Top

Gepubliceerd in:

2014 | OriginalPaper | Hoofdstuk

16. Systemische ziekten en speeksel

Auteurs : A. Vissink, H.S. Brand

Gepubliceerd in: Speeksel en speekselklieren

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Samenvatting

Hoewel ziektebeelden de speekselsecretie en -samenstelling kunnen beïnvloeden, kan analyse van speeksel (nog) niet als diagnostisch middel worden toegepast. De veranderingen zijn veelal niet specifiek voor één bepaald ziektebeeld.
Bij een aantal ziektebeelden manifesteert de directe of indirecte aantasting van de speekselklieren zich in niet-specifieke veranderingen, zoals verlaging van de secretiesnelheid en van de concentratie speekseleiwitten. Voorbeelden hiervan zijn diabetes mellitus en graft-versus-hostziekte.
Bij sommige aandoeningen waarbij de speekselklieren betrokken kunnen zijn, zoals sarcoïdose en een hiv-infectie, kan het ziektebeeld gelijkenis vertonen met het syndroom van Sjögren.
Personen met een slecht gereguleerde diabetes mellitus hebben een verhoogde kans op het ontwikkelen van hyposialie en hebben mede daardoor een verhoogd cariësrisico.
Bij cystische fibrose is de viscositeit van speeksel verhoogd als gevolg van verhoogde concentraties calcium, mucinen en lipiden.
Overmatig alcoholgebruik verlaagt de speekselsecretie en verhoogt de kans op mucosale ontstekingen.
Diverse speekselcomponenten, waaronder mucinen, zijn in staat om hiv te remmen.
Bij patiënten met multipele sclerose is in ongestimuleerd totaalspeeksel een geringe daling te zien van de s-IgA-afgifte per minuut.

vorige hoofdstuk Speekselklieraandoeningen

volgende hoofdstuk Leeftijd en speeksel

Areias C, Sampaio-Maia B, Macho V, Leal I, Melo P, de Andrade C. Does the chemistry in the saliva of Down syndrome children explain their low caries prevalence? Eur J Paediatr Dent. 2013;14:23–6.PubMed

Bencharit S, Baxter SS, Carlson J, Byrd WC, Mayo MV, Border MB, Kohltfarber H, Urrutia E, Howard-Williams EL, Offenbacher S, Wu MC, Buse JB. Salivary proteins associated with hyperglycemia in diabetes: a proteomic analysis. Mol Biosyst. 2013;9:278527–97.CrossRef

Bots CP, Brand HS, Poorterman JH, Amerongen BM van, Valentijn-Benz M, Veerman EC, Wee PM ter, Nieuw Amerongen AV. Oral and salivary changes in patients with end stage renal disease (ESRD): a two year follow-up study. Br Dent J. 2007;27:202(2):E3.

Cerchiari DP, de Moricz RD, Sanjar FA, Rapoport PB, Moretti G, Guerra MM. Burning mouth syndrome: etiology. Braz J Otorhinolaryngol. 2006;72:419–23.PubMed

Chaushu S, Becker A, Chaushu G, Shapira J. Stimulated parotid salivary flow rate in patients with Down syndrome. Spec Care Dentist. 2002;22:41–4.CrossRefPubMed

Deeks SG, Lewin SR, Havlir DV. The end of AIDS: HIV infection as a chronic disease. Lancet. 2013;2(382):1525-33.CrossRef

Ferrara F, Schiffer CA. Acute myeloid leukaemia in adults. Lancet. 2013;381:484–95.CrossRefPubMed

Ferrara JL, Levine JE, Reddy P, Holler E. Graft-versus-host disease. Lancet. 2009;373:1550–61.CrossRefPubMedCentralPubMed

Fregoneze AP, de Oliveira Lira Ortega A, Brancher JA, Vargas ET, de Paula Meneses R, Strazzeri Bönecker MJ. Sialometric analysis in young patients with chronic renal insufficiency. Spec Care Dentist. 2013;33:118–22.CrossRefPubMed

Iannuzzi MC, Rybicki BA, Teirstein AS. Sarcoidosis. New Engl J Med. 2007;22(357):2153-65.CrossRef

Inaba H, Greaves M, Mullighan CG. Acute lymphoblastic leukaemia. Lancet. 2013;381:1943–55.CrossRefPubMed

Martinez KDO, Mendes LL, Alves JB. Secretory A immunoglobulin, total proteins and salivary flow in recurrent aphthous ulceration. Braz J Otorhinolaryngol. 2007;73:323–8.

Merlo C, Bohl L, Carda C, Gómez de Ferraris ME, Carranza M. Parotid sialosis: morphometrical analysis of the glandular parenchyme and stroma among diabetic and alcoholic patients. J Oral Pathol Med. 2010;39:10–5.CrossRefPubMed

Nieuw Amerongen AV, Strooker H, Henskens YM, Ligtenberg AJ, Veerman EC. Biochemical changes in (glyco)proteins of saliva of epileptic patients. Ann NY Acad Sci. 1993;20(694):283-5.CrossRef

O’Sullivan BP, Freedman SD. Cystic fibrosis. Lancet. 2009;30(373):1891-1904.CrossRef

Prathibha KM, Johnson P, Ganesh M, Subhashini AS. Evaluation of salivary profile among adult type 2 diabetes mellitus patients in South India. J Clin Diagn Res. 2013;7:1592–5.

Shahar E, Attias U, Savulescu D, Genizin J, Gavish M, Nagler R. Oxidative stress, metalloproteinase and LDH in children with intractable and non-intractable epilepsy as reflected in salivary analysis. Epilepsy Res. 2014;108:117–24.CrossRefPubMed

Subramaniam P, Girish Babu K, Mohan Das L. Assessment of salivary total antioxidant levels and oral health status in children with Down syndrome. Spec Care Dentist. 2014;34:193–200

Sun A, Wu KM, Wang YP, Lin HP, Chen HM, Chiang CP. Burning mouth syndrome: a review and update. J Oral Pathol Med. 2013;42:649–55.CrossRefPubMed

Titel: Systemische ziekten en speeksel
Auteurs: A. Vissink
H.S. Brand
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Boek: Speeksel en speekselklieren
Print ISBN: 978-90-368-0386-1

Elektronisch ISBN: 978-90-368-0387-8

Copyright: 2014
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-368-0387-8_16

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen