Skip to main content
Top
Gepubliceerd in: Verslaving 3/2015

01-09-2015 | Methodiek in praktijk

Aandacht voor somatiek bij verslaafden

Auteurs: Jackie Middeldorp, Ronald Smit, Hans Post, José Koerts, Gerdien de Weert

Gepubliceerd in: Verslaving | Uitgave 3/2015

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Tot in de jaren negentig van de vorige eeuw is er sprake van een gebrek aan aandacht voor de somatische problemen van psychiatrische en verslaafde patiënten in instellingen voor ggz en maatschappelijke opvang. Ook ontbreekt het aan een goede ketensamenwerking met betrekking tot deze problematiek. Binnen een samenwerkingsverband van de gemeente Utrecht, zorginstellingen en huisartsen is deze gebrekkige aandacht in de afgelopen tien jaar een belangrijk thema geweest, uiteindelijk (in 2012) resulterend in de Utrechtse Somatische Screeningslijst. Met deze screening wordt beoogd somatische gezondheidsproblemen vroegtijdig te signaleren. Daarmee kan een beter beeld gevormd worden van de gezondheid van de patiënten en kan de huisarts eerder worden ingeschakeld. De eerste afgenomen screenings laten zien dat veelvoorkomende klachten en aandoeningen bij deze patiënten zijn: ondergewicht, COPD- en andere longklachten, pijnklachten, epileptische aanvallen en huidaandoeningen. Veel patiënten dragen een gebitsprothese. De verpleegkundigen ervaren de screening als een positieve ontwikkeling binnen hun vakgebied. Er zijn echter ook knelpunten aan te merken. Besloten is de USS bij te stellen, op basis van de eerste bevindingen en van een enquête onder degenen die ervaring met het instrument hebben opgedaan. Met de aangepaste lijst wordt een onderzoek uitgevoerd binnen Victas.
Voetnoten
1
Ten tijde van het schrijven van dit artikel, is een nieuwe versie van de USS: de USS 2.0, in ontwikkeling. Vanaf najaar 2015 zal de USS 2.0 beschikbaar zijn via de website van Victas of van Altrecht. Daarnaast wordt bezien of de USS kan worden geborgd binnen de RIOB. De USS 1.0 is op te vragen via de corresponderend auteur.
 
Literatuur
go back to reference Brink, W. van de, Glind, G. van de, & Schippers, G. M. (red.) (2013). Multidisciplinaire richtlijn opiaatverslaving. Utrecht: De Tijdstroom. Brink, W. van de, Glind, G. van de, & Schippers, G. M. (red.) (2013). Multidisciplinaire richtlijn opiaatverslaving. Utrecht: De Tijdstroom.
go back to reference Gezondheidsraad (2006). Richtlijnen goede voeding. Den Haag: Gezondheidsraad (publicatie 2006/21). Gezondheidsraad (2006). Richtlijnen goede voeding. Den Haag: Gezondheidsraad (publicatie 2006/21).
go back to reference Hert, M. de, Cohen, D., Bobes, J., Cetkovich-Bakmas, M., Leucht, S., Ndetei, D. M., Newcomer, J. W., Uwakwe, R., Asai, I., Möller, H. J., Gautam, S., Detraux, J., & Correll, C. (2011). WPA educational module. Physical illness in patients with severe mental disorders. II. Barriers to care, monitoring and treatment guidelines, plus recommendations at the system and individual level. World Psychiatry, 10, 138–151.PubMed Hert, M. de, Cohen, D., Bobes, J., Cetkovich-Bakmas, M., Leucht, S., Ndetei, D. M., Newcomer, J. W., Uwakwe, R., Asai, I., Möller, H. J., Gautam, S., Detraux, J., & Correll, C. (2011). WPA educational module. Physical illness in patients with severe mental disorders. II. Barriers to care, monitoring and treatment guidelines, plus recommendations at the system and individual level. World Psychiatry, 10, 138–151.PubMed
go back to reference Jong, C. A. J. de, Hoek, A. F. M. van, & Jongerhuis, M. (red.) (2004). Richtlijn detox. Verantwoord ontgiften door ambulante of intramurale detoxificatie. Amersfoort: GGZ Nederland. Jong, C. A. J. de, Hoek, A. F. M. van, & Jongerhuis, M. (red.) (2004). Richtlijn detox. Verantwoord ontgiften door ambulante of intramurale detoxificatie. Amersfoort: GGZ Nederland.
go back to reference Koerts- Janmaat, J. (2011) Bevindingen steekproef somatische screening. ACT -2, Altrecht. Eindopdracht opleiding Verpleegkundig Specialist GGZ (GGZ-VS). Utrecht, Altrecht. Koerts- Janmaat, J. (2011) Bevindingen steekproef somatische screening. ACT -2, Altrecht. Eindopdracht opleiding Verpleegkundig Specialist GGZ (GGZ-VS). Utrecht, Altrecht.
go back to reference Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO (2009). Richtlijn behandeling van tabaksverslaving (herziening). Utrecht: CBO. Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO (2009). Richtlijn behandeling van tabaksverslaving (herziening). Utrecht: CBO.
go back to reference Loth, C., Wits, E., Jong, C. A. J. de, & Mheen, D. van de (2012). RIOB: richtlijn opiaatonderhoudsbehandeling (herziene versie). Amersfoort: Resultaten Scoren. Loth, C., Wits, E., Jong, C. A. J. de, & Mheen, D. van de (2012). RIOB: richtlijn opiaatonderhoudsbehandeling (herziene versie). Amersfoort: Resultaten Scoren.
go back to reference Marsden, J., Gossop, M., Stewart, D., Best, D., Farrell, M., Lehmann, P., Edwards, C. & Strang, J. (1998). The Maudsley Addiction Profile (MAP): a brief instrument for assessing treatment outcome. Addiction, 93, 1857–1867.CrossRefPubMed Marsden, J., Gossop, M., Stewart, D., Best, D., Farrell, M., Lehmann, P., Edwards, C. & Strang, J. (1998). The Maudsley Addiction Profile (MAP): a brief instrument for assessing treatment outcome. Addiction, 93, 1857–1867.CrossRefPubMed
go back to reference Meeuwissen J., Meijel, B. van, Gool, R. van, Hermens, M., i.s.m. Werkgroep Richtlijnontwikkeling Algemene Somatische Screening & Leefstijl (2014). Richtlijn somatische screening bij patiënten met een ernstige psychische aandoening (EPA). Utrecht, Trimbos Instituut. Meeuwissen J., Meijel, B. van, Gool, R. van, Hermens, M., i.s.m. Werkgroep Richtlijnontwikkeling Algemene Somatische Screening & Leefstijl (2014). Richtlijn somatische screening bij patiënten met een ernstige psychische aandoening (EPA). Utrecht, Trimbos Instituut.
go back to reference Middeldorp J. (2008). Best practice, beter in zorg. Praktijkgericht onderzoek, Hostel Hogelanden. Utrecht: Centrum Maliebaan. Middeldorp J. (2008). Best practice, beter in zorg. Praktijkgericht onderzoek, Hostel Hogelanden. Utrecht: Centrum Maliebaan.
go back to reference Moesker, S. (2013). Inzicht in somatische klachten, psychiatrische symptomen en zorgbehoeften bij ambulante EPA-patiënten. Een kwantitatief beschrijvend onderzoek naar de uitkomsten van somatische screeningen en verschillen gemeten met HoNOS en CANSAS tussen gescreende en niet-gescreende patiënten. Utrecht: Altrecht. Moesker, S. (2013). Inzicht in somatische klachten, psychiatrische symptomen en zorgbehoeften bij ambulante EPA-patiënten. Een kwantitatief beschrijvend onderzoek naar de uitkomsten van somatische screeningen en verschillen gemeten met HoNOS en CANSAS tussen gescreende en niet-gescreende patiënten. Utrecht: Altrecht.
go back to reference Trimbos-instituut/Kwaliteitsinstituut voor de gezondheidszorg CBO (2009). Multidisciplinaire richtlijn stoornissen in het gebruik van alcohol. Utrecht: Trimbos-instituut/Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO. Trimbos-instituut/Kwaliteitsinstituut voor de gezondheidszorg CBO (2009). Multidisciplinaire richtlijn stoornissen in het gebruik van alcohol. Utrecht: Trimbos-instituut/Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO.
go back to reference Wahlbeck, K., Westman, J., Nordentoft, M., Gissler, M., & Munk Laursen, T. (2011). Outcome of Nordic mental health systems life expectancy of patients with mental disorders. British Journal of Psychiatry, 199, 453–458.CrossRef Wahlbeck, K., Westman, J., Nordentoft, M., Gissler, M., & Munk Laursen, T. (2011). Outcome of Nordic mental health systems life expectancy of patients with mental disorders. British Journal of Psychiatry, 199, 453–458.CrossRef
Metagegevens
Titel
Aandacht voor somatiek bij verslaafden
Auteurs
Jackie Middeldorp
Ronald Smit
Hans Post
José Koerts
Gerdien de Weert
Publicatiedatum
01-09-2015
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Verslaving / Uitgave 3/2015
Print ISSN: 1574-1842
Elektronisch ISSN: 1875-7073
DOI
https://doi.org/10.1007/s12501-015-0024-z

Andere artikelen Uitgave 3/2015

Verslaving 3/2015 Naar de uitgave

Uitgelezen

Uitgelezen