Andere tijden, andere werkelijkheden

De geestelijke gezondheidszorg kent over het geheel bezien twee soorten behandelingsactiviteiten: pillen en praten. Dit artikel gaat over het praten, in het bijzonder de psychotherapie. Psychotherapeuten doen nog weinig aan systematische reflectie en monitoring van de psychotherapeutische behandeling. Specialistische beroepsverenigingen hebben dit ook niet als majeur aandachtspunt in hun beleid opgenomen. Een verklaring hiervoor is dat de beroepsverenigingen een nogal sterk naar binnen gerichte cultuur lijken te hebben. Dit kan gezien worden als een inperkende oplossing voor het spanningsveld tussen de behoefte om wetenschappelijk objectief te zijn en de onvermijdelijk subjectieve en onzekere aard van de psychotherapeutische arbeid. Soms kunnen beroepsverenigingen daardoor kenmerken vertonen van sociale afweersystemen. In die situatie bieden zij hun leden te weinig ondersteuning bij het vergroten van intercollegiale transparantie en kwaliteitsborging. Psychotherapeuten hebben echter goed gereedschap nodig bij het expliciteren, reflecteren en bijstellen van het psychotherapeutische proces en vooral van hun eigen bijdrage daaraan. Dit gezichtspunt wordt uitgewerkt aan de hand van een model waarin de begrippen triangulatie en derdsheid als handreiking worden ingezet voor een patiëntgerichte, veilige en effectieve psychotherapiesetting.