Top

TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen

Gepubliceerd in:

01-04-2011

‘Alcohol een ander verhaal’, een gecontroleerde effectevaluatie op de basisschool

Auteurs: Monique Heemskerk, Mandy van den Brink, Ingrid Steenhuis, Michiel de Boer, Gea Breebaart

Gepubliceerd in: TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen | Uitgave 3/2011

Samenvatting

In dit artikel wordt het effect beschreven van alcoholvoorlichting met behulp van het lespakket ‘Alcohol een ander verhaal’ op leerlingen van groep acht in het basisonderwijs in West-Friesland. Aan het vergelijkend onderzoek met een quasiexperimenteel design hebben negen experimentele scholen, met 209 leerlingen, en acht controlescholen, met 169 leerlingen, deelgenomen. Gegevens zijn verzameld met vragenlijsten die door de leerlingen tweemaal, met een interval van drie tot vier weken, in de klas zijn ingevuld. ‘Alcohol een ander verhaal’ leidt tot meer kennis over alcohol, de gevolgen van alcoholgebruik en de specifieke gevolgen ervan bij jongeren. Ook hebben leerlingen als gevolg van het project vaker een gesprek en een afspraak met hun ouders over de leeftijd waarop ze mogen gaan drinken. Voor attitude ten aanzien van alcoholgebruik door jongeren werd een klein maar ongunstig significant effect gevonden. Er kon geen significant effect worden aangetoond op de subjectieve norm van ouders en van vrienden, op self-efficacy en op de intentie om op de korte termijn geen alcohol te gaan drinken.

vorige artikel Genetisch bepaald of leefstijl gefaald?

volgende artikel Het Minnesota Model

Monshouwer K, Dorsselaar S, van, Gorter A, Verdurmen J, Vollebergh W. Jeugd en riskant gedrag. Kerngegevens uit het peilstationsonderzoek 2003. Utrecht: Trimbos-instituut, 2004.

Monshouwer K, Dorsselaer S, van, Verdurmen J, Graaf R, de, Os J, van, Vollebergh W. Trends in adolescent alcohol user. Findings from 1992 to 2003 from the Dutch National School Survey on substance use. Utrecht: Trimbos-instituut, 2006.

Monshouwer K, Verdurmen J, Dorsselaar S, van, Smit E, Gorter A, Vollebergh W. Jeugd en Riskant Gedrag 2007. Kerngegevens van het Peilstationsonderzoek Scholieren. Roken, drinken, drugsgebruik en gokken onder scholieren vanaf 10 jaar. Utrecht: Trimbos-instituut, 2008.

Adriaensens L, Duin-de Boer E, Waardenburg C. Jongerenenquête West-Friesland 2005; een onderzoek naar tweede- en vierdeklassers in het voortgezet onderwijs via E-MOVO. Hoorn: GGD West-Friesland, 2006.

Waardenburg C, Lempens A. Alcoholgebruik Westfriese jongeren. Programmabureau Integrale Veiligheid Noord-Holland Noord, 2007.

Holzmann M, Haan B, de, Bouwmeester J, Lempens A. Jeugdmonitor West-Friesland, 10- tot en met 15-jarigen. I&O Research. 2007.

Verdurmen J, Abraham M, Planije M et al. Alcoholgebruik en jongeren onder de 16 jaar. Utrecht: Trimbos-instituut, 2006.

Hibell B, Andersson B, Bjarnason T et al. The ESPAD Report 2003. Alcohol and Other Drug Use Among Students in 35 European Countries. The Swedish Council for Information on Alcohol and Other Drugs (CAN) and the Pompidou Group at the Council of Europe. Stockholm, Sweden. 2004.

Bot M. Jeugdenquête 0-12 jaar West-Friesland 2007. Schagen: GGD Hollands Noorden, 2007.

10.

Pol M, van der, Duijser E. Meting alcoholgebruik jongeren. Onderzoek onder Nederlandse jongeren 10 t/m 15 jaar. Amsterdam: NIPO, 2003.

11.

Vorst H, van der, Vermulst A, Dekoviç M, Meeus W, Engels R. Identification and prediction of drinking trajectories in early and mid adolescence. Alcoholism Clin Exp Res 2008;31.

12.

Vet R, Eijnden R, van der. Het gebruik van alcohol door jongeren en de rol van ouders: resultaten van twee metingen. Rotterdam: IVO, 2007.

13.

VWS, Alcohol en Jongeren; Brief van de minister van VWS. Den Haag: ministerie van VWS, 24-3-2005.

14.

Breebaart G. De West-Frisse Jeugd 2007. Hoorn: GGD Hollands Noorden, 2008.

15.

Vlokhoven B, van. Alcohol een ander verhaal, informatiekatern, Voorlichting met de methode verhalend ontwerpen. Utrecht: Trimbos-instituut, 2004.

16.

Vries H, de, Dijkstra M, Kuhlman P. Self-efficacy: the third factor besides attitude and subjective norm as a predictor of behavioural intentions. Health Educ Res 1988;3:273–282.CrossRef

17.

Lechner L, Kremers S, Meertens R, Vries H, de. Determinanten van Gedrag. In: Brug J, Assema Pv, Lechner L, editors. Gezondheidsvoorlichting en gedragsverandering. Assen: van Gorcum, 2007, p 75–105.

18.

Jonkers R, Weerdt I, de, Nierkens V, Jongkind S. De gezonde school en genotmiddelen 1995–1998; Eindevaluatie. Haarlem: ResCon, research & consultancy, 1999.

19.

Cuijpers P, Jonkers R, Weerdt I, de, Jong A, de. The effects of drug abuse prevention at school: the ’Healthy School and Drugs’ project. Addiction 2002;97:67–73.PubMedCrossRef

20.

Ajzen I. The theory of planned behavior. Organizational Behavior and Human Decision Processes 1991;50:179–211.CrossRef

21.

Bandura A. Social foundations of thought and action. A social cognitive theory. Erlbaum, 1986.

22.

Vlokhoven B, van. Het voorlichtingsbureau, Alcohol een ander verhaal. Utrecht: Trimbos-instituut, 2004.

23.

Weinstein N. The precaution adoption process. Health Psychol 1988;7:355–386.PubMedCrossRef

24.

Vorst H,van der, Engels R, Meeus W, Dekovic M, Leeuwe J, van. The role of alcohol-specific socialization in adolescents’ drinking behaviour. Addiction 2005;100:1464–1476.PubMedCrossRef

25.

Vos E, Dekkers P, Reehorst E. Verhalend Ontwerpen, een draaiboek. Groningen: Wolters-Noordhoff, 2003.

26.

Cuijpers P, Scholten M, Conijn B. Verslavingspreventie. Een overzichtsstudie. ISBN-13: 978-90-5763-083-5 ed. Den Haag: ZonMw, 2006.

27.

Tobler N, Roona M, Ochshorn P, Marshall D, Streke A, Stackpole K. School-based Adolescent Drug Prevention Programs: 1998 Meta-Analysis. J Primary Prevention 2000;20:275–336.CrossRef

28.

Vlokhoven B, van. Randy en Lea, Alcohol een ander verhaal. Utrecht: Trimbos-instituut, 2004.

29.

Vlokhoven B, van Afscheid van groep 8, Alcohol een ander verhaal. Utrecht: Trimbos-instituut, 2004.

30.

Beschrijving inhoud deskundigheidbevorderende cursus voor de leerkrachten van ’Alcohol een ander verhaal’. Utrecht: Trimbos-instituut. 2008.

31.

Waardenburg C. Uitdraai SPSS: Basisschool en opleiding moeder in vier categorieën. Gegevens uit PGO’s van JGZ van 2005 en 2006 van de GGD Hollands Noorden. Schagen, 2007.

32.

Bruil J, Dijkstra N, Jacobusse G et al. Handleiding Vragenlijsten Schoolgezondheid Basisonderwijs “Wat doe jij voor je gezondheid?”. Utrecht: GGD Nederland, versie 1.0. 2004.

33.

Goossens F, Lammers J, Meijer A, Graaf L de. Voorkomen is beter dan genezen. Aanbevelingen ten behoeve van de ontwikkeling van klassikale genotmiddelenpreventieprojecten in het basisonderwijs. Utrecht, 2003.

34.

Breebaart G, Brink M van, Heemskerk M. ‘Alcohol(voorlichting): een ander verhaal!’ Resultaten van het evaluatieonderzoek in 2008/2009. Factsheet, www.ggdhn.nl. Schagen: GGD Hollands Noorden, 2009.

35.

Crone M, Reijneveld S, Willemsen M, Van Leerdam F, Spruijt R, Hira Sing R. Prevention of smoking in adolescents with lower education: a school based intervention study. Epidemiol Community Health 2003;57:675–680.CrossRef

36.

Twisk J. Applied Multilevel Analysis. 2007 ed. Cambridge: Cambridge University Press, 2007.

37.

Tormala Z, Petty R. What doesn’t kill me makes me stronger: The effects of resisting persuasion on attitude certainty. J Personal Soc Psychol 2002;83:1298–1313.CrossRef

38.

De Vries H, Candel M, Engels R, Mercken L. Challenges to the peer influence paradigm: results for 12–13 year olds from six European countries from the European Smoking Prevention Framework Approach study. Tobacco Control 2006;15:83–89.PubMedCrossRef

39.

Dijkstra M, Mesters I, De Vries H. Effectiveness of a social influence approach and boosters to smoking prevention. Health Educ Res 1999;14:791–802.PubMedCrossRef

Titel: ‘Alcohol een ander verhaal’, een gecontroleerde effectevaluatie op de basisschool
Auteurs: Monique Heemskerk
Mandy van den Brink
Ingrid Steenhuis
Michiel de Boer
Gea Breebaart
Publicatiedatum: 01-04-2011
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen / Uitgave 3/2011
Print ISSN: 1388-7491
Elektronisch ISSN: 1876-8776
DOI: https://doi.org/10.1007/s12508-011-0056-7

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 3/2011

Het lichaam in beweging: een te disciplineren machine?

Gezond en wel participeren

Eerstelijns zorgregistraties leveren informatie over het gebruik en de kwaliteit van zorg, en ontwikkelingen in de volksgezondheid

Mind the gap. Reflectie op de publieke gezondheidszorg

Arbeidsgehandicapten werken vaak in deeltijd

DISMEVAL: Europees onderzoek naar ‘best practices’ op het gebied van disease management evaluatie