Skip to main content
Top

2016 | Boek

Basisboek anesthesiologische zorg en technieken

Auteur: Jacques Peeters

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

insite
ZOEKEN

Over dit boek

Basisboek anesthesiologische zorg en technieken beschrijft de specifieke taken en verantwoordelijkheden van de anesthesiemedewerker. De auteur baseert zich daarbij op het door de beroepsgroep gevalideerde beroepsprofiel.

Na een historisch overzicht beschrijft de auteur de organisatiestructuur van de afdeling anesthesiologie, waarbij ook de aan anesthesiologie gelieerde beroepen aan bod komen. Daarna komen de verschillende fasen van het anesthesiologisch proces aan de orde, evenals kinderanesthesie, pijnbestrijding en resuscitatie.

Deze zesde druk is geheel geactualiseerd. In deze herziening zijn de toepasselijke wetten, richtlijnen en standpunten van de overheid en de beroepsverenigingen opgenomen.

Basisboek anesthesiologische zorg en technieken is het basisboek voor de anesthesiemedewerker in opleiding, en is als bijscholing en als naslagwerk ook bijzonder nuttig voor hen die reeds in de praktijk werkzaam zijn.

Maak ook de kennistoetsen bij de hoofdstukken van dit boek!

Inhoudsopgave

Voorwerk
1 Historie
Samenvatting
Het onderdrukken van pijn is door de eeuwen heen de drijfveer geweest achter de ontwikkeling van de wetenschap die tegenwoordig anesthesiologie (wetenschap die zich bezighoudt met anesthesie) wordt genoemd. Het vinden van middelen hiervoor is voor een belangrijk deel bij toeval gebeurd.
Jacques Peeters
2 De afdeling anesthesiologie
Samenvatting
Op de afdeling anesthesiologie werken de volgende beroepsbeoefenaren met elkaar samen:
  • anesthesioloog;
  • anesthesiemedewerker;
  • recoveryverpleegkundige;
  • pijnverpleegkundige/consulent.
Jacques Peeters
3 Het pre- en peroperatieve traject
Samenvatting
Voordat een patiënt geopereerd wordt, heeft hij al een heel traject afgelegd, een traject waarbij verschillende disciplines zijn betrokken, ieder vanuit zijn eigen belang en deskundigheid. Dit stelt hoge eisen aan de communicatie.
Jacques Peeters
4 De lichaamshouding van patiënten tijdens anesthesie
Samenvatting
Onder invloed van de zwaartekracht wordt de mens op de aarde gehouden. Deze kracht oefent invloed uit op het gehele lichaam. Wanneer iemand bijvoorbeeld op zijn rug ligt, worden de weefsels aan de onderzijde van het lichaam tussen het skelet en de onderlaag gecomprimeerd.
Jacques Peeters
5 Lichaamstemperatuur
Samenvatting
Warmte-energie ontstaat bij de verbranding van voedingsstoffen in de lichaamscellen met behulp van lichaamswarmte en zuurstof. Deze warmte wordt via de bloedsomloop verdeeld over het lichaam.
Jacques Peeters
6 Anesthesieapparatuur en -toedieningssystemen
Samenvatting
De beroepsinhoud van de anesthesiemedewerker bestaat voor een belangrijk deel uit de praktische toepassing van anesthesieapparatuur en hulpmiddelen.
Jacques Peeters
7 Spontane en kunstmatige ventilatie
Samenvatting
Anesthesiologen en anesthesiemedewerkers zijn deskundig en bekwaam in het management van de ventilatie bij patiënten tijdens anesthesieën en in spoedeisende situaties.
Jacques Peeters
8 Hygiënische aspecten en arbeidsomstandigheden
Samenvatting
Iedere mens kan drager zijn van pathogene micro-organismen, ook zonder dat het bekend is. Door direct of indirect contact kunnen deze micro-organismen worden overgedragen van de ene mens op de andere.
Jacques Peeters
9 De intraveneuze toegangsweg
Samenvatting
Het aanleggen van een intraveneuze toegangsweg is een voorbehouden handeling. Hierbij wordt een kunststofkatheter in een vene ingebracht. Een intraveneuze toegang wordt in relatie tot de anesthesie gebruikt voor het intraveneus (i.v.) toedienen van farmaca, infuusvloeistoffen en bloedproducten. Ook kan er bloed uit worden afgenomen voor hematologisch of serologisch onderzoek.
Jacques Peeters
10 Infuusvloeistoffen en vochtbalans
Samenvatting
De algemene doelstelling voor het toedienen van infuusvloeistoffen pre-, per- en post- operatief is het handhaven van:
  • de water- en elektrolytenbalans;
  • het zuur-base-evenwicht;
  • de colloïd-osmotische druk;
  • de samenstelling en het volume van het bloed.
Jacques Peeters
11 Farmacologie en de bestaande anesthesietechnieken
Samenvatting
Ten behoeve van anesthesietechnieken worden farmaca gebruikt die bepaalde effecten teweegbrengen, zoals het verlagen van het bewustzijn, het voorkomen of bestrijden van pijn, het relaxeren van de spieren en het voorkomen of bestrijden van complicaties.
Jacques Peeters
12 Management van de ventilatie
Samenvatting
Het management van de ventilatie tijdens anesthesieën en in noodsituaties is een van de hoofdtaken van de anesthesioloog en de anesthesiemedewerker. Met management van de ventilatie wordt bedoeld: handelingen die worden toegepast met als doel de ventilatie en daarmee de ademhaling te optimaliseren.
Jacques Peeters
13 Bewaking van patiënten
Samenvatting
De bewaking van patiënten pre-, per- en postoperatief is een kerntaak van de anesthesiemedewerker. Deze kerntaak wordt zelfstandig uitgevoerd wanneer de anesthesioloog afwezig is (tweetafelsysteem). De anesthesioloog moet dan zijn beleid kunnen baseren op de observatie en de toestand van de patiënt en de anesthesietechniek door de anesthesiemedewerker.
Jacques Peeters
14 Bewaking van de circulatie
Samenvatting
De circulatie wordt gevormd door het hart en het bloedvatenstelsel. Het centrum van de circulatie is het hart, een spier die door voortdurend en ritmisch samentrekken en ontspannen, bloed aanzuigt uit en voortstuwt in het bloedvatenstelsel.
Jacques Peeters
15 Capnografie
Samenvatting
Cellen hebben om te overleven zuurstof nodig en produceren bij de verbranding kooldioxide. Aangezien er nauwelijks zuurstofvoorraad in het lichaam aanwezig is, moet voortdurend zuurstof worden aangevoerd. Het door de cellen geproduceerde kooldioxide moet worden afgevoerd omdat anders de zuurgraad van het lichaam te hoog wordt. De zuurgraad (= pH) in het lichaam moet binnen bepaalde grenzen (7,35-7,45) worden gehouden omdat veel fysiologische processen als gevolg van een te hoge of te lage zuurgraad niet (goed) meer kunnen plaatsvinden.
Jacques Peeters
16 Locoregionale anesthesie
Samenvatting
De communicatie tussen het centrale zenuwstelsel en het lichaam gebeurt via zintuigen en zenuwen. Zintuigprikkels en gevoelsprikkels bereiken via perifere zenuwen, ruggenmergszenuwen en hersenzenuwen de hersenen waar ze worden verwerkt. Motorische prikkels bereiken vanuit de hersenen hun doel via andere hersenzenuwen, ruggenmergszenuwen en perifere zenuwen. In de hersenen en het ruggenmerg lopen de gevoelsbanen en motorische banen gescheiden van elkaar. In het ruggenmerg bevinden zich schakelneuronen tussen de sensorische banen aan de achterzijde en de motorische banen aan de voorzijde. Deze maken het mogelijk dat een sensorische prikkel buiten de hersenen om overschakelt op een motorische baan met een reflex tot gevolg. Net buiten het ruggenmerg verzamelen de uittredende motorische zenuwen zich met de intredende sensorische zenuwen tot gemengde zenuwen die zich vertakken in het hele lichaam. Ze blijven hierbinnen wel gescheiden van elkaar. De communicatie tussen centraal en perifeer verloopt deels willekeurig (aan de wil onderhevig) en deels onwillekeurig (onbewust).
Jacques Peeters
17 Complicaties
Samenvatting
Onder een medische complicatie wordt verstaan: een onbedoelde en ongewenste uitkomst tijdens of volgend op het handelen van een zorgverlener, die voor de gezondheid van de patiënt zodanig nadelig is dat aanpassing van het (be)handelen noodzakelijk is dan wel dat sprake is van onherstelbare schade.
Jacques Peeters
18 Postoperatieve zorg
Samenvatting
Onder postoperatieve zorg wordt verstaan de zorg voor een patiënt na een operatie, onderzoek of behandeling. De postoperatieve zorg begint met stopmoment V, de ‘signout’ in de operatie- of behandelkamer door het hele team. Minimaal worden besproken en vastgelegd: essentiële informatie over de verrichte procedure, telling van de gebruikte materialen en instrumenten en afspraken met betrekking tot postoperatieve zorg. De operateur is ervoor (eind)verantwoordelijk dat het stopmoment wordt uitgevoerd en wordt vastgelegd. De zorg kan worden voortgezet in een verkoeverkamer (recovery), een post-anesthesia care unit (PACU) of op de intensivecareafdeling. In afbeelding 18.1 wordt getoond welke keuzen kunnen worden gemaakt. In de PACU wordt zorg geleverd aan postoperatieve patiënten. Deze patiënten behoeven intensieve bewaking en/of behandeling die gericht is op het stabiliseren van de vitale functies postoperatief, met de verwachting dat dit binnen een etmaal gerealiseerd is en door de anesthesioloog geboden kan worden. De PACU biedt zorg tot 24 uur postoperatief, en bevordert de doorstroom van patiënten in het operatieve proces.
Jacques Peeters
19 Anesthesie bij kinderen
Samenvatting
Aan het toedienen van anesthesie bij kinderen wordt een apart hoofdstuk gewijd omdat de uitvoering nogal verschilt van die van volwassenen.
Jacques Peeters
20 Pijn en pijnbestrijding
Samenvatting
Pijn ontstaat als er in het lichaam een beschadiging optreedt. Deze schade kan onder andere het gevolg zijn van een trauma, een verbranding of een ziekteproces. Tijdens de beschadiging komt energie vrij die mechanisch, thermisch (> 44 °C) of chemisch van oorsprong kan zijn.
Jacques Peeters
21 Reanimatierichtlijnen
Samenvatting
De eerste doelstelling van de hulpverlening in spoedeisende situaties is het observeren, beoordelen en zo nodig herstellen en/of handhaven van de vitale functies om daarmee voldoende zuurstoftransport naar de hersenen te garanderen.
Jacques Peeters
Nawerk
Meer informatie
Titel
Basisboek anesthesiologische zorg en technieken
Auteur
Jacques Peeters
Copyright
2016
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Elektronisch ISBN
978-90-368-1187-3
Print ISBN
978-90-368-1186-6
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-1187-3