Skip to main content
Bohn Stafleu van Loghum
ZOEKEN
MENU 1 2 3 4
main-content
Top

Tip

Swipe om te navigeren naar een ander hoofdstuk

Gepubliceerd in:
Gendersensitieve huisartsgeneeskunde hoofdstuk lezen eerste hoofdstuk lezen

2022 | OriginalPaper | Hoofdstuk

7. Aanhoudende lichamelijke klachten

Auteurs : dr. Tim olde Hartman, dr. Peter Lucassen

Gepubliceerd in: Gendersensitieve huisartsgeneeskunde

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail
    Link delen
publish
Publiceer nu

Samenvatting

Aanhoudende lichamelijke klachten (ALK) komen zeer veel voor; bij vrouwen meer dan bij mannen. Slechts een deel van degenen met klachten gaat naar een huisarts; ook hier zijn vrouwen in de meerderheid. Ernstige aanhoudende lichamelijke klachten komen in 2,5 % van de consulten bij de huisarts voor. Hormonale verschillen, aangeleerd gedrag en negatieve affectiviteit lijken relevante verklaringen voor de man-vrouwverschillen in vóórkomen van klachten en klachtpresentatie. De wijze van consultvoering is ook een factor die de klachten bij deze patiënten in stand houdt. Daarbij is nog onduidelijk in hoeverre verschillen in consultstijl tussen mannen en vrouwen een rol spelen. Door de armoede aan therapeutische behandelmogelijkheden en het gebrek aan acceptatie van psychologische behandelvormen door patiënten, is het duidelijk dat consultvoering een belangrijk middel is om tot bevredigende oplossingen te komen. Daarbij is essentieel het consult te voeren in een ‘feminiene’ stijl, gekenmerkt door ruimte voor de inbreng van de patiënt, een warme empathische sfeer, een goede gezamenlijke probleemomschrijving en het gezamenlijk kiezen van de weg voor verbetering.
vorige hoofdstuk Stoere mannen, gevoelige vrouwen – pijn en sekseverschillen in perspectief
volgende hoofdstuk Prikkelbaredarmsyndroom
Literatuur
1.
Ballering A, Bonvanie IJ, olde Hartman TC, Monden R, Rosmalen JGM. Gender and sex independently associate with common somatic symptoms and lifetime prevalence of chronic disease. Soc Sci Med. 2020;253:112968.
2.
Bingefors K, Isacson D. Epidemiology, comorbidity and impact on health related quality of life of self-reported headache and musculoskeletal pain – a gender perspective. Eur J Pain. 2004;8:435–50. CrossRef
3.
Koopmans GT, Lamers LM. Gender and health care utilization: the role of mental distress and help-seeking propensity. Soc Sci Med. 2007;64:1216–30. CrossRef
4.
Ballering AV, Muijres D, Uijen AA, Rosmalen JGM, olde Hartman TC. [Manuscript in preparation] Sex differences in the diagnostic trajectories and final diagnosis of patients presenting with common somatic symptoms in primary care.
5.
6.
Monden R, Rosmalen JGM, Wardenaar KJ, Creed F. Predictors of new onsets of irritable bowel syndrome, chronic fatigue syndrome and fibromyalgia: the lifelines study. Psychol Med. 2020;50:1–9. CrossRef
7.
Green LA, Fryer GE, Yawn BP, Lanier D, Dovey SM. The ecology of medical care revisited. New Engl J Med. 2001;344:2021–5. CrossRef
8.
Groeneveld JM, Ballering AV, van Boven K, Akkermans RP, olde Hartman TC, Uijen A. Sex differences in incidence of respiratory symptoms and management by general practitioners. Fam Pract. 2020;37:631–6.
9.
Ladwig KH, Marten-Mittag B, Formanek B, Dammann G. Gender differences of symptom reporting and medical health care utilization in the German population. Eur J Epidemiol. 2000;16:511–8. CrossRef
10.
Kroenke K, Mangelsdorff D. Common symptoms in ambulatory care: incidence, evaluation, therapy and outcome. Am J Med. 1989;86:262–6. CrossRef
11.
Kisely S, Goldberg D, Simon G. A comparison between somatic symptoms with and without clear organic cause: results of an international study. Psychol Med. 1997;27(5):1011–9. CrossRef
12.
Tomenson B, Essau C, Jacobi F, Ladwig KH, Leiknes KA, Lieb R, et al. Total somatic symptom score as a predictor of health outcome in somatic symptom disorders. Br J Psychatry. 2013;203:373–80. CrossRef
13.
Verhaak PFM, Meijer SA, Visser AP, Wolters G. Persistent presentation of medically unexplained symptoms in general practice. Fam Pract. 2006;23:414–20. CrossRef
14.
Van Boven K, Lucassen P, Van Ravesteijn H, olde Hartman T, Bor H, van Weel-Baumgarten E et al. Do unexplained symptoms predict anxiety or depression? Ten-year data from a practice-based research network. Br J Gen Pract. 2011;61:e316–25.
15.
De Waal MW, Arnold IA, Eekhof JA, Van Hemert AM. Somatoform disorders in general practice: prevalence, functional impairment and comorbidity with anxiety and depressive disorders. Br J Psychiatry. 2004;184:470–6. CrossRef
16.
Nimnuan C, Hotopj M, Wessely S. Medically unexplained symptoms. An epidemiological study in seven specialties. J Psychosom Res. 2001;51:361–7.
17.
Maiden NL, Hurst NP, Lochhead Am Carson AJ, Sharpe M. Medically unexplained symptoms in patients referred to a specialist rheumatology service: prevalence and associations. Rheumatology. 2003;43:108–12.
18.
Van der Boom KJ, Houtveen JH. Psychiatrische comorbiditeit bij ernstige somatoforme stoornissen in de derde lijn. Tijdschr Psychiatrie. 2014;56:743–7.
19.
Melchior M, Poisbeau P, Gaumond I, Marchand S. Insights into the mechanisms and the emergence of sex-differences in pain. Neuroscience. 2016;338:63–80. CrossRef
20.
Vargas-Prada S, Coggon D, Ntani G, Walker-Bone K, Palmer KT, Felli VE et al. Descriptive epidemiology of somatising tendency: findings from the CUPID study. Plos One. 2016;11:e0153748.
21.
Ormel J, Bastiaansen A Riese H, Bos EH, Servaas M, Ellenbogen M et al. The biological and psychological basis of neuroticism: current status and future directions. Neuroscience Biobehav Rev. 2013;37:59–72.
22.
Salmon P. Conflict, collusion or collaboration in consultations about medically unexplained symptoms: the need for a curriculum of medical explanation. Pat Educ Couns. 2007;67:246–54. CrossRef
23.
Menz F, Al-Roubaie A. Interruptions, status and gender in medical interviews: The harder you brake, the longer it takes. Discourse Soc. 2008;19:645–66. CrossRef
24.
Clareus B, Renström EA. Physicians’ gender bias in the diagnostic assessment of medically unexplained symptoms and its effect on patient-physician relations. Scand J Psychol. 2019;60:338–47. PubMedPubMedCentral
25.
Gol J, Rosmalen JGM, Gans ROB, Oude Voshaar RC. The importance of contextual aspects of care for patients with functional somatic symptoms. Med Hypotheses. 2020;142:109731. 2020;37:631-636.
26.
Olde Hartman TC, Hassink-Franke LJ, Lucassen P, van Spaendock KP, van Weel C. Explanations and relations. How do general practitioners deal with patients with persistent medically unexplained symptoms: a focus group study. BMC Fam Pract. 2009;10:68.
27.
Terpstra T, Gol J, Lucassen P, Houwen J, Van Dulmen S, Berger MY, et al. Explanations for medically unexplained symptoms – a qualitative study. Fam Pract. 2020;37:124–30. PubMed
28.
Den Boer C, Terluin B, Van Wilgen P. Uitleg aan patiënten met onverklaarde klachten. Ned Tijdschr Geneeskd. 2020;164:40–5.
29.
Van Gils A. Hanssen D, olde Hartman T, Rosmalen J. E-health bij SOLK: meerwaarde voor de huisartspraktijk? Huisarts Wet. 2020:12;37–42.
30.
Henningsen P, Zipfel S, Herzog W. Management of functional somatic syndromes. Lancet. 2007;369:946–55. CrossRef
Metagegevens
Titel
Aanhoudende lichamelijke klachten
Auteurs
dr. Tim olde Hartman
dr. Peter Lucassen
Copyright
2022
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Boek
Gendersensitieve huisartsgeneeskunde

Print ISBN: 978-90-368-2706-5

Elektronisch ISBN: 978-90-368-2707-2

Copyright: 2022

DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-2707-2_7