Top

TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen

Gepubliceerd in:

01-04-2013 | Wetenschappelijke artikelen

50 jaar GVO en Gezondheidsbevordering

Tandheelkundige voorlichting: toen en nu

Auteurs: Michiel A.J. Eijkman, Brigitte A.F.M. van Dam, Josef J.M. Bruers, Adriaan Ph. Visser

Gepubliceerd in: TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen | Uitgave 3/2013

Samenvatting

In dit artikel wordt een overzicht gegeven van 60 jaar Tandheelkundige Gezondheidsvoorlichting en -Opvoeding (TGVO).In die periode is de gebitsbewustheid en de mondgezondheid van de bevolking aanzienlijk toegenomen. Intensieve individuele en collectieve voorlichting lijken hieraan te hebben bijgedragen. In de laatste twee decennia worden, met uitzondering van enkele (regionale)stimuleringsprojecten, wetenschappelijk verantwoorde grootschalige TGVO-projecten niet meer uitgevoerd. De bestrijding van de meest voorkomende mondziekten, cariës en parodontale aandoeningen, blijkt echter nog steeds hoogst noodzakelijk; vooral bij de jeugd, de kwetsbare ouderen en de lagere SES-groepen. Een algemeen probleem is dat er betrekkelijk weinig (regionaal) epidemiologisch onderzoek wordt gedaan naar de ondgezondheidssituatie, de kennis en het gedrag van de bevolking. Collectieve voorlichtingsinitiatieven op het gebied van de mondzorg blijven gewenst. In de individuele patiëntenvoorlichting is echter de belangrijkste rol weggelegd voor tandartsen, mondhygiënisten en andere medewerkers.

vorige artikel Ontwikkeling en betrouwbaarheid van deZelfredzaamheid-Matrix

Deichet J den. Mondzorg in sociaal perspectief. Houten: Bohn Stafleu, 2008.

Edelet, HA. De Drinkwaterfluoridering. Tandartsen, staat en volksgezondheid in Nederland, 1946 - 1976. proefschrift. Amsterdam: UvA, 2009.

Kalsbeek H. Schooltandverzorging. Een sociaal-tandheelkundig onderzoek bij recruten. Rotterdam: Bronder-Offset NV, 1972.

Eijkman MAJ. De jaren negentig: omslag in het sociaal-tand- heelkundig denken. Rede uitgesproken ter gelegenheid van het afscheid als gewoon hoogleraar Sociale Tandheelkunde, in het bijzonder de Voorlichtingskunde en de Epidemiologie aan de Faculteit der Tandheelkunde van de Universiteit van Amsterdam. Amsterdam: UvA, 2003.

Catpay JJ, Nieman FHM. Het professioneel funktioneren en de maatschappelijke betekenis van de jeugdtandverzorging. proefschrift. Nijmegen: Radboud Universiteit Nijmegen, 1986.

Kalsbeek H. De meerwaarde van instellingen voor jeugdtand- verzorging. Ned Tijdschr Tandheelkd 2007;114:496-503.

Eijkman MAJ, Duyx, MPMA, Visset APh. Patientenvoorlichting en mondgezondheid. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2006, par. 11.5CrossRef

Sanden-Stoelinga MSE. De weg naar de hemel is niet geplaveid met rozen, ofwel de perikelen in en om (T)GVO projecten. Ned Tijdschr Tandheelkd 1982;89:575-9.

Eijkman MAJ. Tandarts en patiëntenvoorlichting. Een terrein- verkenning in de (T.) G.V.O. proefschrift. Amsterdam: Vrije Universiteit, 1979.

Plasschaett AJM. (Tandheelkundige) Gezondheidsvoorlichting en -opvoeding. Waarom en hoe? Ned Tijdschr Tandheelkd 1975;82:279-86.

Ctielaets PJA. Op weg naar mondigheid. proefschrift. Amsterdam: UvA, 1977.

Eijkman MAJ. 100 jaar gedragswetenschappen in het tand- heelkundig onderwijs. In: 1877-1977 Van Tandmeesters en Tandartsen. Amsterdam: BV ’t Koggeschip, 1977.

Boot JM, Knapen MH. Sociale kaart van de gezondheidszorg in Nederland. Tijdschr Sociologie 1983;4:179-94.

Backet Ditks O, West HA van, Sanden-Stoelinga MSE. Onderzoek naar het effect van de voorlichtingsactie ’’Gezond Gebit’’ te Ede. Ned Tijdschr Tandheelk 1976;83:115-20.

Plasschaett AJM, König KG, Vogels ALM. Het effect van moti- verende en informatieve beinvloeding van fluoride tabletten bij schoolkinderen. Ned Tijdschr Tandheelkd 1975;82:195-202.

Plasschaett AJM, König KG, Ttuin GJ, Vogels ALM. Tandcaries bij 5-,7-,9- en 11-jarige Haagse kinderen. Ned Tijdschr Tandheelkd 1977;84;14-21.

Kalsbeek H. Het project Kindertandverzorging Tiel. Utrecht: Vakgroep Sociale en Preventieve Tandheelkunde, RU Utrecht/ Werkgroep TNO Tand- en Mondziekten, 1985.

Werkgroep TGVO. 5 jaar TGVO in Friesland. Leeuwarden: Provinciale kruisverenigingen, 1977.

Kapteijns MWJJ, Meijet, Eijkman MAJ, Hotst G tet. Tien jaar publiciteitscampagnes van de Stichting Goed Gebit: een eva- luatie. Ned Tijdschr Tandheelkd 1986;83:100-05.

Hoog N de. Fear-arousing communications and persuasion. The impact of vulnerability on processing and accepting fear appeals. Proefschrift. Utrecht: Universiteit Utrecht, 2005.

CBS, cbs.statline.nl.

Kalsbeeek H. Evidence of decrease in prevalence of dental caries in the Netherlands; an evaluation of epidemiological caries surveys on 4-6 and 11-15 -year-old children, performed bet- ween 1965 and 1980. J Dent Res 1982:61(Special issue);1321- 26

Loveten C van, Eijkman MAJ. Preventie op koers? Investeren blijft een noodzaak. Ned Tijdschr Tandheelk 2003;110:493-99.

Dam BAFM van, Boet J den. Regionale activiteiten van tand- artsen en GGDen op het gebied van mondgezondheid van jeugdigen. intern rapport. Nieuwegein: NMT, 2007.

Dam BAFM van, Btuets JJM, Monshouwet. Zorg om de mondzorg van jonge kinderen. Inventarisatie van initiatieven en interventies ter verbetering van de mondgezondheid van kinderen met een melkgebit. Nieuwegein: NMT, 2011.

Poottetman JHG, Schullet AA. Tandheelkundige verzorging jeugdige ziekenfondsverzekerden (TJZ). Een onderzoek naar veranderingen in mondgezondheid en preventief tandheel- kundig gedrag. Tussenmeting 2003. Amsterdam, Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam/TNO Kwaliteit van Leven, 2005.

Dekket J den, Abbink EJAA. Signalement Mondzorg 2007. Diemen: CVZ, 2007.

Schullet AA, Poottetman JHG, Kempen CPF van, Dusseldotp EML, Dommelen P van, Vettips GHW. Kies voor tanden. Een onderzoek naar mondgezondheid en preventief tandheelkun- dig gedrag van jeugdigen. Tussenmeting 2009. Amsterdam: TNO/ACTA, 2011.

Gezondheidsraad. De mondzorg van morgen. Den Haag: Gezondheidsraad, 2012.

Eijkman MAJ, With C de. Answers from dentists, dental hygi- enists and dental assistants to questions asked by patients concerning preventive dental matters. Comm Dent Oral Epi- demiol 1980;8:339-46.CrossRef

Eijkman MAJ, Riel CBM van, Dijk RJ van. 873 questions of Dutch dental patients: a Challenge to dental health education. Comm Dent Oral Epidemiol 1984;12:308-14.CrossRef

Eijkman MAJ. A dental ombudsman. A mediator between Dutch dental patients and dental practitioners. Patient Educ Couns 1987;9:65-72.CrossRef

Schouten BC. On the autonomy of dental patients. proefschrift Amsterdam: UvA, 2002.

Christiaans-DingelhofI, Brands WG, Eijkman MAJ, Hubben. De tandarts in de tuchtrechtspraak, 1994-2001. Reeks Gezond- heidsrecht 17. Den Haag: Koninklijke Vermande, 2002.

Lipschart-Van der Linden HT, Eijkman MAJ, Spruijt RJ. Problemen rond tandheelkundige informatieverstrekking aan patienten. Een dossieronderzoek door de Consumentenbond. Ned Tijdschr Tandheelkd 1997;94:152-4.

Bruers JJM, Dam BAFM van, Boer J den. Voorlichting in tand- artspraktijken. Ned Tijdschr Tandheelkd 2008;115:519-25.PubMed

Vermaire JH, Eijkman MAJ. Aanklachten tegen tandartsen. Ned Tijdschr Tandheelkd 2001;108:11-5.PubMed

Ekstrand KR, Christansen ME. Outcomes of a non-operative caries treatment programme for children and adolescents. Caries Res 2005:39;455-67.PubMedCrossRef

Gemert-Schriks MCM van, Amerongen JP van. Cariesmanage- ment. Ned Tijdschr Tandheelkd 2010;117:167-71.PubMedCrossRef

Kalsbeek H, Fokker AM. Collectieve preventie. In: Loveren C van, Weijden GA van der (red). Preventieve tandheelkunde. Op weg naar een doelmatige aanpak. Houten:Bohn Stafleu Van Loghum, 2000.

Koelen MA, Hielkema-de Meij JE, Sanden-Stoelinga MSE van der. Bottle it up-take a cup. The fight against nursing caries in the Netherlands: the campaign and its results. Int J Health Promot Educ 2000;38:47-53.

Palenstein Helderman WH van, Weijden GA van der. Mondhygiëne. In: Loveren C van, Weijden GA van der (red). Preven- tieve tandheelkunde. Op weg naar een doelmatige aanpak. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2000.

Schut H. Compliance-bevorderende interventies. In: Loveren C van, Weijden GA van der (red). Preventieve tandheelkunde. Op weg naar een doelmatige aanpak. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2000.

Titel: 50 jaar GVO en Gezondheidsbevordering
Tandheelkundige voorlichting: toen en nu
Auteurs: Michiel A.J. Eijkman
Brigitte A.F.M. van Dam
Josef J.M. Bruers
Adriaan Ph. Visser
Publicatiedatum: 01-04-2013
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen / Uitgave 3/2013
Print ISSN: 1388-7491
Elektronisch ISSN: 1876-8776
DOI: https://doi.org/10.1007/s12508-013-0060-1

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 3/2013

Naar zorg op maat voor type 2 diabetes

Gezondheid is aanpassingsvermogen en welbevinden

Naar een nieuwe definitie van gezondheid

Towards a new definition of health?

Psychische problemen in de familie: een groepscursus voor mantelzorgers

Naar een nieuw begrip van gezondheid: Pijlers voor Positieve Gezondheid