Antibiotica voor acute hoest: het voorschrijfgedrag van huisartsen in dertien Europese landen

Doel Ons doel was in kaart te brengen hoe vaak huisartsen in verschillende Europese landen antibiotica voorschrijven voor acute hoest, en welk effect dit heeft op het ziektebeloop.

Methode Wij verrichtten een cross-sectioneel prospectief observationeel onderzoek onder volwassen patiënten in 13 Europese landen die met een nieuwe of verergerende hoest bij de huisarts kwamen of bij wie de huisarts een infectie van de lage luchtwegen vermoedde. De huisartsen noteerden bij presentatie de symptomen en welk beleid zij volgden, de patiënten hielden 28 dagen een symptoomdagboek bij. Onze primaire uitkomstmaten waren het voorschrijven van antibiotica en het beloop van de symptomen in de tijd.

Resultaten Aan het onderzoek namen 384 huisartsen deel, die 3402 patiënten includeerden. Van 3296 (97%) patiënten ontvingen de onderzoekers een volledig registratieformulier en van 2560 (75%) patiënten een compleet symptoomdagboek. De ernst van de symptomen bij presentatie (gescoord door de huisarts op een schaal van 0 tot 100) varieerde van 19 in Spanje en Italië tot 38 in Zweden. In gemiddeld 53% van de episoden schreven de artsen antibiotica voor, maar dit varieerde per land van 20% tot bijna 90% (België 25,9%, Nederland 41,5%). Ook na correctie voor klinische presentatie en demografische kenmerken bleven de verschillen aanzienlijk. Noorse huisartsen schreven het minst vaak antibiotica voor (OR 0,18; 95%-BI 0,11 tot 0,30), Slowaakse het vaakst (OR 11,2; 95%-BI 6,20 tot 20,27). Ook het soort antibioticum varieerde sterk. Amoxicilline, het meest voorgeschreven middel, werd in Noorwegen het minst vaak gegeven (3% van de voorgeschreven antibiotica), in Engeland het vaakst (83%). Fluorochinolonen werden in sommige landen helemaal niet voorgeschreven, maar in Italië aan 18% van de patiënten. Patiënten die geen antibiotica kregen, herstelden nagenoeg even snel als patiënten die wel antibiotica kregen.

Conclusie De variatie in de klinische presentatie biedt geen verklaring voor de grote verschillen in het voorschrijven van antibiotica bij lageluchtweginfecties en/of hoest in Europa. Antibiotica hebben nauwelijks invloed op het herstel van de hoestklachten.