1 Inleiding

go back to reference Calvin, W.H. & Ojemann, G.A. (1995). Ontdekkingstocht door de hersenen. Amsterdam: Bert Bakker. (Uit het Engels: Conversations with Neil’s Brain: The Neural Nature of Thought and Language (1994). Reading: Addinson-Wesley.)Dit boek beschrijft een zogenaamde ‘wakkere operatie’ bij een virtuele patiënt Neil die aan epilepsie lijdt. Tijdens deze operatie worden allerlei taal- en geheugentests afgenomen. Een zeer interessant en leesbaar boek dat veel vertelt over hoe en waar hogere corticale functies in de hersenen gerepresenteerd zijn. Calvin, W.H. & Ojemann, G.A. (1995). Ontdekkingstocht door de hersenen. Amsterdam: Bert Bakker. (Uit het Engels: Conversations with Neil’s Brain: The Neural Nature of Thought and Language (1994). Reading: Addinson-Wesley.)Dit boek beschrijft een zogenaamde ‘wakkere operatie’ bij een virtuele patiënt Neil die aan epilepsie lijdt. Tijdens deze operatie worden allerlei taal- en geheugentests afgenomen. Een zeer interessant en leesbaar boek dat veel vertelt over hoe en waar hogere corticale functies in de hersenen gerepresenteerd zijn.

go back to reference Sacks, O. (2005). De man die zijn vrouw voor een hoed hield. Amsterdam: Meulenhoff. (Uit het Engels: The Man who Mistook His Wife for a Hat and other Clinical Tales (1985). Summit: Simon and Schuster.)Een selectie populaire beschrijvingen van mensen met hersenletsel. Sacks, O. (2005). De man die zijn vrouw voor een hoed hield. Amsterdam: Meulenhoff. (Uit het Engels: The Man who Mistook His Wife for a Hat and other Clinical Tales (1985). Summit: Simon and Schuster.)Een selectie populaire beschrijvingen van mensen met hersenletsel.

go back to reference Luria, A.R. (1989). De man met een kogel in zijn hoofd. De geschiedenis van een neurologisch geval. Amsterdam: Bert Bakker. (Vertaald uit het Russisch; ook verkrijgbaar in het Engels: The Man with the Shattered World (1972). Cambridge, MA: Harvard University Press.) Deze roman is gebaseerd op het dagboek van Zazetsky, een Sovjet-soldaat uit de Tweede Wereldoorlog die een kogelwond in zijn hoofd had. Hij had veel cognitieve problemen, die prachtig beschreven zijn in dit boek. Er is ook een Nederlandse verfilming gemaakt door Erik van Zuylen: Zjoek. Luria, A.R. (1989). De man met een kogel in zijn hoofd. De geschiedenis van een neurologisch geval. Amsterdam: Bert Bakker. (Vertaald uit het Russisch; ook verkrijgbaar in het Engels: The Man with the Shattered World (1972). Cambridge, MA: Harvard University Press.) Deze roman is gebaseerd op het dagboek van Zazetsky, een Sovjet-soldaat uit de Tweede Wereldoorlog die een kogelwond in zijn hoofd had. Hij had veel cognitieve problemen, die prachtig beschreven zijn in dit boek. Er is ook een Nederlandse verfilming gemaakt door Erik van Zuylen: Zjoek.

go back to reference Wijnen, F. & Verstraeten, F. (2001). Het brein te kijk. Verkenning van de cognitieve neurowetenschappen. Amsterdam: Pearson. Dit boek is een inleiding tot de cognitieve neurowetenschappen. Er wordt uitgebreid aandacht besteed aan neuro-imaging en vrijwel alle cognitieve functies (geheugen, aandacht, taal, perceptie) en motoriek worden uitgebreid beschreven. Wijnen, F. & Verstraeten, F. (2001). Het brein te kijk. Verkenning van de cognitieve neurowetenschappen. Amsterdam: Pearson. Dit boek is een inleiding tot de cognitieve neurowetenschappen. Er wordt uitgebreid aandacht besteed aan neuro-imaging en vrijwel alle cognitieve functies (geheugen, aandacht, taal, perceptie) en motoriek worden uitgebreid beschreven.

go back to reference Paquier, Ph.F. (2005). Verworven kinderafasie. In: H.F.M. Peters, R. Bastiaanse, J. van Borsel, P.H.O. Dejonckere, K. Jansonius-Schultheiss, Sj. van der Meulen & B.M.E. Mondelaers (red.), Handboek Stem- Spraak- Taalpathologie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Een mooi Nederlandstalig overzichtsartikel over dit onderwerp. Paquier, Ph.F. (2005). Verworven kinderafasie. In: H.F.M. Peters, R. Bastiaanse, J. van Borsel, P.H.O. Dejonckere, K. Jansonius-Schultheiss, Sj. van der Meulen & B.M.E. Mondelaers (red.), Handboek Stem- Spraak- Taalpathologie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Een mooi Nederlandstalig overzichtsartikel over dit onderwerp.

go back to reference Lees, J. (2005). Children with Acquired Aphasia. Hoboken: Wiley. Het enige boek over kinderafasie. Lees, J. (2005). Children with Acquired Aphasia. Hoboken: Wiley. Het enige boek over kinderafasie.

go back to reference Koenen, L. (2006). Hoe mijn vader zijn woorden terugvond. Amsterdam: Nieuw Amsterdam. In dit prachtige boekje vertelt Liesbeth Koenen, die zelf taalwetenschapper is, het verhaal van haar vader die een beroerte krijgt en afasie heeft. Zij beschrijft hoe de afasie langzaam verbetert in het eerste jaar na het ontstaan. Koenen, L. (2006). Hoe mijn vader zijn woorden terugvond. Amsterdam: Nieuw Amsterdam. In dit prachtige boekje vertelt Liesbeth Koenen, die zelf taalwetenschapper is, het verhaal van haar vader die een beroerte krijgt en afasie heeft. Zij beschrijft hoe de afasie langzaam verbetert in het eerste jaar na het ontstaan.

go back to reference Smith, H. (2001). Een wonderlijke reis. Amsterdam: Boom. Kunstschilder Herman Smith wil net sigaren gaan kopen als hij een hersenbloeding krijgt. Hij komt in het ziekenhuis en kan niet meer praten, maar heeft ook last van tal van andere cognitieve stoornissen: hij raakt steeds de weg kwijt, kan geen gehelen meer samenstellen uit delen en herkent de voorwerpen niet meer. In de loop van het jaar dat hij in dit humoristische maar aangrijpende boek beschrijft, herstellen zijn cognitieve functies, maar praten blijft een probleem. Dit indrukwekkende boek is geïllustreerd door de schrijver zelf. Smith, H. (2001). Een wonderlijke reis. Amsterdam: Boom. Kunstschilder Herman Smith wil net sigaren gaan kopen als hij een hersenbloeding krijgt. Hij komt in het ziekenhuis en kan niet meer praten, maar heeft ook last van tal van andere cognitieve stoornissen: hij raakt steeds de weg kwijt, kan geen gehelen meer samenstellen uit delen en herkent de voorwerpen niet meer. In de loop van het jaar dat hij in dit humoristische maar aangrijpende boek beschrijft, herstellen zijn cognitieve functies, maar praten blijft een probleem. Dit indrukwekkende boek is geïllustreerd door de schrijver zelf.

go back to reference Griffith, V.E. (1978). Een beroerte in de familie. Lochem: De Tijdstroom. (Uit het Engels: A Stroke in the Family (1970). London: Penguin.) De filmster Patricia Neal, die getrouwd is met de schrijver Roald Dahl, krijgt op 39-jarige leeftijd een beroerte en lijdt daarna aan ernstige afasie. Met behulp van familie en vrienden wordt een therapieplan opgesteld. Een jaar na de beroerte zijn er nog steeds lichte problemen, maar Patricia Neal speelt weer filmrollen, bijvoorbeeld de hoofdrol in The Subject was Roses (1968) waarvoor zij genomineerd werd voor een Academy Award. Van haar leven is een televisiefilm gemaakt met Glenda Jackson in de hoofdrol: An Act of Love: The Patricia Neal Story (1981). De Nederlandse versie van het boek is niet meer te koop, maar is nog wel in fotokopievorm verkrijgbaar bij de Stichting Afasie Nederland. Griffith, V.E. (1978). Een beroerte in de familie. Lochem: De Tijdstroom. (Uit het Engels: A Stroke in the Family (1970). London: Penguin.) De filmster Patricia Neal, die getrouwd is met de schrijver Roald Dahl, krijgt op 39-jarige leeftijd een beroerte en lijdt daarna aan ernstige afasie. Met behulp van familie en vrienden wordt een therapieplan opgesteld. Een jaar na de beroerte zijn er nog steeds lichte problemen, maar Patricia Neal speelt weer filmrollen, bijvoorbeeld de hoofdrol in The Subject was Roses (1968) waarvoor zij genomineerd werd voor een Academy Award. Van haar leven is een televisiefilm gemaakt met Glenda Jackson in de hoofdrol: An Act of Love: The Patricia Neal Story (1981). De Nederlandse versie van het boek is niet meer te koop, maar is nog wel in fotokopievorm verkrijgbaar bij de Stichting Afasie Nederland.

go back to reference Er zijn in Nederland diverse verenigingen en stichtingen die zich met hersenletsel bezighouden die alle hun eigen website hebben. Voor afasie is de website van de Afasievereniging Nederland (AVN) en de Stichting Afasie Nederland (SAN) het meest informatief: www.afasie.nl. Op deze website staat informatie over afasie en zijn uitgaven over afasie te bestellen. Er is een chatroom en er is een link naar informatie over afasie in meer dan dertig talen. Er is een speciale site voor België: www.afasie.be. Er zijn in Nederland diverse verenigingen en stichtingen die zich met hersenletsel bezighouden die alle hun eigen website hebben. Voor afasie is de website van de Afasievereniging Nederland (AVN) en de Stichting Afasie Nederland (SAN) het meest informatief: www.​afasie.​nl. Op deze website staat informatie over afasie en zijn uitgaven over afasie te bestellen. Er is een chatroom en er is een link naar informatie over afasie in meer dan dertig talen. Er is een speciale site voor België: www.​afasie.​be.

go back to reference Een wat algemenere website over niet-aangeboren hersenletsel, waar veel informatie te vinden is over afasie en andere cognitieve stoornissen die kunnen optreden bij hersenletsel is www.nah-algemeen.nl. Een wat algemenere website over niet-aangeboren hersenletsel, waar veel informatie te vinden is over afasie en andere cognitieve stoornissen die kunnen optreden bij hersenletsel is www.​nah-algemeen.​nl.

go back to reference Voor informatie over hersenen en hersenletsel in het algemeen is de website van de hersenstichting zeer informatief: www.hersenstichting.nl. Hier is ook informatie te vinden voer wetenschappelijk onderzoek. Voor informatie over hersenen en hersenletsel in het algemeen is de website van de hersenstichting zeer informatief: www.​hersenstichting.​nl. Hier is ook informatie te vinden voer wetenschappelijk onderzoek.

go back to reference Een leuke Engelstalige site op het gebied van cognitie en de hersenen is http://faculty.washington.edu/chudler/neurok.html. Deze site heet ‘neuroscience for kids’, maar is ook erg leerzaam voor volwassenen. Een leuke Engelstalige site op het gebied van cognitie en de hersenen is http://​faculty.​washington.​edu/​chudler/​neurok.​html. Deze site heet ‘neuroscience for kids’, maar is ook erg leerzaam voor volwassenen.

go back to reference Op www.biostr.washington.edu is een interactieve hersenatlas te vinden. Hierop staan veel plaatjes van CT- en MRI-scans en er zijn ook veel 3D-animaties van de hersenen te zien. Op www.​biostr.​washington.​edu is een interactieve hersenatlas te vinden. Hierop staan veel plaatjes van CT- en MRI-scans en er zijn ook veel 3D-animaties van de hersenen te zien.

go back to reference Gatenkaas een filmover Herman Smith, de kunstenaar die ook een boek geschreven heeft. Een indrukwekkende en leuke film, te bestellen via www.vanhemertprodukties.nl/. Gatenkaas een filmover Herman Smith, de kunstenaar die ook een boek geschreven heeft. Een indrukwekkende en leuke film, te bestellen via www.​vanhemertprodukt​ies.​nl/​.

go back to reference Regie over je leven: Woorden en daden. Een dvd waarop zes mensen met afasie laten zien hoe zij hun leven weer oppakten. Te verkrijgen via de site van de Afasievereniging Nederland (www.afasie.nl). Regie over je leven: Woorden en daden. Een dvd waarop zes mensen met afasie laten zien hoe zij hun leven weer oppakten. Te verkrijgen via de site van de Afasievereniging Nederland (www.​afasie.​nl).