Skip to main content
Top

2017 | hbo | Boek | 1. editie

(B)eHealth

Technologie voor een gezonde toekomst

Auteurs: Eveline Wouters, Teatske van der Zijpp, Marianne Nieboer

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

insite
ZOEKEN

Over dit boek

Dit boek helpt je om eHealth te gebruiken ter ondersteuning van de gezondheid van jouw cliënt, en leert je samen met je cliënt te zoeken naar wat technologie kan betekenen in het omgaan met zijn of haar chronische aandoening.

Het boek is geschreven vanuit het perspectief van de gebruikers van eHealth: zowel cliënten als behandelaars. Daarbij worden voorbeelden gegeven van eHealth voor veelvoorkomende gezondheidsproblemen uit de praktijk, achtereenvolgens: hartfalen, COPD, dementie, diabetes mellitus, CVA en obesitas. Voor elk van deze chronische gezondheidsproblemen wordt de state-of-the-art beschreven wat betreft achtergrond, diagnostiek en behandeling, de beschikbare evidence over de mogelijkheden van eHealth en ervaringsverhalen van behandelaars en patiënten met eHealth. Ook wordt ingegaan op acceptatie- en implementatievraagstukken van technologie in het zorgdomein, en de rol van persoonlijke copingstijlen en -strategieën van patiënten die het slagen van de toepassing sterk kunnen beïnvloeden.

Technologie (eHealth) kan mensen met een chronische aandoening ondersteunen op een groot aantal gebieden. Zo kan eHealth de cliënt helpen gemakkelijk de juiste informatie te vinden over aandoeningen en kan met allerlei applicaties voorlichting en monitoring plaatsvinden.

Daarnaast kan eHealth door middel van afstemming, coaching en ook puur organisatorisch steun bieden aan mensen die vaak levenslang te maken hebben met een of meer gezondheidsproblemen. Daarbij biedt het volop kansen cliënten zelf de regie te geven over hun eigen gezondheid.

Naast het boek is een website ingericht waar opdrachten voor studenten beschikbaar worden gesteld.

Dit boek is bedoeld voor studenten van hbo-zorgopleidingen zoals verpleegkunde, fysiotherapie, logopedie, podotherapie, diëtetiek en ergotherapie. Deze toekomstige zorgprofessionals zullen een veelheid aan nieuwe technologieën in kunnen zetten bij de zorg voor hun cliënten. Ze zullen daarbij in staat moeten zijn de cliënt te begeleiden in het maken van keuzes voor hulpmiddelen die bij hem of haar passen. Dit boek ondersteunt hen daarbij.

Inhoudsopgave

Voorwerk
1. Inleiding
Samenvatting
Technologie verandert de wereld snel. Ook de zorg verandert daardoor. Technologie biedt grote kansen voor patiënten om meer zelfregie te kunnen voeren, door bijvoorbeeld betere en toegankelijkere informatie en mogelijkheden tot het zelf monitoren van gezondheidsparameters. Maar er zijn ook uitdagingen bij de toepassing van technologie. In dit boek worden zes chronische gezondheidsproblemen behandeld. Van elk wordt de state-of-the art beschreven wat betreft achtergrond, diagnostiek en behandeling. Vervolgens wordt besproken wat er op dit moment bekend is aan mogelijkheden van eHealth. Elk hoofdstuik sluit af met praktijkverhalen, vanuit het perspectief van behandelaar en/of patiënt. Het laatste hoofdstuk gaat over het ‘landen’ van de technologie – een uitdaging die voor elke technologische toepassing in de zorg in meer of mindere mate geldt.
Eveline Wouters, Teatske van der Zijpp, Marianne Nieboer
2. Hartfalen
Samenvatting
Het aantal mensen met chronisch hartfalen neemt als gevolg van vergrijzing snel toe onder de westerse bevolking. Het gaat vaak om oudere mensen waarbij ook comorbiditeiten een rol spelen die functionele en cognitieve beperkingen met zich meebrengen. Kenmerkende symptomen zijn vermoeidheid, kortademigheid en verminderde inspanningstolerantie. De behandeling van deze kwetsbare groep is multidisciplinair en eHealth wordt daarin als een geschikte aanvulling beschouwd. Het aanbod van eHealth, gericht op diagnostiek, educatie, zelfmanagement en psychosociale ondersteuning, draagt volgens beschikbare evidence bij aan behandeldoelen op het gebied van therapietrouw, aanpassingen in leefstijl, fysieke training en psychosociale ondersteuning. Er zijn echter ook dilemma’s. Deze gaan bijvoorbeeld over de grote diversiteit aan verwachtingen van eHealth en dilemma’s rond de verdeling van verantwoordelijkheden bij het gebruik ervan. Dit betekent een nieuwe rol voor zorgverleners in de afstemming met zorgvragers, bij het maken van afspraken over wie welke verantwoordelijkheid neemt in het meten van gegevens, het interpreteren van data en het inzetten van adequate interventies.
Eveline Wouters, Teatske van der Zijpp, Marianne Nieboer
3. COPD
Samenvatting
Longfalen (COPD) is een chronische aandoening die leidt tot grote gezondheidsrisico’s en sterke afname van kwaliteit van leven. De aandoening is niet te genezen maar er zijn veel interventies en behandelingen mogelijk om de ziekteprogressie minder snel te laten verlopen. Bij de behandeling van COPD biedt eHealth kansen, ook om een behandeling op maat te kunnen bieden. Interventies op basis van eHealth zullen altijd gebaseerd zijn op de pijlers van goede zorg voor COPD: voorlichting, zelfmanagement, medicamenteuze behandeling, gedragsondersteuning bij stoppen met roken, bewegen en voeding, zelf monitoren en persoonlijke aandacht.
Eveline Wouters, Teatske van der Zijpp, Marianne Nieboer
4. Dementie
Samenvatting
Dementie is een aandoening die progressief is en een grote impact heeft op het leven van de persoon met dementie en zijn of haar directe omgeving. Technologie kan een ondersteuning bieden voor mensen met deze aandoening en hen in staat stellen langer thuis te wonen. Er zijn vijf belangrijke toepassingsgebieden voor eHealth, namelijk de diagnostiek, de mantelzorgondersteuning, het structureren en ondersteunen van activiteiten in het dagelijks leven, de therapie en de autonomie versus veiligheid. Acceptatie van de technologie door de betrokkenen is van groot belang om technologiegebruik mogelijk te maken. Daarbij worden vaak autonomie en veiligheid (voor de mantelzorgers: gemoedsrust) tegen privacy en afhankelijkheid afgewogen.
Eveline Wouters, Teatske van der Zijpp, Marianne Nieboer
5. Diabetes
Samenvatting
Diabetes Mellitus is een veelvoorkomende chronische ziekte. De ziekte kan zich voordoen in verschillende vormen. Bij elke vorm is het van belang dat de patiënt, indien mogelijk, zijn bloedsuikerwaarden zelf monitort en continu met een juiste insulinetoediening inspeelt op wat zijn lichaam nodig heeft. Een multidisciplinair behandelteam is van belang om de patiënt te kunnen ondersteunen. EHealth kan een meerwaarde hebben bij het aanpassen aan de leefstijlveranderingen. Ook kan eHealth van belang zijn bij het inzichtelijk maken van glucosewaarden en bij het aanpassen van de medicamenteuze therapie.
Eveline Wouters, Teatske van der Zijpp, Marianne Nieboer
6. CVA
Samenvatting
Een CVA ontstaat plotseling en heeft grote impact op het leven. Een snelle diagnose is van belang om de gevolgen zo veel mogelijk te beperken. Direct na de diagnose volgen behandeling en revalidatie. Technologie is onontbeerlijk voor de diagnostiek, met name voor het maken van onderscheid tussen een zogenoemde ‘bloedig’ en ‘niet-bloedig’ CVA. In de revalidatie wordt technologie ingezet voor het monitoren van bewegen en het ondersteunen van de oefeningen op het gebied van motoriek en spraak. Oefenen met behulp van virtual reality is volop in ontwikkeling.
Eveline Wouters, Teatske van der Zijpp, Marianne Nieboer
7. Obesitas
Samenvatting
Obesitas is een multicausale aandoening die leidt tot grote gezondheidsrisico’s en sterke afname van kwaliteit van leven. Bij de behandeling van obesitas biedt eHealth kansen, ook wat betreft de toegankelijkheid voor grotere groepen mensen. Interventies op basis van eHealth zullen altijd gebaseerd zijn op de pijlers van goede zorg voor obesitas: gedragsondersteuning, zelf monitoren en persoonlijke aandacht. Gedragsondersteuning kan met eHealth intensiever en langer worden ingezet dan zonder eHealth. Daarbij kan het hele systeem (gezin) worden betrokken. Monitoring van fysieke activiteit, gewicht en voedselinname is objectief mogelijk en persoonlijke feedback (bijvoorbeeld met SMS of app-berichten), mede op basis van persoonlijke berekende trajecten kan eraan gekoppeld worden. In de grote hoeveelheid van webbased applicaties kan het kiezen vergemakkelijkt worden door te letten op de aanwezigheid van een aantal relevante aandachtspunten.
Eveline Wouters, Teatske van der Zijpp, Marianne Nieboer
8. Technologieacceptatie en -implementatie
Samenvatting
Om technologische ondersteuning in de zorg in het algemeen en eHealth in het bijzonder succesvol toe te passen, is het van belang rekening te houden met factoren die de acceptatie en implementatie van technologie bij individuen en binnen (zorg)organisaties bevorderen. Het succes van technologie wordt voor een groot gedeelte bepaald door de mate waarin zorgvragers, van wie een grote groep op oudere leeftijd is, bereid en in staat zijn deze technologie te gaan gebruiken. Ook bij zorgverleners spelen, deels onbewuste, factoren die het gebruik van technologie in hun werk beïnvloeden. Ook is het van belang dat zorgorganisaties die technologie implementeren in hun zorgprocessen, daarop voldoende voorbereid zijn; er moet gezamenlijke overeenstemming zijn over het nut en de toepassing van het te implementeren (eHealth)systeem, een gedeeld bewustzijn van de veranderingen die de innovatie veroorzaakt in het zorgproces, op een eensgezinde manier gebruik worden gemaakt van het systeem, en ten slotte, ruimte zijn om de innovatie op haar merites te beoordelen aan de hand van evaluaties.
Eveline Wouters, Teatske van der Zijpp, Marianne Nieboer
Nawerk
Meer informatie
Titel
(B)eHealth
Auteurs
Eveline Wouters
Teatske van der Zijpp
Marianne Nieboer
Copyright
2017
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Elektronisch ISBN
978-90-368-1073-9
Print ISBN
978-90-368-1072-2
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-1073-9