Skip to main content
Top
Gepubliceerd in: Bijblijven 10/2014

01-10-2014 | Artikelen

Uitzichtloos en ondraaglijk lijden

Het perspectief van patiënt en arts nader toegelicht

Auteur: Dr. Marianne (K.) Dees

Gepubliceerd in: Bijblijven | Uitgave 10/2014

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Artsen ervaren hun sleutelrol bij de uitvoering van euthanasie en hulp bij zelfdoding* als een van de meest belastende taken van hun werk. In de dagelijkse praktijk is het vaak niet eenvoudig om tot de overtuiging te komen dat er sprake is van uitzichtloos en ondraaglijk lijden. Deze bijdrage wil handvatten bieden die de arts kunnen helpen inzicht te krijgen in het patiëntenperspectief op ondraaglijk lijden. Diagnostiek van ‘ondraaglijk lijden’ draagt bij aan objectivering van lijden zoals dit door de patiënt wordt ervaren en geeft aanknopingspunten bij het gesprek over uitzichtloosheid en mogelijke behandelopties. In staat zijn te denken vanuit het perspectief van de patiënt draagt bij aan inzicht in de eigen normen en waarden van de arts met betrekking tot ondraaglijk lijden. Het helpt de arts terughoudend en voorzichtig te zijn met de eigen interpretatie van het lijden van de patiënt en zich af te vragen hoe betrouwbaar de beoordeling is op grond waarvan hij of zij wel of niet kan meegaan met het perspectief op ondraaglijk lijden van de patiënt en daarmee op het verzoek tot euthanasie.
Literatuur
2.
go back to reference Buiting H, Gevers J, Rietjens J, Onwuteaka-Philipsen B, Maas Pvan der, Heide A van der, Delden J van. Dutch criteria of due care for physician-assisted dying in medical practice: a physician perspective. J Med Ethics 2008;34:e12.PubMedCrossRef Buiting H, Gevers J, Rietjens J, Onwuteaka-Philipsen B, Maas Pvan der, Heide A van der, Delden J van. Dutch criteria of due care for physician-assisted dying in medical practice: a physician perspective. J Med Ethics 2008;34:e12.PubMedCrossRef
3.
go back to reference Jansen-van der Weide MC Onwuteaka-Philipsen BD Wal G van der. Granted, undecided, withdrawn, and refused requests for euthanasia and physician-assisted suicide. Arch Intern Med 2005;165:1698–704.PubMedCrossRef Jansen-van der Weide MC Onwuteaka-Philipsen BD Wal G van der. Granted, undecided, withdrawn, and refused requests for euthanasia and physician-assisted suicide. Arch Intern Med 2005;165:1698–704.PubMedCrossRef
4.
5.
go back to reference Rietjens JA, Tol DG van, Schermer M, Heide A van der. Judgement of suffering in the case of a euthanasia request in The Netherlands. J Med Ethics 2009 Aug;35(8):502–7.PubMedCrossRef Rietjens JA, Tol DG van, Schermer M, Heide A van der. Judgement of suffering in the case of a euthanasia request in The Netherlands. J Med Ethics 2009 Aug;35(8):502–7.PubMedCrossRef
6.
go back to reference Tol D van, Rietjens J, Heide A van der. Judgment of unbearable suffering and willingness to grant a euthanasia request by Dutch general practitioners. Health Policy 2010;97:166–72.PubMedCrossRef Tol D van, Rietjens J, Heide A van der. Judgment of unbearable suffering and willingness to grant a euthanasia request by Dutch general practitioners. Health Policy 2010;97:166–72.PubMedCrossRef
8.
go back to reference Dees MK, Vernooij-Dassen MJ, Dekkers WJ, Weel C van. Unbearable suffering of patients with a request for euthanasia or physician-assisted suicide: an integrative review. Psycho Oncol 2010;4:339–52.CrossRef Dees MK, Vernooij-Dassen MJ, Dekkers WJ, Weel C van. Unbearable suffering of patients with a request for euthanasia or physician-assisted suicide: an integrative review. Psycho Oncol 2010;4:339–52.CrossRef
9.
go back to reference Dees MK, Vernooij-Dassen MJ, Dekkers WJ, Vissers KC, Weel C van. ’Unbearable suffering’: a qualitative study on the perspectives of patients who request assistance in dying. J Med Ethics 2011;37:727–73.PubMedCrossRef Dees MK, Vernooij-Dassen MJ, Dekkers WJ, Vissers KC, Weel C van. ’Unbearable suffering’: a qualitative study on the perspectives of patients who request assistance in dying. J Med Ethics 2011;37:727–73.PubMedCrossRef
10.
go back to reference Pasman HRW, Rurup ML, Willems DL, Onwuteaka-Philipsen BD. Concept of unbearable suffering in context of ungranted requests for euthanasia: qualitative interviews with patients and physicians. BMJ 2009;339:b4362.PubMedCentralPubMedCrossRef Pasman HRW, Rurup ML, Willems DL, Onwuteaka-Philipsen BD. Concept of unbearable suffering in context of ungranted requests for euthanasia: qualitative interviews with patients and physicians. BMJ 2009;339:b4362.PubMedCentralPubMedCrossRef
11.
go back to reference Dees MK. When suffering becomes unbearable, perspectives of Dutch patients, close relatives and attending physicians in a request for euthanasia. Thesis 2013. Pdf via Marianne.dees@radboudumc.nl Dees MK. When suffering becomes unbearable, perspectives of Dutch patients, close relatives and attending physicians in a request for euthanasia. Thesis 2013. Pdf via Marianne.dees@radboudumc.nl
12.
go back to reference Cassell EJ. The nature of suffering and the goals of medicine. New Engl J Med 1982;306:639–45.CrossRef Cassell EJ. The nature of suffering and the goals of medicine. New Engl J Med 1982;306:639–45.CrossRef
14.
go back to reference Ruijs CDM, Kerkhof AJFM, Wal G van der, Onwuteaka-Philipsen BD. The broad spectrum of unbearable suffering in end-of-life cancer studied in Dutch primary care. BMC Palliat Care 2012 Aug 1;11:12. Ruijs CDM, Kerkhof AJFM, Wal G van der, Onwuteaka-Philipsen BD. The broad spectrum of unbearable suffering in end-of-life cancer studied in Dutch primary care. BMC Palliat Care 2012 Aug 1;11:12.
15.
go back to reference Ruijs CDM, Kerkhof AJFM, Wal G van der, Onwuteaka-Philipsen BD. Symptoms, unbearability and the nature of suffering in terminal cancer patients dying at home: a prospective primary care study. BMC Fam Pract 2013;14:201.PubMedCentralPubMedCrossRef Ruijs CDM, Kerkhof AJFM, Wal G van der, Onwuteaka-Philipsen BD. Symptoms, unbearability and the nature of suffering in terminal cancer patients dying at home: a prospective primary care study. BMC Fam Pract 2013;14:201.PubMedCentralPubMedCrossRef
16.
go back to reference Kimsma GK. Beoordeling van lijden. Med Contact 2000;49:1063–6. Kimsma GK. Beoordeling van lijden. Med Contact 2000;49:1063–6.
17.
go back to reference Dees MK, Vernooij-Dassen MJ, Dekkers WJ, Elwyn G, Vissers KC, Weel C van. Perspectives of decision-making in requests for euthanasia: a qualitative research among patients, relatives and treating physicians in the Netherlands. Palliat Med 2013 Jan;27(1):27–37.PubMedCrossRef Dees MK, Vernooij-Dassen MJ, Dekkers WJ, Elwyn G, Vissers KC, Weel C van. Perspectives of decision-making in requests for euthanasia: a qualitative research among patients, relatives and treating physicians in the Netherlands. Palliat Med 2013 Jan;27(1):27–37.PubMedCrossRef
18.
go back to reference Visser J. Ethicus Govert den Hartogh over dood en doodsverlangen ‘Denk bij euthanasie vanuit de ander’. Medisch Contact 2009;64:1669–71. Visser J. Ethicus Govert den Hartogh over dood en doodsverlangen ‘Denk bij euthanasie vanuit de ander’. Medisch Contact 2009;64:1669–71.
Metagegevens
Titel
Uitzichtloos en ondraaglijk lijden
Het perspectief van patiënt en arts nader toegelicht
Auteur
Dr. Marianne (K.) Dees
Publicatiedatum
01-10-2014
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Bijblijven / Uitgave 10/2014
Print ISSN: 0168-9428
Elektronisch ISSN: 1876-4916
DOI
https://doi.org/10.1007/s12414-014-0076-8

Andere artikelen Uitgave 10/2014

Bijblijven 10/2014 Naar de uitgave