Top

Gepubliceerd in:

2008 | OriginalPaper | Hoofdstuk

10 Fysiotherapie en de kwetsbare oudere cliënt

De relatie tussen frailty, beperkingen en multimorbiditeit en de consequentie voor de analyse in het fysiotherapeutisch methodisch handelen

Auteur : Jacky Winkelman

Gepubliceerd in: Jaarboek Fysiotherapie kinesitherapie 2008

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Samenvatting

Het toenemende aandeel ouderen in de dagelijkse praktijk van de fysiotherapeut vraagt om een verdieping in het probleem van de oudere kwetsbare cliënt met complexe en multiple aandoeningen. In dit hoofdstuk worden de onderwerpen kwetsbaarheid (frailty), lichamelijke beperkingen en multimorbiditeit besproken, en de invloed hiervan op de fysiotherapeutische begeleiding. De complexe relatie en het onderscheid tussen deze kenmerken van de oudere cliënt wordt uitgelegd. De conclusie is dat de verwevenheid tussen kwetsbaarheid, beperkingen en multimorbiditeit bijzondere competenties van de geriatriefysiotherapeut vereist.

vorige hoofdstuk 9 Verbetert fysieke activiteit het cognitief functioneren van ouderen met dementie in alle omstandigheden?

volgende hoofdstuk 11 Claudicatio intermittens: de rol van de fysiotherapeut in een netwerk voor gesuperviseerde looptherapie

Alleen toegankelijk voor geautoriseerde gebruikers

In dit hoofdstuk worden de termen kwetsbaarheid en frailty naast elkaar gebruikt.

In het algemeen worden de termen multimorbiditeit en comorbiditeit naast elkaar gebruikt. Bij comorbiditeit ligt de nadruk op een specifieke ziekte, de indexziekte. Het gaat hier om comorbiditeit naast de indexziekte. Bij multimorbiditeit ligt de nadruk niet op een specifieke ziekte maar op het gelijktijdig voorkomen van twee of meer aandoeningen bij een persoon (Heijmans et al., 2003).

Bron: Winkelman, 2006 NVFG, 2005.

Bandeen-Roche K, Xue QL, Ferrucci L, Walston J, Guralnik JM, Chaves P, Zeger SL, Fried LP. Phenotype of frailty: Characterization in the women’s health and aging studies. J Gerontology 2006;61a(3):262-266.

Bergman H, Beland F, Karunanathan S, Hummel S, Hogan D, Wolfson C. Développement d’un cadre de travail pour comprendre et étudier la fragilité (English translation). Gerontologie et Societé 2004;109:15-29.

Beroepsmonitor Fysiotherapie. Omgeving in beweging. Onderzoekscoördinatie KNGF, 2005.

Boyd CM, Darer J, Boult C, Fried LP, Boult L, Wu AW. Clinical practice guidelines and quality of care for older patients with multiple comorbid diseases. JAMA 2005;294:716-724.PubMedCrossRef

CBO/NVKG. Richtlijn preventie van valincidenten bij geriatrische patiënten. Utrecht: CBO, 2004.

Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Voorburg/Heerlen, 2007-01-10. (http://statline.cbs.nl)

Deeg DJ, Portrait F, Lindeboom M. Health profiles and profile-specific health expectancies of older women and men: The Netherlands. J Women Ageing 2002;14:27-46.CrossRef

Espinoza S, Walston J. Frailty in older adults: Insights and interventions. Cleveland Clinic J Medicine 2005;72(12):1105-1111.CrossRef

KNGF/NVFG. Functieprofiel Fysiotherapeut in de geriatrie. Amersfoort, 2004.

Fried LP, Tangen CM, Walston J, Newman AB, Hirsch C, Gotdiener J, Seeman T, Tracy R, Kop WJ, Burke G, Mc Burnie MA. Cardiovascular Health Study Collaborative Research Group. Frailty in older adults: evidenc for a phenotype. J Gerontol A Biol Sci Med Sci 2001;56:M146-156.

Fried LP, Ferrucci L, Darer J, Williamson JD, Anderson G. Untangling the concept of disability, and comorbidity: Implications for improved targeting and care. J Gerontology 2004;59(3):255-263.

Gezondheidsraad. Vergrijzen met ambitie. Publicatienr. 2005/06. Den Haag: Gezondheidsraad, 2005.

Gijsen R, HoeymansN, Schellevis FG, Ruwaard D, Satariano WA, Bos GAM van den. Causes and consequences of comorbidity: a review. J Clin Epidemiol 2001;54:661-674.PubMedCrossRef

Heijmans MJWM, Rijken PM, Schellevis FG, Bos GAM van den. Meer dan een ziekte. NIVEL/AMC/RIVM, 2003.

Mitnitski A, Song X, Skoog I, Broe GA, Cox JL, Grunfeld E, Rockwood K. Relative fitness and frailty of elderly men and women in developed countries and their relationship with mortality JAGS 2005;53:2184-2189.

NVFG. Beroepscompetentieprofiel geriatriefysiotherapeut (concept). Versie november 2005.

Penninx K. Kwetsbare ouderen in beeld. Innovatieprogramma Welzijn Ouderen. NIZW zorg, 2005.

Raad voor Gezondheidsonderzoek. Advies Onderzoek medische zorg voor ouderen (in het bijzonder ouderen met multiple en complexe aandoeningen). Publicatie 54. Den Haag: RGO, 2006.

Schellevis PG. Je gaat het pas zien als je het doorhebt: multimorbiditeit in de huisartsenpraktijk. Rede uitgesproken bij de aanvaarding ambt bijzonder hoogleraar. VU medisch centrum, 2006.

Schuurmans H, Steverink N, Lindenberg S, Frieswijk N, Sleats JPJ. Old or frail: what tells us more? J Gerontology Med Sci 2004;59:m962-m965.

Slaets JPJ. Over oude mensen en een jong specialisme. Inaugurele rede. Rijksuniversiteit Groningen, 1999.

Sociaal en Cultureel Planbureau. Rapportage ouderen 2006. Verandering in de leefsituatie en levensloop. SCP-publicatie 2006/12. Den Haag, 2006.

Steverink N, Slaets JPJ, Schuurmans H, Van Lis M. Measuring frailty: developing and testing the GFI. Gerontologist 2001;41(spec. iss. 1):236.

Swinkels ICS, Leemrijse C, Bakker D de. Landelijke Informatievoorziening Paramedische zorg. Jaarcijfers 2005 fysiotherapie. Utrecht: NIVEL, 2005. (http://www.nivel.nl/lipz)

Winkelman JCG. Kwetsbaarheid als profiel: de conceptcriteriumlijst voor indicatie Geriatriefysiotherapie. Fysiotherapie & Ouderenzorg 2006;2:23-27.

Titel: 10 Fysiotherapie en de kwetsbare oudere cliënt
Auteur: Jacky Winkelman
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Boek: Jaarboek Fysiotherapie kinesitherapie 2008
Print ISBN: 978-90-313-5072-8

Elektronisch ISBN: 978-90-313-9490-6

Copyright: 2008
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-313-9490-6_10

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen