Top

Gepubliceerd in:

01-09-2011

Signalering, screening en kortdurende interventie bij jongeren met risicovol alcoholgebruik

Auteurs: Liesbeth Naaborgh, Tim Schoenmakers

Gepubliceerd in: Verslaving | Uitgave 3/2011

Samenvatting

De Werkgroep Jeugd van het Partnership Vroegsignalering Alcohol ontwikkelde samen met het IVO een protocol voor de signalering, screening en kortdurende interventie van risicovol alcoholgebruik door jongeren (Risselada & Schoenmakers, 2010). Dit artikel beschrijft de totstandkoming, inhoud en toepassing van het protocol in de praktijk. Het protocol is bedoeld voor scholen en organisaties die jongeren in hun vrije tijd tegenkomen (zoals jongerencentra, sportclubs en politie). Het beschrijft hoe jongeren met risicovol alcoholgebruik door intermediairen (zoals leraren, politieagenten, jongerenwerkers) herkend kunnen worden, hoe zij het gebruik ter sprake kunnen brengen en welke doorverwijzingsmogelijkheden er zijn. De kortdurende interventie bestaat uit een preventief contactmoment tussen de jongere en een preventiewerker van de verslavingszorg. Het toeleiden van de jongere naar dit gesprek is een centraal aspect van het protocol. Inmiddels wordt het protocol in enkele regio’s in Nederland toegepast en geëvalueerd, ondersteund door de Werkgroep Jeugd.

vorige artikel Een meisje van vijftien met een alcoholintoxicatie

volgende artikel Vroegsignalering alcohol bij senioren

Hoogrisicojongeren worden gedefinieerd als ‘jongeren van 12–24 jaar met een verhoogd risico op het ontwikkelen van alcoholproblemen’. Dit zijn jongeren die meer drinken dan aanvaardbaar is, maar daarbij nog niet voldoen aan de diagnostische criteria van de DSM-IV voor alcoholmisbruik en -afhankelijkheid.

In de werkgroep zijn vertegenwoordigd: GGD Hollands Midden, Politie IJsselland, Nederlands Jeugd Instituut, Novadic-Kentron, IVO, lectoraat verslavingszorg Hogeschool Windesheim en Trimbos-instituut. Tijdens de ontwikkelingsfase namen tevens deel: gemeente Ridderkerk, Brijder Verslavingszorg, Verslavingszorg Noord Nederland en GGD Brabant Zuid Oost.

Met deze methode voor het ontwikkelen van protocollen en interventies wordt een brug geslagen tussen theorie en praktijk. De methode besteedt zowel aandacht aan evidentie uit de wetenschappelijke literatuur, als aan ‘best practices’ en voorkeuren van de intermediaire doelgroep (professionals) en de uiteindelijke doelgroep (jongeren). Hierbij worden ook al belangrijke stappen voor implementatie gezet.

Een uitgebreide onderbouwing van de keuzes die in het protocol zijn gemaakt en een beschrijving van de totstandkoming van het protocol en de gehanteerde methoden zijn opgenomen in de volledige versie van het protocol (Risselada & Schoenmakers, 2010).

Het protocol sluit aan bij de Nederlandse richtlijn voor aanvaardbaar alcoholgebruik van het Trimbos-instituut (zie www.alcoholinfo.nl). Het gaat hierbij om een mate van alcoholgebruik waarbij over het algemeen geen gezondheidsschade optreedt. Jongeren onder de zestien jaar wordt geadviseerd geen alcohol te drinken. Jongeren vanaf zestien jaar wordt geadviseerd minder te drinken dan in de Richtlijn voor aanvaardbaar alcoholgebruik voor volwassenen staat aangegeven: a het gebruik beperken tot het weekend (hooguit één of twee dagen per week), b jongens drinken maximaal twee standaardglazen alcohol per dag, meisjes maximaal één standaardglas alcohol per dag.

De ‘E-learning vroegsignaleren problematisch alcohol- en drugsgebruik door jongeren op het mbo’.

Jansen, H., & Snoek, A. (2007). Masterprotocol Resultaten Scoren. Handleiding. Amersfoort: GGZ Nederland.

Miller, W.R., & Rollnick, S. (2002). Motivational interviewing: Preparing people for change (2nd ed). New York: Guilford Press.

Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (2011). Landelijke nota gezondheidsbeleid ‘Gezondheid dichtbij’. Den Haag: VWS.

Monshouwer, K., Verdurmen, J., Dorsselaer, S.V., Smit, E., Gorter, A., & Vollebergh, W. (2007). Jeugd en riskant gedrag. Kerngegevens uit het peilstationsonderzoek scholieren. Utrecht: Trimbos-instituut.

Risselada, A., & Schoenmakers, T.M. (2010). Protocol voor signalering, screening en kortdurende interventie van risicovol alcoholgebruik bij jongeren. Utrecht: Partnership Vroegsignalering Alcohol; Rotterdam: IVO.

Snoek, A., Wits, E., & Mheen, D. van de (2010). Richtlijn vroegsignalering middelenmisbruik of -afhankelijkheid bij jongeren. Rotterdam: IVO; Amersfoort: Resultaten Scoren.

Werkgroep MDR Stoornissen in het gebruik van alcohol (2009). Multidisciplinaire richtlijn stoornissen in het gebruik van alcohol. Richtlijn voor de diagnostiek en behandeling van volwassen patiënten met een stoornis in het gebruik van alcohol. Utrecht: Trimbos-instituut.

Titel: Signalering, screening en kortdurende interventie bij jongeren met risicovol alcoholgebruik
Auteurs: Liesbeth Naaborgh
Tim Schoenmakers
Publicatiedatum: 01-09-2011
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Verslaving / Uitgave 3/2011
Print ISSN: 1574-1842
Elektronisch ISSN: 1875-7073
DOI: https://doi.org/10.1007/s12501-011-0031-7

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 3/2011

Voorkomen van alcoholschade bij jongeren in algemene ziekenhuizen

Aan de slag in het ziekenhuis

Een meisje van vijftien met een alcoholintoxicatie

Vroegsignalering op internet

Vroegsignalering alcohol bij senioren

Redactioneel