Skip to main content
Top
Gepubliceerd in: Praktische Huisartsgeneeskunde 2/2017

01-04-2017 | Casus

Acute pancreatitis door alcoholgebruik

Auteur: Eldert van der Zee

Gepubliceerd in: Praktische Huisartsgeneeskunde | Uitgave 2/2017

share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail
insite
ZOEKEN

Samenvatting

De anamnese levert geen extra informatie op. Bij lichamelijk onderzoek ziet de arts een matig zieke man met veel pijn. De bloeddruk is 110/70 mm HG en de hartfrequentie 115 per minuut. Zijn temperatuur is 38 graden en hij is wat kortademig. Onderzoek van hart en longen levert niets bijzonders op. Wel heeft hij drukpijn in epigastrio, waarbij zijn buik wel soepel is. Labonderzoek wijst op een leukocytose en verhoogd CRP. De meest opvallende afwijking is een sterk verhoogde lipase. Abdominale echografie laat een oedemateus en onscherp begrensde pancreas zien. Dit beeld past bij een acute pancreatitis, meest waarschijnlijk veroorzaakt door alcoholgebruik.
Opmerkingen
Bron
Praktische huisartsgeneeskunde Maag- darm- en leverziekten, J.W.M. Muris en E.H.M. Mathus-Vliegen. ISBN 9789036808705
Meer lezen
Leerboek microbiologie en infectieziekten, A. I. M. Hoepelman e.a., ISBN 9789036811163
Take home message
• Verricht lichamelijk onderzoek en meet RR, hartfrequentie, temperatuur, ademhaling.
• Bij leukocytose, een verhoogd CRP en verhoogde lipase, stuur de patiënt in voor een abdominale echografie.
• Vervolg de patiënt na opname in het ziekenhuis en let op pijnstilling en adviseer een vetarm dieet.
• Bij pancreatitis door ACE-remmers, schrijf ander medicatie voor.
De naam Eldert van der Zee is gefingeerd.
Eldert van der Zee is 42 jaar en heeft een blanco medische voorgeschiedenis. Zijn bouwbedrijf is failliet gegaan en hij is gescheiden. Door de stress is hij weer gaan roken en hij drinkt dagelijks drie tot vier biertjes. De laatste dagen voelt hij zich niet goed en heeft hij vage pijnklachten in de bovenbuik. Op een avond voelt hij zich niet goed en krijgt hij hevige steken in zijn maagstreek die uitstralen naar de linkerflank. Hij is misselijk en moet braken. Hij neemt contact op met de dokterspost. De huisarts gaat naar hem toe.
De anamnese levert geen extra informatie op. Bij lichamelijk onderzoek ziet de arts een matig zieke man met veel pijn. De bloeddruk is 110/70 mm HG en de hartfrequentie 115 per minuut. Zijn temperatuur is 38 graden en hij is wat kortademig. Onderzoek van hart en longen levert niets bijzonders op. Wel heeft hij drukpijn in epigastrio, waarbij zijn buik wel soepel is. Labonderzoek wijst op een leukocytose en verhoogd CRP. De meest opvallende afwijking is een sterk verhoogde lipase. Abdominale echografie laat een oedemateus en onscherp begrensde pancreas zien. Dit beeld past bij een acute pancreatitis, meest waarschijnlijk veroorzaakt door alcoholgebruik.
De incidentie van acute pancreatitis is ongeveer 14 per 10.000 inwoners. De belangrijkste oorzaken voor een acute pancreatitis zijn galstenen en alcoholmisbruik (in ongeveer 70 procent van de gevallen). Karakteristiek voor acute pancreatitis is een acuut ontstane, heftige pijn in epigastrio die uitstraalt naar de linkerflank. Daarnaast heeft de patiënt vaak last van misselijkheid en braken. Er kan ook sprake zijn van hypotensie, tachycardie en een lage zuurstofsaturatie.
De diagnose wordt gesteld als er sprake is van de typische buikpijnklachten in combinatie met een lipase/amylasewaarde die driemaal de bovengrens is van normaal verhoogd en/of kenmerkende afwijkingen op een CT-abdomen. Gedurende de acute fase wordt vaak een echo-abdomen verricht om te bekijken of galstenen of een tumor een eventuele oorzaak van de pancreatitis zijn.
Eldert van der Zee wordt opgenomen en krijgt een ruim infuus met ringerlactaat, een niets-per-osbeleid en adequate pijnstilling. Tijdens de opname knapt hij vlot op. Na twee dagen mag hij weer voorzichtig vetarm eten en kan het infuus worden afgebouwd. Na vijf dagen heeft hij geen pijnstilling meer nodig en wordt hij ontslagen.
De behandeling bestaat uit pijnstilling, het toedienen van ruime hoeveelheden intraveneus vocht en indien nodig ook (sonde)voeding. Indien de pancreatitis wordt veroorzaakt door medicatie, zoals ACE-remmers, moet die medicatie worden gestopt en zo nodig vervangen door een ander middel. Antibiotica spelen doorgaans geen rol bij de initiële behandeling en kunnen het ontstaan van geïnfecteerde necrose niet voorkomen. Bij ruim 80 procent van de patiënten is acute pancreatitis een self-limiting ziekte met een mild beloop, waarvoor slechts een korte opname in het ziekenhuis nodig is. Bij 15 tot 20 procent van de patiënten verloopt de ziekte echter ernstig, waarbij verschillende complicaties kunnen ontstaan, zoals orgaanfalen. Deze patiënten verblijven soms langdurig op de intensive care.
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Onze productaanbevelingen

Dit product is nog niet beschikbaar met een online abonnement

Metagegevens
Titel
Acute pancreatitis door alcoholgebruik
Auteur
Eldert van der Zee
Publicatiedatum
01-04-2017
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Praktische Huisartsgeneeskunde / Uitgave 2/2017
Print ISSN: 2405-8661
Elektronisch ISSN: 2405-867X
DOI
https://doi.org/10.1007/s41045-017-0021-1

Andere artikelen Uitgave 2/2017

Praktische Huisartsgeneeskunde 2/2017 Naar de uitgave

Kleine klachten

Schaafwonden

Antwoorden op veelgestelde vragen

NDF publiceert FAQ’s bij Voedingsrichtlijn

News

Niews

Polyfarmacie bij ouderen

Vooral medicatiefouten bij inname