Puberteit en puberteitsstoornissen: biologische regulatie, psychologische ontwikkeling en behandeling

De puberteit is een ingrijpende ontwikkelingsfase op de weg naar volwassenheid, zowel in lichamelijk opzicht als wat betreft de psychologische problematiek. Endocrinologisch gezien is de puberteit de laatste fase van een centrale ontwikkeling die startte in de foetale periode. In de afgelopen decennia is er een trend van steeds vroeger optreden van de eerste ontwikkeling van de geslachtskenmerken. De progressie van de puberteit is echter langzamer, zodat de menarcheleeftijd niet vroeger valt. Stoornissen wat betreft de timing van de puberteit kunnen leiden tot psychosociale problemen. Kinderen met pubertas praecox zijn aanvankelijk lang ten opzichte van leeftijdgenoten, maar uiteindelijk zijn ze vaak aan de kleine kant; daarnaast ontstaan door de puberteitskenmerken vaak relationele problemen. Verlate puberteit kan leiden tot stress in die zin, dat de adolescent (dit geldt vooral voor jongens) zich isoleert van leeftijdgenoten. Dit artikel gaat in op de fysiologie van de puberteit, zowel wat betreft hormonale regulatie als wat betreft psychosociale aspecten. Verder worden de oorzaken, gevolgen en mogelijke interventies bij puberteitsstoornissen besproken.