7. Acute zorg onder bijzondere omstandigheden

Dit hoofdstuk bespreekt de definities van ramp en crisis, alsook de classificatie van rampen en hoe de ramp- en crisishulpverlening in Nederland is georganiseerd. Terrorisme, ongevallen met gevaarlijke stoffen, pandemie en overstromingen komen aan bod. Van evenementenzorg (VNEZ) worden context en verschillende zorgniveaus besproken. Aantallen mensen en groepsgedrag (hoe gaat men om met paniek?) zijn medebepalend voor de wijze waarop hulp verleend wordt. De psychologie van overleving wordt gekoppeld aan de begrippen body awareness, situational awareness en bewuste ademhaling (tactical, combat en burst breathing). Bij survival medicine en wilderness medicine is de hulpverlener in complexe omstandigheden grotendeels op zichzelf aangewezen. Vanuit de militaire TCCC wordt het MARCH-protocol binnen de civiele hulpverlening geïntegreerd. De organisatie van de rampbestrijding omvat onder andere de GHOR, het NRK en Defensie. Aansturing vindt plaats via Command & Control. Situationele commandovoering is opdrachtgestuurd. Een hulpverleningseenheid heeft een zekere mate van autonomie. De hiërarchische structuur, het GRIP-systeem, de ZiROP, alarmering en triage worden in dit hoofdstuk besproken.