Top

Gepubliceerd in:

2020 | OriginalPaper | Hoofdstuk

38. Beeldvorming

Auteur : J. Lindenberg

Gepubliceerd in: Inleiding in de gerontologie en geriatrie

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Samenvatting

Hoe we over onszelf denken wordt beïnvloed door beelden die wij en anderen hebben over de groepen waartoe wij behoren. Kenmerken die we toekennen aan groepsleden, stereotypen, helpen ons de wereld te categoriseren, te begrijpen en betekenis te geven. Onjuiste of onterechte stereotypen noemen we vooroordelen. De beelden over ouderen vormen zich langs twee dimensies: warmte (bijvoorbeeld vriendelijkheid en wijsheid) en competentie (bijvoorbeeld fysieke afhankelijkheid en onbekwaamheid). Die twee dimensies zien we terug in hoe de media ouderen neerzetten en in hoe we over veroudering denken. Maatschappelijk zien we dat ouderen anders benaderd worden dan andere leeftijdsgroepen: zij krijgen te maken met leeftijdsdiscriminatie en babypraat. Theorieën over beeldvorming suggereren dat beelden over ouderen voortkomen uit onze angst voor de dood, uit de negatievere sociale identiteit die met ouderen wordt geassocieerd of doordat ouderen minder gewaardeerde maatschappelijke rollen vervullen. De (on)bewuste beelden die we hebben zijn hardnekkig en lastig te beïnvloeden. Het beïnvloeden van beeldvorming over ouderen wordt vooral geprobeerd via intergenerationeel contact of voor ouderen zelf door coaching en gespreksgroepen.

vorige hoofdstuk Pensionering

volgende hoofdstuk Geriatrische syndromen

NB. In deze grote, meta-analytische studies worden ‘east’ en ‘west’ of ‘collectivistisch’ en ‘individualistisch’ vaak op een hoop gegooid. Nadere analyses geven aan dat er binnen deze grove categorisering wel degelijk verschillen zijn. Met name de studie van North en Fiske (2015) geeft aan dat de verschillen binnen de ‘collectivistische’ en ‘individualistische’ categorie lijken samen te hangen met de snelheid waarmee deze landen te maken hebben gehad met een ouder wordende bevolking (population ageing rate hypothesis).

Allport GW. The nature of prejudice (Unabridged, 25th anniversary ed). Reading, Mass: Addison-Wesley Pub. Co.; 1979.

Ayalon L, Tesch-Römer C, editors. Contemporary perspectives on ageism (Vol. 19). Cham: Springer International Publishing; 2018. https://doi.org/10.1007/978-3-319-73820-8.

Bodner E. On the origins of ageism among older and younger adults. Int Psychogeriatr. 2009;21(6):1003. https://doi.org/10.1017/S104161020999055X.CrossRefPubMed

Burke BL, Martens A, Faucher EH. Two decades of terror management theory: a meta-analysis of mortality salience research. Pers Soc Psychol Rev. 2010;14(2):155–95. https://doi.org/10.1177/1088868309352321.CrossRefPubMed

Christian J, Turner R, Holt N, Larkin M, Cotler JH. (2014). Does intergenerational contact reduce ageism: when and how contact interventions actually work? J Arts & Humaniti. 2014;3(1):1–15.

Cuddy AJC, Norton MI, Fiske ST. This old stereotype: the pervasiveness and persistence of the elderly stereotype. J Soc Issues. 2005;61(2):267–85. https://doi.org/10.1111/j.1540-4560.2005.00405.x.CrossRef

Dovidio JF, Glick PS, Rudman LA, editors. On the nature of prejudice: fifty years after Allport. Malden, MA: Blackwell Pub; 2005.

Kite ME, Stockdale GD, Whitley BE, Johnson BT. Attitudes toward younger and older adults: an updated meta-analytic review. J Soc Issues. 2005;61(2):241–66. https://doi.org/10.1111/j.1540-4560.2005.00404.x.CrossRef

Kotter-Grühn D. Changing negative views of aging: implications for intervention and translational research. Annu Rev Gerontol Geriatr. 2015;35(1):167–86. https://doi.org/10.1891/0198-8794.35.167.CrossRef

Lamont RA, Swift HJ, Abrams D. A review and meta-analysis of age-based stereotype threat: negative stereotypes, not facts, do the damage. Psychol Aging. 2015;30(1):180–93. https://doi.org/10.1037/a0038586.CrossRefPubMedPubMedCentral

Levy BR. Stereotype embodiment: a psychosocial approach to aging. Curr Dir Psychol Sci. 2009;18(6):332–6.CrossRef

Löckenhoff CE, De Fruyt F, Terracciano A, McCrae RR, De Bolle M, Costa PT, et al. Perceptions of aging across 26 cultures and their culture-level associates. Psychol Aging. 2009;24(4):941–54. https://doi.org/10.1037/a0016901.CrossRefPubMedPubMedCentral

Ng R, Allore HG, Trentalange M, Monin JK, Levy BR. Increasing negativity of age stereotypes across 200 years: evidence from a database of 400 million words. PLoS ONE. 2015;10(2):e0117086. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0117086.CrossRefPubMedPubMedCentral

North MS, Fiske ST. Modern attitudes toward older adults in the aging world: a cross-cultural meta-analysis. Psychol Bull. 2015;141(5):993–1021. https://doi.org/10.1037/a0039469.CrossRefPubMed

Selm M, Westerhof GJ, Vos B. Competent en veelzijdig: representatie van ouderen in de Ster-reclame tien jaar later. Tijdschr Gerontol Geriatr. 2007;38(2):51–8. https://doi.org/10.1007/BF03074828.

Stangor C. Social groups in action and interaction 2nd ed. New York, London: Routledge Taylor & Francis Group; 2016.

Tajfel H. Social psychology of intergroup relations. Annu Rev Psychol. 1982;33(1):1–39. https://doi.org/10.1146/annurev.ps.33.020182.000245.CrossRef

Westerhof GJ. De beleving van het eigen ouder worden: multidimensionaliteit en multidirectionaliteit in relatie tot succesvol ouder worden en welbevinden. Tijdschr Gerontol Geriatr. 2003;34(3):96–103.PubMed

Titel: Beeldvorming
Auteur: J. Lindenberg
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Boek: Inleiding in de gerontologie en geriatrie
Print ISBN: 978-90-368-2452-1

Elektronisch ISBN: 978-90-368-2453-8

Copyright: 2020
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-368-2453-8_38

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen