Skip to main content
Top

1995 | hbo | Boek

Aandoeningen van het bewegingsapparaat

in de algemene praktijk

Auteurs: Dr. A. N. de Wolf, J. M. A. Mens

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

insite
ZOEKEN

Over dit boek

Dit boek is het vervolg op Onderzoek van het bewegingsapparaat: fysische diagnostiek in de algemene praktijk van dezelfde auteurs. Werd in het eerste deel de nadruk gelegd op de praktische uitvoering van het lichamelijk onderzoek en de interpretatie van de gegevens, in dit tweede deel gaan de auteurs in op de in de praktijk meest voorkomende categorieën aandoeningen: arthritis, artrose en "weke delen letsel". Een ongebruikelijk kenmerk van dit boek is het vermelden van "statements". De benadering van klachten van het bewegingsapparaat berust meer op theoretische overwegingen en langdurige praktijkervaring dan op de resultaten van wetenschappelijk onderzoek. De auteurs hebben dit aspect willen benadrukken door definities en praktische uitgangspunten in de vorm van afzonderlijke, omkaderde statements weer te geven. Het zijn geen waarheden, maar soms provocerende uitspraken. Deze kunnen worden gebruikt als vuistregels voor de dagelijkse praktijkvoering, maar ook als uitgangspunten voor de ontwikkeling van wetenschappelijk onderzoek.

Inhoudsopgave

Voorwerk
1. Algemene diagnostiek van gewrichtsklachten
Abstract
Bij aandoeningen van het bewegingsapparaat zijn de meest voorkomende klachten pijn, stijfheid, krachtvermindering en sensibiliteitsstoornissen (hyperesthesie, paresthesieën, hyp(o-)esthesie, anesthesie).
A. N. de Wolf, J. M. A. Mens
2. Arthritis
Abstract
De term arthritis betekent letterlijk: gewrichtsontsteking. Een gewricht bestaat strikt genomen uit het gewrichtskraakbeen, het gewrichtskapsel en het aanliggende bot. Het gewrichtskapsel bestaat uit een capsula fibrosa aan de buitenzijde en een membrana synovialis aan de binnenzijde. Gewrichtskraakbeen bevat geen bloedvaten; daarom kan het niet ontstoken raken. Een gewrichtsontsteking betreft altijd het kapsel: de capsula fibrosa, de membrana synovialis of beide. Indien de ontsteking het gevolg is van mechanisch geweld, zoals bij een distorsie, reageert vooral de capsula fibrosa met ontsteking, terwijl bij een ziekte als reumatoïde arthritis voornamelijk de membrana synovialis is aangedaan. Wij voelen er veel voor om in het eerste geval te spreken over een ‘capsulitis’ en in het tweede geval over een ‘synoviitis’. Uiteraard komen deze afwijkingen vaak gemengd voor.
A. N. de Wolf, J. M. A. Mens
3. Artrose
Abstract
Veel patiënten met klachten van het bewegingsapparaat ‘hebben artrose’, al dan niet aan de hand van röntgenfoto’s vastgesteld. De vraag is in hoeverre de klachten van het moment verband houden met die artrose, en of deze klachten kunnen worden behandeld. Artrose kan worden beschouwd als een (bijna?) normaal degeneratieproces van gewrichtskraakbeen, waaraan weinig mensen ontkomen, mits zij oud genoeg worden. Wanneer men alle bewoners van een bejaardentehuis zou onderzoeken, zou bij de meerderheid enige vorm van artrose te vinden zijn. Gezien de hoge prevalentie van artrose is het percentage bejaarde mensen met ernstige gewrichtsklachten echter relatief gering. Artrose komt ook bij jongere mensen voor en geeft dan vaak meer klachten dan men op grond van de klinisch vastgestelde afwijkingen zou verwachten. Bij een en dezelfde patiënt komen soms periodes met veel klachten en periodes met weinig of geen klachten voor, terwijl de objectieve tekenen van artrose niet veranderen, of zelfs toenemen.
A. N. de Wolf, J. M. A. Mens
4. Aandoeningen van de weke delen
Abstract
Weke-delenletsels vormen waarschijnlijk de meest omstreden categorie aandoeningen van het bewegingsapparaat. Gewrichtsziekten als arthritis en artrose zijn altijd wel op een of andere manier te objectiveren of op zijn minst heel aannemelijk te maken. Heeft een patiënt gewrichtsklachten en worden geen aanwijzingen gevonden voor arthritis of artrose, dan hebben artsen, fysiotherapeuten en andere hulpverleners de behoefte om de aandoening toch te benoemen. De nomenclatuur is op dit gebied heel gevarieerd en veel minder gestandaardiseerd dan bij articulaire aandoeningen. ‘Weke-delenreuma’ is een veelvuldig gehanteerde term. We zouden onder de term ‘weke delen’ willen verstaan: alle structuren van het bewegingsapparaat die niet tot het gewricht in engere zin behoren. Tot het gewricht rekenen wij dan: de benige gewrichts- delen, het gewrichtskraakbeen, de membrana synovialis en de capsula fibrosa. Weke-delenreuma heeft niets te maken met reuma, in de zin van reumatoïde arthritis. De patiënt kan echter gaan denken een vorm van reuma te hebben. Wij willen dan ook aanbevelen deze term niet (meer) te gebruiken.
A. N. de Wolf, J. M. A. Mens
5. Algemene therapeutische richtlijnen
Abstract
Voor de behandeling van veel ziekten bestaat een min of meer algemeen aanvaard protocol. Voor de behandeling van veel aandoeningen van het bewegingsapparaat geldt dat allerminst. In de dagelijkse, algemene praktijk gaat de arts min of meer intuïtief te werk. Hoewel wij niet zouden kunnen aangeven wat voor bepaalde aandoeningen de beste behandeling is, zijn de volgende factoren van invloed op het therapeutische beleid van de arts.
A. N. de Wolf, J. M. A. Mens
6. Injecties met lokaal-anaesthetica en corticosteroïden
Abstract
Lokaal-anaesthetica kunnen bij aandoeningen van het bewegingsapparaat zowel diagnostisch als therapeutisch worden toegepast. Wanneer de plaats van een vermoed letsel met een dergelijk middel wordt geïnfiltreerd, kan dikwijls onmiddellijk worden vastgesteld of de pijn verdwijnt, respectievelijk pijnlijke bewegingen pijnloos zijn geworden. Op deze wijze kan worden aangetoond dat in veel gevallen de plaats van de drukpijn niet overeenkomt met de plaats van het letsel: lokale anesthesie op de drukpijnlijke plek doet de pijn dan niet verdwijnen. Wanneer aan de hand van het bewegingsonderzoek (zie hoofdstuk 1) voldoende gegevens zijn verkregen om tot een diagnose te komen, hoeft deze natuurlijk niet telkens weer met behulp van lokale anesthesie te worden bevestigd.
A. N. de Wolf, J. M. A. Mens
7. De techniek van intra- en periarticulaire injecties
Abstract
In dit hoofdstuk bespreken we de injectietechnieken voor de meest voorkomende aandoeningen aan de hand van illustraties. Voor details over het lichamelijk onderzoek en de diagnostiek van de benoemde aandoeningen verwijzen we naar Onderzoek van het bewegingsapparaat. Eerst vatten we de algemene principes van de injectietherapie, die in hoofdstuk 6 aan de orde zijn gekomen, nog eens puntsgewijs samen.
A. N. de Wolf, J. M. A. Mens
Nawerk
Meer informatie
Titel
Aandoeningen van het bewegingsapparaat
Auteurs
Dr. A. N. de Wolf
J. M. A. Mens
Copyright
1995
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Elektronisch ISBN
978-90-313-9403-6
Print ISBN
978-90-313-1572-7
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-313-9403-6