14 Genitaliën

Binnen de plastische en reconstructieve chirurgie ziet men soms patiënten met bepaalde afwijkingen van de genitaliën. Ook de genitaliën vormen een gebied waar veel specialismen elkaar ontmoeten, zoals urologen, gynaecologen, oncologisch chirurgen en plastisch chirurgen. Ook de geslachtsaanpassing in het kader van genderdysforie is onderdeel van de plastische chirurgie aan de genitaliën.

Men spreekt van een persoon met genderdysforie wanneer het mentale geslacht (gender) niet overeenkomt met het fysieke geslacht. Hierin bestaan verschillende gradaties, van zich alleen willen kleden als het andere geslacht tot de wens tot een geslachtsaanpassing. De mensen die in aanmerking komen voor een geslachtsaanpassing worden begeleid door een zogenoemd genderteam, bestaande uit verschillende specialisten. Zij onderwerpen de potentiële patiënt aan een lang traject van (psychologische) onderzoeken en geven een hormoonbehandeling om de aanwezige ongewenste uiterlijke geslachtskenmerken te onderdrukken en de gewenste geslachtskenmerken te ontwikkelen. Daarop volgt een lange periode waarin de patiënt al geheel in de rol van het andere geslacht leeft (de Real Life Fase). Als dit sociale aanpassingstraject naar wens verloopt, wordt de pariënt doorverwezen naar de plastisch chirurg.

Operaties die worden uitgevoerd bij biologische mannen (transvrouwen) zijn een penisamputatie, een orchidectomie, een vaginaconstructie en eventueel een mamma-augmentatie. Bij biologische vrouwen (transmannen) kan men een mastectomie, uterusextirpatie en ovariëctomie (door de gynaecoloog) en een penisconstructie uitvoeren.

Genderchirurgie wordt in twee centra in Nederland uitgevoerd.