Skip to main content
Mijn bibliotheek
Shop
Nieuws Boeken Tijdschriften E-learning Web-tv Video Audio
Tips voor Mijn BSL
UITGEBREID ZOEKEN
Inloggen
Top
Gepubliceerd in:
1 Kenmerken van individuele preventie hoofdstuk lezen eerste hoofdstuk lezen

2009 | OriginalPaper | Hoofdstuk

14 Cervixcarcinoom

Auteur : Drs. I. Statius Muller

Gepubliceerd in: Praktische preventie

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail
    Link delen
publish
Publiceer nu

Samenvatting

De cervix uteri (baarmoederhals) is het onderste deel van de uterus dat in de vagina uitmondt (baarmoedermond). Cervixcarcinoom is een maligne afwijking van het oppervlakteweefsel die ontstaat op de grens van endo- en ectocervix. De ontwikkelingsgang van cervixcarcinoom is eigenlijk niet goed bekend. Aan het ontstaan van een cervixcarcinoom gaat een lang voorstadium van tien tot vijftien jaar vooraf, waarbij sprake is van cellulaire dysplasieën, geclassificeerd door middel van de KOPAC-B-systematiek (zie verderop). Niet alle cervixdysplasieën leiden uiteindelijk tot cervixcarcinoom, er zijn ook cervicale dysplasieën die vanzelf overgaan. Er zijn twee typen cervixcarcinomen: het plaveiselcelcarcinoom (deze komt het meeste voor, 85-90%) en het adenocarcinoom (10-15%).
vorige hoofdstuk 13 Mammacarcinoom
volgende hoofdstuk 15 Longcarcinoom
Literatuur
1.
Boomsma LJ, Buis PAJ, Collete C, Janssen PGH. NHG-Standaard Preventie en vroegdiagnsotiek van cervixcarcinoom (tweede herziening). Huisarts Wet 2009; 52(4): 182–91.CrossRef
2.
3.
Walboomers JMM, Meijer CJLM, Steenbergen RDM, et al. Humaan papillomavirus en het ontstaan van baarmoederhalskanker; concept van carcinogenese. Ned Tijdschr Geneesk 2000;144:1671–4.
4.
5.
Castellsague X, Diaz M, de Sanjose, et al. Worldwide human papillomavirus etiology of cervical adenocarcinoma and its cofactors: Implications for screening and prevention. J Natl Cancer Inst 2006;98(5):303–15.CrossRefPubMed
6.
Bulkmans NWJ, Rozendaal L, Snijders PJF. OBASCAM, a population-based randomized controlled trial for implementation of high-risk HPV testing in cervical screening: design, methods and baseline data of 44,102 women. Int J Cancer 2004; 110(1):94–101.CrossRefPubMed
7.
Walboomers JMM, Jacobs MV, Mano MM, et al. Human papillomavirus is a necessary cause of invasive cervical cancer worldwide. J Pathol 1999;189:12–9.CrossRefPubMed
8.
Snijders PJ, Steenbergen RD, Heideman DA, Meijer CJ. HPV-mediated cervical carcinogenesis: concepts and clinical implications. J Pathol 2006;208:152–64.CrossRefPubMed
9.
LCI/RIVM Richtlijn Humaan Papillomavirus: met nadruk op mucosale hoogrisicotypen en cervixcarcinogenese 2008. www.​rivm.​nl.
10.
Bleeker MC, Snijders PF, Voorhorst FJ, Meijer CJ. Flat penile lesions: the infectious ’invisible’ link in the transmission of human papillomavirus. Int J Cancer 2006;119: 2505–12.CrossRefPubMed
11.
Deacon JM, Evans CD, Yule R, et al. Sexual behaviour and smoking as determinants of cervical HPV infection and CIN3 among those infected: a case-control study nested within the Manchester cohort. Br J Cancer 2000;88:1565–72.CrossRef
12.
Helmerhorst TJM, Meijer CJLM. Cervical cancer should be considered as a rare complication of oncogenic HPV infection rather than a STD. Int J Gynecological Cancer 2002;12(3):235–6.CrossRef
13.
Lacey JV jr, Brinton LA, Abbas FM, et al. Oral contraceptives as risk factors for cervical adenocarcinomas and squamous cell carcinomas. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev 1999;8(12):1079–85.PubMed
14.
Rock CL, Michael CW, Reynolds RK, Ruffin MT. Prevention of cervix cancer. Critical Reviews in Oncology/Haematology 2000;33:169–85.CrossRef
15.
Winer RL, Hughes JP, Qinghua Feng, et al. Condom use and the risk of genital human papillomavirus infection in young women. N Engl J Med 2006;354:2645–54.CrossRefPubMed
16.
Hogewoning CJ, Bleeker MC, Brule AJ Van Den, et al. Condom use promotes regression of cervical intraepithelial neoplasia and clearance of human papillomavirus: a randomised clinical trial. Int J Cancer 2003;107(5):811–6.CrossRefPubMed
17.
Bleeker MC, Berkhof J, Hogewoning CJ, et al. HPV type concordance in sexual couples determines the effect of condoms on regression of flat penile lesions. Br J Cancer 2005;92(8):1388–92.CrossRefPubMedCentralPubMed
18.
Sheperd J, Weston R, Peersman G, Napuli IZ. Interventions for encouraging sexual lifestyles and behaviours intended to prevent cervical cancer (review). The Cochrane Library, 2008.
19.
Van Howe RS. Human papillomavirus and circumcision: a meta-analysis. J Infect 2007;54(5):490–6. Epub 2006, Sep 25.CrossRefPubMed
20.
Castellsague X, Bosch FX, Munoz N, et al. Male circumcision, penile human papillomavirus infection, and cervical cancer in female partners. N Engl J Med 2002;346(15):1105–12.CrossRefPubMed
21.
Hernandez BY, Wilkens LR, Zhu X, et al. Circumcision and human papillomavirus infection in men: A site-specific comparison. J Infect Dis 2008;197(6):787–94.CrossRefPubMedCentralPubMed
22.
Circumcision policy statement. American Academy of Pediatrics. Task Force on Circumcision. Pediatrics 1999;103:686–93.CrossRef
23.
24.
25.
Giard RWM. False-negative rate of cervical cytology: sense and sensitivity. Diagn Cytopathol 2001;25:275–7.CrossRefPubMed
26.
Werf G Van Der, Lagro-Janssen. Vormt de NHG-Standaard Cervixuitstrijken voldoende basis voor professioneel huisartsgeneeskundig handelen? Huisarts Wet 2001;44:24–7.
27.
Buntix F. Screening versus diagnostiek: complexe problemen. Huisarts Wet 2004; 47:230–5.CrossRef
28.
Giard RWM. Bij de 65e verjaardag van het uitstrijkje: onduidelijke meerwaarde van het bevolkingsonderzoek op baarmoederhalskanker. Ned Tijdschr Geneesk 2007; 151(23):1268–71.
29.
Rebolj M, Ballegooijen M van, Berkers LM, Habbema D. Monitoring a national cancer prevention program: successful changes in cervical cancer screening in the Netherlands. Int J Cancer 2007;120(4): 806–12.CrossRefPubMed
30.
Kreuger FA, Oers HA van, Nijs HG. Cervical cancer screening: spatial associations of outcome and risk factors in Rotterdam. Public Health 1999;113(3):111–5.PubMed
31.
Bais AG, Kemenade FJ van, Berkhof J, et al. Human papillomavirus testing on selfsampled cervicovaginal brushes: an effective alternative to protect nonresponders in cervical screening programs. Int J Cancer 2007;120(7):1505–10.CrossRefPubMed
32.
Mayrand MH, Duart-Franco E, et al. Human papillomavirus DNA versus Papanicolaou screening tests for cervical cancer. N Engl J Med 2007;357:1579–88.CrossRefPubMed
33.
Cox. Human papillomavirus testing in primary cervical screening and abnormal Papanicolaou management. Obstet Gynecol Surv 2006;61(6 suppl 1):S15–25.CrossRef
34.
Naucler P, Ryd W, Tornberg S, et al. Human papillomavirus and Papanicolaou test to screen for cervical cancer. N Engl J Med 2007;357:1589–97.CrossRefPubMed
Metagegevens
Titel
14 Cervixcarcinoom
Auteur
Drs. I. Statius Muller
Copyright
2009
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Boek
Praktische preventie

Print ISBN: 978-90-313-6325-4

Elektronisch ISBN: 978-90-313-7249-2

Copyright: 2009

DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-313-7249-2_14