Behandeling en preventie van coeliakie

De behandeling van coeliakie bestaat uit het volgen van een levenslang glutenvrij dieet. Inname van gluten veroorzaakt bij coeliakiepatiënten vlokatrofie van de dunne darm, waardoor resorptiestoornissen kunnen ontstaan. In een glutenvrij dieet zijn de glutenbevattende graansoorten als tarwe, rogge en gerst niet toegestaan. Haver op zich is niet toxisch voor coeliakiepatiënten, maar omdat het in Nederland vaak gecontamineerd is met glutenbevattende granen, is haver vooralsnog ongeschikt voor een glutenvrij dieet. Glutenvrije voeding bevat bij inname volgens de aanbevolen hoeveelheden per leeftijd en geslacht voldoende voedingsstoffen. Het blijft daarbij belangrijk om het dieet regelmatig te evalueren met het oog op de volwaardigheid van de voeding in de veranderende levensfasen en ter motivatie om het dieet vol te houden. Het is niet ondenkbaar dat nieuwe strategieën in de behandeling en preventie van coeliakie zich binnen afzienbare tijd ontwikkelen, nu er steeds meer inzicht komt in de pathogenese van coeliakie. Gedacht moet worden aan een combinatie van mogelijkheden: het selecteren van granen met weinig schadelijke glutenpeptiden, gevolgd door het enzymatisch verwijderen van resterende toxische elementen en het selectief blokkeren van de hla-dq2- of dq8-moleculen, het enzym weefseltransglutaminase of glutenspecifieke T-cellen, die alle een rol spelen bij het ontstaan van coeliakie. Daarnaast lijkt primaire preventie van coeliakie bij mensen met een verhoogd risico op grond van epidemiologische gegevens een reële mogelijkheid. Introductie van een voedselallergeen tijdens borstvoeding kan leiden tot orale tolerantie voor dit antigeen. Hoewel het nog onzeker is of dit ook voor gluten geldt, zou borstvoeding kunnen beschermen tegen het ontwikkelen van coeliakie.