Het formuleren van verpleegkundige problemen past in de visie van diagnosegestuurd verplegen. In de visie van behoeftegestuurd verplegen, zoals in het model Zorgleefplan van Actiz, is het juist niet de bedoeling om in problemen te denken. Daar gaat het om de vraag hoe de zorgvrager zijn leven zo goed mogelijk kan voortzetten. Dat schrijven de auteurs van het boek Verpleegkunde voor mbo.
In het hoofdstuk Verzamelen van gegevens en vaststellen van verpleegkundige diagnosen schrijft Wupke Boog dat bij het uitgaan van de wensen en behoeften van de zorgvrager, de vraag steeds moet zijn: ‘Wat zijn binnen een levensdomein de onderwerpen die voor deze zorgvrager belangrijk zijn, gezien de persoon die hij is en het leven dat hij wil leiden, gezien de mogelijkheden en beperkingen van zijn (gezondheids)situatie?’
Het proces om verpleegkundige diagnosen vast te stellen, noemt men ook wel diagnostisch redeneren. Hiervoor moet je een aantal besluitvormingsstappen doorlopen. Bij dit proces kun je gebruikmaken van het VAKK-model.
Verzamelen van gegevens
Het verzamelen van gegevens voor de verpleegkundige diagnose, staat in het eerste deel van dit hoofdstuk beschreven. Je kunt hierbij veel bronnen gebruiken, zoals de zorgvrager, zijn naasten, andere hulpverleners, de al bestaande verslaglegging over de zorgvrager en vakliteratuur, richtlijnen en protocollen.
Analyse
Bij de analyse interpreteer je vervolgens de verzamelde gegevens en beoordeel je welke gegevens met elkaar samenhangen. Dit doe je door: de symptomen of verschijnselen te clusteren (S); conclusies te trekken door jezelf af te vragen welke namen (P) van verpleegkundige diagnosen in eerste instantie bij je opkomen; mogelijke oorzakelijke of gerelateerde factoren (E) te inventariseren.
Het interpreteren en clusteren van de gegevens doe je eigenlijk voortdurend. Soms kom je heel beredeneerd tot een verpleegkundige diagnose, maar de diagnose kan ook door intuïtie worden ingegeven.
Meer hierover is te lezen in Verpleegkunde voor mbo