hoe ziet u de ontwikkelingen en toekomst van uw TTL?
“De digitalisering is natuurlijk niet meer weg te denken binnen de tandheelkunde. Iedereen heeft er de mond vol van, maar door de digitalisering komt er ook weer handwerk voor terug. Denk hierbij aan reparaties, bij plaatsingen en uitbreidingen. Tandtechnici worden dental engineers, deskundigen die computerprogramma’s kunnen bedienen. Wij zijn gespecialiseerd in implantaten. Er is bijvoorbeeld een overkappingsprothese nodig op verschillende implantaatsystemen die al in de mond aanwezig zijn. Er komt specialistisch na- en handwerk aan te pas. Het is een andere manier van werken.”
Leveren jullie door geheel Nederland?
“Wij leveren 50 procent in het westen van Nederland en 50 procent in het noorden. Op het gebied van de maxillofaciale prothetiek vervaardigen wij oog- neus- en oor protheses voor zes centra bijzondere tandheelkunde. In het verleden gebeurde dit vooral door de tandtechnische afdeling van de opleidingen tandheelkunde.”
×
![]()
×
![]()
Gaat u ook naar ‘de patiënt toe’ om met een kaakchirurg of met een tandarts te gaan overleggen?
“Jazeker, wanneer het complexe behandelingen en werkstukken betreft. Tijdens de samenwerking tussen tandarts en tandtechnicus – sommigen noemen zich tegenwoordig tandtechnisch adviseur – bij complexe, uitgebreidere behandelingen is de communicatie van groot belang. Samen een behandelplan met stappenplan maken en afspreken wie doet wat. Combineren met meekijken ‘aan de stoel’ levert ons als tandtechnici veel informatie op voor het te maken werkstuk.”
Komen er ook patiënten voor het aanmeten van een prothese en kleurbepaling bij jullie in het laboratorium?
“Ja, het gebeurt regelmatig dat de patiënt langskomt voor een kleurbepaling, maar liever zie ik dat de assistent de kleur bepaalt. Waarom? Het blijkt dat 1 op de 250 vrouwen kleurenblind is en 1 op de 12 mannen. Er is dus zeker een rol voor de (vrouwelijke) assistent weggelegd bij kleurbepalen van een kroon, brug en prothese. Verder is het een pre wanneer de assistent goed kan fotograferen.”
Johan Apol, wat is jouw functies?
“Als logistiek medewerker, ben ik samen met mijn collega Jacqueline Kruijer, verantwoordelijk voor het begeleiden van de in- en uitgaande werkstukken. Dat begint bij het binnenkomen van het werkstuk met het inboeken daarvan in een speciaal computerprogramma. Daarin worden onder andere de patiëntgegevens verwerkt en die van de opdrachtgever. Ook wordt er vastgelegd wat er van ons verwacht wordt en wanneer het werkstuk retour wordt verwacht. Dit laatste soms na overleg met tandarts of assistent en collega’s. Vervolgens zorgen we er voor dat het werkstuk bij de juiste tandarts belandt.”
Hoe verloopt de logistiek van de werkstukken van en naar de praktijk?
“Om de werkstukken te transporteren van tandarts naar laboratorium en weer retour, maken we gebruik van diverse koeriers. Een aantal rijden overdag en anderen ’s nachts. Een onderdeel van ons werk is dus ook om de koeriers op de juiste manier aan te sturen. Als werkstukken gereed zijn om te plaatsen en worden opgestuurd, maken we ook een nota en aan het einde van elke week wordt er gefactureerd. Dit houdt in dat onze klanten een verzameling van nota’s van een week ontvangen op één factuur. Een deel van onze werkzaamheden bestaat dus ook uit een stuk administratie. Verder zijn wij een soort contactpersoon tussen klant en collega’s waarbij we ook diverse vragen zo goed mogelijk proberen te beantwoorden en problemen op te lossen. Om de diverse werkstukken te maken worden er grondstoffen verbruikt die ook door ons worden besteld, we hebben dus vaak contacten met leveranciers.”
Komen er ook patiënten bij jullie in het laboratorium?
“Vaak maken onze klanten gebruik van de mogelijkheid om patiënten naar ons door te sturen voor bijvoorbeeld kleurbepaling of om reparaties te doen of om ingewikkelde casussen te bespreken of behandelen. Dan zijn wij verantwoordelijk voor de eerste ontvangst van de patiënt.”
Wat maakt jouw baan aantrekkelijk?
“Al met al heb ik een veelzijdige baan die door de grote drukte soms erg hectisch is. Dat maakt dit werk leuk en interessant. Veelzijdig, afwisselend, en contact met veel mensen.”
×
![]()
×
![]()
×
![]()
Waarom is het contact met de assistent belangrijk?
“In de contacten met de assistenten vinden wij het belangrijk dat de afstand tussen hen en ons erg klein is dus dat we op een informele manier met elkaar communiceren. Dat maakt het samenwerken erg prettig en zorgt ervoor dat de dingen soepel verlopen. Ons motto: je krijgt wat je geeft!”
Ingrid Rinia-Pietersen, wat is jouw functie en wat is volgens jou verandert aan de rol van de assistent vergeleken met 10 – 20 jaar geleden?
“Als tandtechnicus is mijn functie binnen het laboratorium het vervaardigen van e-max kronen, full-zirkonium kronen en bruggen, tijdelijke voorzieningen en onderstructuren voor kroon- en brugwerk. Dit in verschillende materialen voor verschillende constructies. Dit kan ook op verschillende implantaatsystemen zijn waarbij ik gebruik maak van computer, scanner en freesmachines. Een nieuwe ontwikkeling binnen ons laboratorium is dat we nu ook titaan abutments kunnen frezen en gebruik maken van full-solid FX, waar de kleur al in verwerkt is.”
Wat is jouw advies aan de assistent? Wat verwacht jij van een assistent?
“Voor mij is het belangrijk dat er op de orderbon precies staat omschreven wat de tandarts voor de desbetreffende patiënt wenst te krijgen. Dit omtrent de kleur en het materiaal waar het van gemaakt moet worden. Mijn advies voor de assistent is dan ook om goed te luisteren naar de tandarts en de patiënt, zodat de orderbon zorgvuldig ingevuld kan worden. Wanneer je als assistent kleur mag bepalen van de patiënt zou ik als advies geven om rekening te houden met het licht. In het laboratorium werken we onder TL-lampen wat daglicht nabootst.”
Wat zijn de nieuwste ontwikkelingen wat betreft kroon- en brugwerk?
“10 jaar geleden ben ik in het tandtechniek vak terechtgekomen. Toen waren er ook al wel computers, maar in de loop der jaren is het toch fors toegenomen. De techniek gaat snel. Ook in de tandtechniek. Vroeger, ongeveer 30 jaar terug, werd 90 procent van het werk handmatig gedaan. Nu staan er zes computers, vijf scanners, twee freesmachines en drie 3D-printers. Omdat we steeds meer automatiseren kan het voor een assistent een veranderde rol geven als de tandarts beslist om ook zelf in praktijk te gaan frezen. Denk hierbij aan de Cerec. Dit juichen wij natuurlijk niet toe. Nee hoor, voor ons zal er ook altijd wel werk blijven en zo gaan de ontwikkelingen. Hoe zou het over 10 jaar zijn?”
'De techniek gaat heel snel, er staan nu zes computers