12 Palliatieve zorg

Het spectrum van de palliatieve zorg begint met ziektegerichte palliatie. Deze gaat geleidelijk over in symptoomgerichte palliatie, die voorafgaat aan palliatie in de stervensfase. Na het overlijden is er nazorg voor de nabestaanden (paragraaf 12.1).

Verschillende ziektetrajecten zijn mogelijk. De aandacht voor palliatieve zorg richtte zich voorheen vooral op kankerpatiënten, wellicht omdat de markering van de palliatieve fase bij deze patiënten relatief duidelijk is en zij jonger zijn. De aandacht voor deze fase bij ziekten met orgaanfalen en ouderdom/dementie neemt echter toe. Bij deze aandoeningen is de palliatieve fase echter minder duidelijk gemarkeerd (paragraaf 12.1).

Om tot een goede vaststelling van de belangrijkste problemen en de beïnvloedende factoren te komen wordt de term ‘palliatief redeneren’ gebruikt. Palliatief redeneren heeft als doel de communicatie en de kwaliteit van zorg te verbeteren. De subjectieve beleving en de betekenis die de patiënt aangeeft, zijn het uitgangspunt (paragraaf 12.2).