Skip to main content
Top

2011 | hbo | Boek

BekkenbodemFit

Voorkómen en verminderen van bekken(bodem)klachten

Auteur: Helga D. Hentzepeter-van Ravensberg

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

insite
ZOEKEN

Over dit boek

Pijn in de onderrug en het bekken, evenals bekkenbodemklachten worden vaak met zwangere vrouwen geassocieerd. Maar ook mannen en kinderen kunnen hiermee te maken krijgen, denk aan urineverlies of obstipatie.

Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt een relatie tussen enerzijds lagerug- en bekkenpijn en anderzijds urineverlies en verzakkingsklachten als verschijnselen van bekkenbodemdisfunctie. Deze klachten houden onder meer verband met een disfunctie van de bekkenbodemspieren en de stabiliserende spieren rondom het bekken en de lumbale wervelkolom. Daarnaast blijkt het van belang te zijn een verhoogde druk in de buikholte, bijvoorbeeld bij tillen en hoesten, goed te kunnen opvangen en de ademhaling ontspannen te kunnen reguleren.

Door rekening te houden met uit onderzoek bekende risicofactoren zijn bekkenbodemklachten, vooral urineverlies en verzakkingsklachten, te verminderen of mogelijk te voorkomen.

Dit door ook al tijdens oefentherapie en bij sporten te letten op een goede stabilisatie en coördinatie van de onderrug en het bekken op correct bekkenbodemgedrag, ademhaling en buikdrukregulatie.Dit boek beschrijft de relatie tussen stabilisatie van de onderrug en het bekken en bekkenbodem(dis)functies, buikdrukregulatie, ademhaling en ontspanning. Het gaat uitgebreid in op (fysio)therapeutische oefeningen en biedt oefenvoorbeelden en criteria voor de uitvoering. BekkenbodemFit-oefeningen zijn bruikbaar tijdens reguliere oefentherapie en in afzonderlijke beweegprogramma’s.BekkenbodemFit is bedoeld voor algemene of gespecialiseerde fysiotherapeuten, sportinstructeurs en andere geïnteresseerden.

Inhoudsopgave

Voorwerk

BekkenbodemFit: inleiding

Voorwerk
1 Historie
Samenvatting
Al vele eeuwen is er aandacht voor het voorkomen en behandelen van rugklachten: de mens blijft ongeacht het tijdsbeeld een moeizame relatie met zijn lage rug en bekken houden. Of anders gezegd: ook al verschilt de fysieke belasting per eeuw, per beroepsgroep of per individu, de balans tussen de persoonlijke belasting en belastbaarheid schuift blijkbaar mee op.
Helga D. Hentzepeter-van Ravensberg
2 Opzet BekkenbodemFit
Samenvatting
BekkenbodemFit biedt oefeningen op het gebied van lage rug, bekken én bekkenbodem, bezien vanuit de bekkenfysiotherapie. Tot de doelgroep van BekkenbodemFit behoort iedereen (m/v) die onder fysiotherapeutische begeleiding actief wil bewegen, waarbij speciale aandacht wordt besteed aan het zo mogelijk voorkomen of verminderen van problematiek op het gebied van lage rug, bekken en bekkenbodem.
Helga D. Hentzepeter-van Ravensberg
3 Voorwaarden BekkenbodemFit
Samenvatting
Voorwaarden voor het opzetten, integreren en uitvoeren van het Oefenprogramma BekkenbodemFit zijn onder te verdelen in voorwaarden waaraan de fysiotherapeut/docent moet voldoen en voorwaarden waaraan de oefenruimte moet voldoen. Daarnaast zijn er randvoorwaarden zoals hulpmiddelen om de lessen optimaal te kunnen geven.
Helga D. Hentzepeter-van Ravensberg
4 Intake
Samenvatting
Voordat een cursist aan het losstaand beweegprogramma BekkenbodemFit zal meedoen, wordt een specifieke (schriftelijke) intake afgenomen. Hiermee worden de algemene fitheid, de algemene gesteldheid en de algemene medische geschiedenis nagegaan. Tevens is het belangrijk een indruk te krijgen van eventuele specifieke klachten op het gebied van bekken en lage rug of bekkenbodem.
Helga D. Hentzepeter-van Ravensberg

BekkenbodemFit: theorie

Voorwerk
1 Bekken
Samenvatting
De bekendste vorm van lagerug- en bekkenpijn is die bij vrouwen tijdens de zwangerschap (prepartum) en na de bevalling (postpartum) op. In verband met internationale consensus ten aanzien van een eenduidige naamstelling, praten we tegenwoordig over ‘pelvic girdle pain’ (PGP) of ‘pregnancy-related pelvic girdle pain’ (PPGP).
Helga D. Hentzepeter-van Ravensberg
2 Bekkenbodem
Samenvatting
De bekkenbodem is op de cortex (motorische homunculus) in verhouding tot onze zintuigen slechts een klein gebiedje. Oefenen met de bekkenbodem heeft daarbij als nadeel dat je geen direct zicht hebt op je eigen vagina of anus. Daarom is duidelijke uitleg waar de bekkenbodem zich bevindt, hoe deze aanvoelt en wat je ermee kunt doen belangrijk voor de beeldvorming in onze hersenen.
Helga D. Hentzepeter-van Ravensberg
3 Buikdrukregulatie
Samenvatting
Door te ademen krijgen we zuurstof in de longen. Via het bloedtransport door de longaderen gaat de zuurstof naar het hart en wordt daarna via de slagaders naar de organen en spieren gepompt. Zuurstof is nodig voor het verbranden van voedingsstoffen, waarbij energie en koolzuurgas vrijkomen. Het laatste gaat via het bloedtransport door de aderen terug naar het hart en wordt vervolgens via de longslagaderen terug naar de longen gepompt en uitgeademd.
Helga D. Hentzepeter-van Ravensberg
4 Ademhaling en ontspanning
Samenvatting
Ontspanning en ademhaling zijn nauw met elkaar verbonden. Enerzijds is ontspanning niet goed mogelijk wanneer de ademhaling wordt belemmerd, anderzijds is rustig ademhalen moeilijk voor wie gespannen is. De ademhaling wordt niet voor niets de spiegel van de emoties genoemd. Met ontspanningsoefeningen kan de verhoogde spierspanning worden verlaagd tot het normale niveau van basisspanning.
Helga D. Hentzepeter-van Ravensberg

BekkenbodemFit: actief

Voorwerk
1 Trainen
Samenvatting
In dit praktische deel wordt aangegeven hoe de BekkenbodemFit-oefeningen gebruikt kunnen worden, namelijk BekkenbodemFit als compleet oefenprogramma met een eigen lesopbouw, of de BekkenbodemFit-oefeningen los geïntegreerd binnen de bestaande oefentherapie. Voor beide manieren van BekkenbodemFit-gebruik zijn de oefeningen in dit deel bedoeld.
Helga D. Hentzepeter-van Ravensberg
2 Warming-up
Samenvatting
In dit hoofdstuk wordt ingegaan op het eerste blok: de warming-up. Dit is de start van intensief bewegen en voorkomt onnodige spierpijn, een verhoogde kans op blessures en uiteindelijk een minder goede prestatie. De warming-up is een totaaloefening, bedoeld om zo veel mogelijk spiergroepen te laten werken en het lichaam voor te bereiden op een situatie waarin het optimaal kan presteren.
Helga D. Hentzepeter-van Ravensberg
3 Kracht en coördinatie
Samenvatting
Na het aerobe begindeel in de warming-up, worden in het middendeel specifieke spierversterkende oefeningen gedaan: de krachttraining. Het doel van dit deel van de les is het verbeteren van kracht, spieruithoudingsvermogen en flexibiliteit van de grote spiergroepen inclusief de bekkenbodemspieren. Een optimale spiertonus van de bekkenbodem biedt een goede ondersteuning voor de organen in het kleine bekken.
Helga D. Hentzepeter-van Ravensberg
4 Coolingdown, ademhaling en ontspanning
Samenvatting
Coolingdown brengt het actieve lichaam terug in rusttoestand en de hartslag terug naar het niveau van voor de training. Tijdens de coolingdown kan rustig ritmisch worden bewogen om de veneuze bloedstroom langzaam te laten verminderen en om de spieren te kunnen stretchen. Pas op voor te veel afkoeling; laat cursisten bij ontspanningsoefeningen eventueel een extra kledingstuk aantrekken. Er wordt bij coolingdown niet veel materiaal gebruikt: meestal zijn oefenmatjes en wat kussens voldoende.
Helga D. Hentzepeter-van Ravensberg
5 Oefenen: bekken
Samenvatting
BekkenbodemFit-oefeningen kunnen zoals bekend geïntegreerd worden binnen de individuele oefentherapie. De nadruk ligt op stabilisatie- en coördinatieoefeningen voor lage rug en bekken en altijd in relatie met bekkenbodem, ademhaling en buikdrukregulatie. Tevens wordt gelet op compensatiemechanismen en ontspanning. In dit hoofdstuk wordt ingegaan op oefeningen, meer gericht op lage rug en bekken, maar met aandacht voor alle genoemde punten.
Helga D. Hentzepeter-van Ravensberg
6 Oefenen: bekkenbodem
Samenvatting
BekkenbodemFit-oefeningen kunnen geïntegreerd worden binnen de individuele oefentherapie. De nadruk ligt op stabilisatie- en coördinatieoefeningen voor lage rug en bekken en altijd in relatie met bekkenbodem, ademhaling en buikdrukregulatie. Tevens wordt gelet op compensatiemechanismen en ontspanning. In dit hoofdstuk wordt ingegaan op oefeningen, meer gericht op de bekkenbodem, maar met aandacht voor alle genoemde punten.
Helga D. Hentzepeter-van Ravensberg
7 Oefenen: buikdrukregulatie
Samenvatting
BekkenbodemFit-oefeningen kunnen geïntegreerd worden binnen de individuele oefentherapie. De nadruk ligt op stabilisatie- en coördinatieoefeningen voor lage rug en bekken en altijd in relatie met bekkenbodem, ademhaling en buikdrukregulatie. Tevens wordt gelet op compensatiemechanismen en ontspanning. In dit hoofdstuk wordt ingegaan op oefeningen voor buikdrukregulatie, met aandacht voor alle genoemde punten.
Helga D. Hentzepeter-van Ravensberg
8 Oefenen: ademhaling en ontspanning
Samenvatting
BekkenbodemFit-oefeningen kunnen geïntegreerd worden binnen de individuele oefentherapie. De nadruk ligt op stabilisatie- en coördinatieoefeningen voor lage rug en bekken en altijd in relatie met bekkenbodem, ademhaling en buikdrukregulatie. Tevens wordt gelet op compensatiemechanismen en ontspanning. In dit hoofdstuk wordt ingegaan op ademhalings- en ontspanningsoefeningen, maar met aandacht voor alle genoemde punten.
Helga D. Hentzepeter-van Ravensberg
Nawerk
Meer informatie
Titel
BekkenbodemFit
Auteur
Helga D. Hentzepeter-van Ravensberg
Copyright
2011
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Elektronisch ISBN
978-90-313-7495-3
Print ISBN
978-90-313-7494-6
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-313-7495-3