Skip to main content
Top
Gepubliceerd in: TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen 1/2012

01-01-2012

50 jaar GVO en Gezondheidsbevordering

Deel I: de GVO-jaren (1962-1986)

Auteurs: Hans Saan, Dr. Willy de Haes

Gepubliceerd in: TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen | Uitgave 1/2012

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

De toenmalige Centrale Raad voor de Volksgezondheid publiceerde in 1962 een ‘Advies betreffende de Gezondheidsvoorlichting en -Opvoeding in Nederland’ (Rapport Doeleman), dat was de start van het vakgebied GVO. De toenmalige Kruisverenigingen namen het voortouw en stelden twee nationale consulenten aan: Wilma Rouwenhorst en Jos van Hameren. Zowel de overheid, de sociaal verpleegkundigen van de Kruisen, als de GGZ reageerden zeer terughoudend op de nieuwe discipline. Vanaf 1974 neemt de professionalisering van de GVO-ers toe. Er worden experimentele cursussen georganiseerd met input van Amerikaans specialisten (Simons, Bensley en Schaller). GVO wordt in het Basisonderwijs geïntroduceerd. Het ministerie installeert opnieuw een adviesgroep: de Kommissie Nationaal Plan GVO en start Samenwerkingsverbanden GVO (Kruisen , GGD-en en GGZ). In de jaren tachtig wordt langzaamaan de leidende rol van de Kruisen door de GGD-en overgenomen. Steeds meer wordt de wetenschappelijke basis van GVO uitgebreid. In 1980 start aan de Universiteit van Maastricht de vakgroep GVO met Wilma Rouwenhorst als eerste hoogleraar. Enige voorlopige conclusies: ondanks tegenwind en ups en downs is de professie flink gegroeid in aantal werkers en in kwaliteit van het werk. Jammer dat er nog steeds veel verschillende benamingen worden gebruikt voor soortgelijke werksoorten. De professie heeft, mede daardoor, nog steeds geen duidelijke identiteit. Er is geen helder beleid voor de ontwikkeling van het vakgebied: geen beroepskrachtenplanning, beperkte financiering, onrealistische resultaat-verwachtingen.
Literatuur
1.
go back to reference Doeleman F. Advies inzake Gezondheidsvoorlichting en -Opvoeding. Den Haag: Centrale Raad voor de Volksgezondheid, 1962. Doeleman F. Advies inzake Gezondheidsvoorlichting en -Opvoeding. Den Haag: Centrale Raad voor de Volksgezondheid, 1962.
2.
go back to reference Saan H, de Haes W. Gezond effect bevorderen. Woerden: NIGZ, 2005. Saan H, de Haes W. Gezond effect bevorderen. Woerden: NIGZ, 2005.
3.
go back to reference Houwaart E. De hygiënisten. Artsen, staat en volksgezondheid in Nederland 1840–1890.(Proefschrift). Groningen: Historische Uitgeverij, 1983. Houwaart E. De hygiënisten. Artsen, staat en volksgezondheid in Nederland 1840–1890.(Proefschrift). Groningen: Historische Uitgeverij, 1983.
4.
go back to reference Verdoorn JA. Het gezondheidswezen te Amsterdam in de 19e eeuw. Nijmegen: SUN 1981. Verdoorn JA. Het gezondheidswezen te Amsterdam in de 19e eeuw. Nijmegen: SUN 1981.
5.
go back to reference Huige J. Van kruiswerk tot thuiszorg, de moeizame strijd voor erkenning van een boeiende maar complexe werksoort in de periode 1946–1990. Bunnik: Landelijke Stichting Beheer Kruiswerk, 2011. Huige J. Van kruiswerk tot thuiszorg, de moeizame strijd voor erkenning van een boeiende maar complexe werksoort in de periode 1946–1990. Bunnik: Landelijke Stichting Beheer Kruiswerk, 2011.
6.
go back to reference Michielse HCM. De burger als andragoog. Meppel: Uitgeverij Boom, 1977. Michielse HCM. De burger als andragoog. Meppel: Uitgeverij Boom, 1977.
7.
go back to reference Illich I. Medical Nemesis. Grenzen aan de geneeskunde: het medisch bedrijf - een bedreiging voor de gezondheid? Bussum: Wereldvenster, 1975. Illich I. Medical Nemesis. Grenzen aan de geneeskunde: het medisch bedrijf - een bedreiging voor de gezondheid? Bussum: Wereldvenster, 1975.
8.
go back to reference Foudraine J. Wie is van hout … Een gang door de psychiatrie. Bilthoven: Ambo, 1971. Foudraine J. Wie is van hout … Een gang door de psychiatrie. Bilthoven: Ambo, 1971.
9.
go back to reference Lalonde M. A new Perspective on the Health of Canadians. Ottawa: Health Canada, 1974. Lalonde M. A new Perspective on the Health of Canadians. Ottawa: Health Canada, 1974.
10.
go back to reference Werkgroep GVO in het Basisonderwijs. Gezondheidsvoorlichting en -Opvoeding in het Basisonderwijs.. Werkgroep GVO in het Basisonderwijs, 1972. Werkgroep GVO in het Basisonderwijs. Gezondheidsvoorlichting en -Opvoeding in het Basisonderwijs.. Werkgroep GVO in het Basisonderwijs, 1972.
11.
go back to reference Crawford R. You are dangerous to your health: the ideology and politics of victim blaming. Int J Health Serv 1977;7:663–80. Crawford R. You are dangerous to your health: the ideology and politics of victim blaming. Int J Health Serv 1977;7:663–80.
12.
go back to reference Jong GA de. (red.). GVO-serie. Tijdschr Soc Geneesk 1980;58 (16 artikelen). Jong GA de. (red.). GVO-serie. Tijdschr Soc Geneesk 1980;58 (16 artikelen).
13.
go back to reference Werkgroep Nationaal Plan GVO. Blauwe Nota. Discussienota aanzet tot een nationaal plan voor de GVO. Bunnik: Werkgroep GVO in het kader van de Kruisverenigingen, 1972. Werkgroep Nationaal Plan GVO. Blauwe Nota. Discussienota aanzet tot een nationaal plan voor de GVO. Bunnik: Werkgroep GVO in het kader van de Kruisverenigingen, 1972.
14.
go back to reference Werkgroep Nationaal Plan GVO. Oranje Nota. Een structuur voor GVO. Bunnik: Werkgroep Nationaal Plan GVO. Kruisverenigingen, 1974. Werkgroep Nationaal Plan GVO. Oranje Nota. Een structuur voor GVO. Bunnik: Werkgroep Nationaal Plan GVO. Kruisverenigingen, 1974.
15.
go back to reference Werkgroep Nationaal Plan GVO. Eindrapportage van een onderzoek naar het functioneren van zeven regionale projecten in het kader van het Nationaal Plan GVO; Projectbeschrijvingen van de regionale GVO-projecten in het kader van het Nationaal Plan. Groningen: RU Groningen, 1979. Werkgroep Nationaal Plan GVO. Eindrapportage van een onderzoek naar het functioneren van zeven regionale projecten in het kader van het Nationaal Plan GVO; Projectbeschrijvingen van de regionale GVO-projecten in het kader van het Nationaal Plan. Groningen: RU Groningen, 1979.
16.
go back to reference De kruisen zelf pakken GVO niet op. Tijdschrift MGZ 1977; (okt):14–17 De kruisen zelf pakken GVO niet op. Tijdschrift MGZ 1977; (okt):14–17
17.
go back to reference Haes WFM de. Samenvatting van het Rapport ’Literatuurstudie naar de effecten van GVO. Bijlage 8 in: Kommissie Nationaal Plan GVO. Opzet en ontwikkeling van Gezondheidsvoorlichting en -Opvoeding Den Haag: Staatsuitgeverij, 1978. Haes WFM de. Samenvatting van het Rapport ’Literatuurstudie naar de effecten van GVO. Bijlage 8 in: Kommissie Nationaal Plan GVO. Opzet en ontwikkeling van Gezondheidsvoorlichting en -Opvoeding Den Haag: Staatsuitgeverij, 1978.
18.
go back to reference Schuurman JH, de Haes WFM. Voorlichting over geslachtsziekten via de telefoon. Een evaluatie van een experiment in Rotterdam. Tijdschr Soc Geneesk 1980;58:110–20. Schuurman JH, de Haes WFM. Voorlichting over geslachtsziekten via de telefoon. Een evaluatie van een experiment in Rotterdam. Tijdschr Soc Geneesk 1980;58:110–20.
19.
go back to reference Kotler P, Zaltman G. Social Marketing: An approach to planned social change. J Marketing 1971;35:3–12.CrossRef Kotler P, Zaltman G. Social Marketing: An approach to planned social change. J Marketing 1971;35:3–12.CrossRef
20.
go back to reference Boer J de, Doornbos L. Marketing voor non-profitorganisaties. Oog voor de doelgroep. Houten: Bohn Stafleu van Loghem, 1996. Boer J de, Doornbos L. Marketing voor non-profitorganisaties. Oog voor de doelgroep. Houten: Bohn Stafleu van Loghem, 1996.
21.
go back to reference Achterhuis H. De markt van welzijn en geluk. Bilthoven: Ambo, 1979. Achterhuis H. De markt van welzijn en geluk. Bilthoven: Ambo, 1979.
22.
go back to reference Damoiseaux V, Gerards FM, Kok GJ, Nijhuis F. Gezondheidsvoorlichting en -opvoeding. Van analyse tot effecten. Assen: Van Gorcum, 1987. Damoiseaux V, Gerards FM, Kok GJ, Nijhuis F. Gezondheidsvoorlichting en -opvoeding. Van analyse tot effecten. Assen: Van Gorcum, 1987.
23.
go back to reference Saan H et. al. GVO kun je leren: overzicht van opleidingen en bij- en nascholing voor gezondheidsvoorlichting en -opvoeding, preventie-AGGZ, patiëntenvoorlichting. Utrecht: LCDGVO, 1987–1996. Saan H et. al. GVO kun je leren: overzicht van opleidingen en bij- en nascholing voor gezondheidsvoorlichting en -opvoeding, preventie-AGGZ, patiëntenvoorlichting. Utrecht: LCDGVO, 1987–1996.
24.
go back to reference Pol F van der. Wat laat het GVO/Preventieveld zien? Overzicht van het aanbod aan gezondheidsbevorderende en preventieactiviteiten in Nederland. Woerden, NIGZ, 2003. Pol F van der. Wat laat het GVO/Preventieveld zien? Overzicht van het aanbod aan gezondheidsbevorderende en preventieactiviteiten in Nederland. Woerden, NIGZ, 2003.
Metagegevens
Titel
50 jaar GVO en Gezondheidsbevordering
Deel I: de GVO-jaren (1962-1986)
Auteurs
Hans Saan
Dr. Willy de Haes
Publicatiedatum
01-01-2012
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen / Uitgave 1/2012
Print ISSN: 1388-7491
Elektronisch ISSN: 1876-8776
DOI
https://doi.org/10.1007/s12508-012-0026-8

Andere artikelen Uitgave 1/2012

TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen 1/2012 Naar de uitgave