2016 | OriginalPaper | Hoofdstuk
14 Psychiatrische stoornissen van de kindertijd
Auteurs : Prof.dr. F. Verheij, Mw.dr. M.B. Hofstra
Gepubliceerd in: Leerboek psychiatrie voor verpleegkundigen
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Samenvatting
-
Kinder- en jeugdpsychiatrie wordt ook wel ‘ontwikkelingspsychiatrie’ genoemd. Centraal staan de verstoorde en/of gestoorde gedragingen en de verstoorde en/of gestoorde emoties van een kind of jeugdige die per moment en per context kunnen variëren en vaak ontwikkelingsafhankelijk zijn (paragraaf 14.1.1).
-
Ontwikkelingspsychopathologie kan als de kern van het vakgebied kinder- en jeugdpsychiatrie worden beschouwd (paragraaf 14.1.2).
-
De prevalentie van enige psychiatrische stoornis in combinatie met een matige tot ernstige belemmering in het dagelijks functioneren is 5,9% op basis van het ouderinterview en 4,8% op basis van het kindinterview (paragraaf 14.2).
-
De belangrijkste problematiek bij kinder- en jeugdpsychiatrische patiënten omvat problemen wat betreft het lichamelijk functioneren of gedragingen die tot een verstoring van het lichamelijk functioneren leiden, problemen met waarnemen, taal, denken en oordeelsvorming, problemen rond emoties, of er domineren emotionele reacties en problemen in openlijk gedrag dat verstorend of storend is (paragraaf 14.3).
-
Onder internaliserende stoornissen vallen de angststoornissen, de obsessieve-compulsieve stoornis, de posttraumatische stressstoornis en de stemmingsstoornissen. Onder externaliserende stoornissen vallen ADHD en gedragsstoornissen (paragraaf 14.3).
-
Bij een aanzienlijk deel van de kinderen met hyperactiviteit bestaat een adequate opvoedingssituatie die wordt gefrustreerd doordat geen goede matching ontstaat omdat het hyperactieve en impulsieve gedrag van het kind domineert (paragraaf 14.3).
-
Elementen van het kinderpsychiatrisch onderzoek zijn het kind zelf (lichamelijk, cognitief en psychiatrisch onderzoek ), de ouders (hoofdklacht, ontwikkelingsanamnese, huidig functioneren, gezinsanamnese) en de leerkracht (leerprestaties, relatie tot leerkracht en medeleerlingen, gedrag op school (paragraaf 14.4).
-
In de kinder- en jeugdpsychiatrie vormen psychologische behandelingsmethoden (zoals individuele psychotherapie, cognitieve gedragstherapie, ouderbegeleiding en oudertraining, mediatietherapie, gezinstherapie en groepsinterventies) het overgrote deel van de behandelpraktijk. De rol van psychofarmaca is beperkt, voornamelijk tot een deel van de stoornissen (paragraaf 14.5).
-
Kwetsbaar ouderschap omvat onvermogend ouderschap, onvoldoende afstemming tussen individuele levenscycli en die van het gezin, gemis aan essentiële vaardigheden en overvraagd ouderschap (paragraaf 14.6).
-
KOPP betekent Kinderen van Ouders met Psychiatrische Problematiek (paragraaf 14.6).